Mercurial > mplayer.hg
view DOCS/xml/pl/video.xml @ 20524:655565aafbe4
convert DOCS/xml/pl and help/help_mp-pl* to UTF-8
author | kraymer |
---|---|
date | Mon, 30 Oct 2006 21:25:02 +0000 |
parents | 4fae21b29eb9 |
children | d08cfedd1c66 |
line wrap: on
line source
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <!-- synced with r19081 --> <!-- Opiekun: Frogu --> <chapter id="video"> <title>UrzÄ dzenia wyjĹcia video</title> <sect1 id="mtrr"> <title>Ustawianie MTRR</title> <para> Jest WYSOCE wskazane, aby sprawdziÄ, czy rejestry MTRR sÄ ustawione prawidĹowo, poniewaĹź mogÄ daÄ duĹźy wzrost wydajnoĹci. </para> <para> Wykonaj <command>cat /proc/mtrr</command>: <screen> <prompt>--($:~)--</prompt> cat /proc/mtrr reg00: base=0xe4000000 (3648MB), size= 16MB: write-combining, count=9 reg01: base=0xd8000000 (3456MB), size= 128MB: write-combining, count=1<!-- --></screen> </para> <para> WidaÄ mojego Matroksa G400 z 16MB pamiÄci. WydaĹem tÄ komendÄ z XFree 4.x.x, ktĂłre ustawiajÄ MTRR automatycznie. </para> <para> JeĹźeli nie zadziaĹaĹo, trzeba to ustawiÄ rÄcznie. Przede wszystkim musisz znaleĹşÄ adres bazowy. MoĹźesz to zrobiÄ na 3 sposoby: <orderedlist> <listitem><para> z komunikatĂłw startowych X11, na przykĹad: <screen> (--) SVGA: PCI: Matrox MGA G400 AGP rev 4, Memory @ 0xd8000000, 0xd4000000 (--) SVGA: Linear framebuffer at 0xD8000000<!-- --></screen> </para></listitem> <listitem><para> z <filename>/proc/pci</filename> (uĹźyj polecenia <command>lspci -v</command> ): <screen> 01:00.0 VGA compatible controller: Matrox Graphics, Inc.: Unknown device 0525 Memory at d8000000 (32-bit, prefetchable) </screen> </para></listitem> <listitem><para> z komunikatĂłw sterownika mga_vid w jÄ drze (uĹźyj <command>dmesg</command>): <screen>mga_mem_base = d8000000</screen> </para></listitem> </orderedlist> </para> <para> ZnajdĹşmy teraz rozmiar pamiÄci. Jest to bardzo Ĺatwe, po prostu zamieĹ rozmiar RAMu na karcie graficznej na system szestnastkowy lub uĹźyj tej tabelki: <informaltable frame="none"> <tgroup cols="2"> <tbody> <row><entry>1 MB</entry><entry>0x100000</entry></row> <row><entry>2 MB</entry><entry>0x200000</entry></row> <row><entry>4 MB</entry><entry>0x400000</entry></row> <row><entry>8 MB</entry><entry>0x800000</entry></row> <row><entry>16 MB</entry><entry>0x1000000</entry></row> <row><entry>32 MB</entry><entry>0x2000000</entry></row> </tbody> </tgroup> </informaltable> </para> <para> Znasz juĹź adres bazowy i rozmiar pamiÄci. Ustawmy wiÄc rejestry MTRR! Na przykĹad dla powyĹźszej karty Matrox (<literal>base=0xd8000000</literal>) z 32MB RAMu (<literal>size=0x2000000</literal>) po prostu wykonaj: <screen> echo "base=0xd8000000 size=0x2000000 type=write-combining" >| /proc/mtrr</screen> </para> <para> Nie wszystkie procesory obsĹugujÄ MTRR. Na przykĹad starsze K6-2 (jakieĹ 266MHz, stepping 0) nie obsĹugujÄ MTRR, ale stepping 12 juĹź tak. (<command>cat /proc/cpuinfo </command> aby sprawdziÄ). </para> </sect1> <sect1 id="output-trad"> <title>WyjĹcia video dla tradycyjnych kart graficznych</title> <sect2 id="xv"> <title>Xv</title> <para> W XFree86 4.0.2 lub nowszym moĹźesz uĹźywaÄ sprzÄtowego YUV poprzez rozszerzenie XVideo. To tego uĹźywa opcja <option>-vo xv</option>. Ten sterownik obsĹuguje takĹźe regulacjÄ jasnoĹci/kontrastu/nasycenia/itp. (chyba, Ĺźe uĹźywasz starego, powolnego kodeka DirectShow DivX, ktĂłry to obsĹuguje wszÄdzie). SpĂłjrz na stronÄ man. </para> <para> Aby to zadziaĹaĹo upewnij siÄ, Ĺźe: <orderedlist> <listitem><para> Masz XFree86 4.0.2 lub nowsze (starsze nie majÄ XVideo) </para></listitem> <listitem><para> Twoja karta obsĹuguje przyĹpieszanie sprzÄtowe (wspĂłĹczesne karty to majÄ ) </para></listitem> <listitem><para> X Ĺaduje rozszerzenie XVideo, zwykle wyglÄ da to tak: <programlisting>(II) Loading extension XVideo</programlisting> w logu <filename>/var/log/XFree86.0.log</filename> <note><para> To Ĺaduje tylko rozszerzenie XFree86. W dobrej instalacji jest to zawsze wĹÄ czone i nie oznacza to Ĺźe obsĹuga XVideo w <emphasis role="bold">karcie</emphasis> jest zaĹadowana. </para></note> </para></listitem> <listitem><para> Twoja karta obsĹuguje Xv pod Linuksem. Aby sprawdziÄ, sprĂłbuj <command>xvinfo</command>, wchodzÄ ce w skĹad dystrybucji XFree86. Powinno wyĹwietliÄ dĹugi tekst podobny do tego: <screen> X-Video Extension version 2.2 screen #0 Adaptor #0: "Savage Streams Engine" number of ports: 1 port base: 43 operations supported: PutImage supported visuals: depth 16, visualID 0x22 depth 16, visualID 0x23 number of attributes: 5 (...) Number of image formats: 7 id: 0x32595559 (YUY2) guid: 59555932-0000-0010-8000-00aa00389b71 bits per pixel: 16 number of planes: 1 type: YUV (packed) id: 0x32315659 (YV12) guid: 59563132-0000-0010-8000-00aa00389b71 bits per pixel: 12 number of planes: 3 type: YUV (planar) (...etc...)<!-- --></screen> Karta musi obsĹugiwaÄ formaty "YUY2 packed" i "YV12 planar", aby mogĹa byÄ uĹźywana z <application>MPlayerem</application>. </para></listitem> <listitem><para> I na koniec sprawdĹş, czy <application>MPlayer</application> zostaĹ skompilowany z obsĹugÄ Xv. Wykonaj <command>mplayer -vo help | grep xv </command>. JeĹźeli zostaĹa wbudowana obsĹuga Xv to powinien siÄ pojawiÄ podobny wiersz: <screen> xv X11/Xv<!-- --></screen> </para></listitem> </orderedlist> </para> <sect3 id="tdfx"> <title>Karty 3dfx</title> <para> Starsze sterowniki 3dfx znane byĹy z tego, Ĺźe miaĹy problemy z akceleracjÄ XVideo. Nie obsĹugiwaĹy ani YUY2, ani YV12. SprawdĹş czy masz XFree86 w wersji 4.2.0 lub nowszej. DziaĹajÄ one dobrze z YV12 i YUY2. Poprzednie wersje z 4.1.0 wĹÄ cznie <emphasis role="bold">wywalaĹy siÄ na YV12</emphasis>. JeĹźeli napotkasz na dziwne dziaĹanie uĹźywajÄ c <option>-vo xv</option>, sprĂłbuj SDL (takĹźe ma XVideo) i zobacz, czy to pomaga. DokĹadniejsze instrukcje sÄ w sekcji <link linkend="sdl">SDL</link>. </para> <para> <emphasis role="bold">LUB</emphasis>, sprĂłbuj NOWEGO sterownika <option>-vo tdfxfb</option>! Zajrzyj do sekcji <link linkend="tdfxfb">tdfxfb</link> </para> </sect3> <sect3 id="s3"> <title>Karty S3</title> <para> S3 Savage3D powinny dziaĹaÄ. JeĹźeli masz Savage4 uĹźywaj XFree86 4.0.3 lub nowszego (gdyby wystÄpowaĹy problemy z obrazem, sprĂłbuj ustawiÄ gĹÄbiÄ kolorĂłw na 16bpp). JeĹźeli chodzi o S3 Virge: obsĹuguje ona Xv, ale jest bardzo wolna, wiÄc najlepiej jÄ sprzedaj. </para> <para> Teraz dostÄpny jest natywny sterownik bufora ramek (framebuffer) dla kart S3 Virge, podobny do tdfxfb. Ustaw swĂłj bufor ramek (np. dodaj "<option>vga=792 video=vesa:mtrr</option>" do swojego kernela) i uĹźywaj <option>-vo s3fb</option> (<option>-vf yuy2</option> i <option>-dr</option> takĹźe mogÄ okazaÄ siÄ przydatne). </para> <note> <para> Obecnie niejasne jest, ktĂłre modele kart Savage nie majÄ sprzÄtowej obsĹugi YV12 i robiÄ to programowo (co jest wolne). JeĹźeli podejrzewasz o to swojÄ kartÄ, zdobÄ dĹş nowsze sterowniki, lub grzecznie poproĹ o sterownik z obsĹugÄ MMX/3DNow! na liĹcie dyskusyjnej MPlayer-users. </para> </note> </sect3> <sect3 id="nvidia"> <title>Karty nVidia</title> <para> nVidia nie zawsze jest dobrym wyborem dla Linuksa ... Sterownik XFree86 o otwartych ĹşrĂłdĹach obsĹuguje wiÄkszoĹÄ tych kart, lecz w niektĂłrych wypadkach bÄdziesz zmuszony uĹźywaÄ binarnych sterownikĂłw o zamkniÄtych ĹşrĂłdĹach (do pobrania ze <ulink url="http://www.nvidia.com/object/linux.html">strony nVidii</ulink>). JeĹźeli chcesz uzyskaÄ przyspieszenie 3D to zawsze bÄdziesz potrzebowaÄ tych sterownikĂłw. </para> <para> karty Riva 128 nie obsĹugujÄ XVideo nawet ze sterownikami nVidii :( ZaĹźalenia skĹadaj do nVidii. </para> <para> JednakĹźe <application>MPlayer</application> zawiera sterownik <link linkend="vidix">VIDIX</link> obsĹugujÄ cy wiÄkszoĹÄ kart nVidia. Obecnie znajduje siÄ w stadium beta i ma pewne ograniczenia. WiÄcej informacji znajdziesz w sekcji <link linkend="vidix-nvidia">nVidia</link>. </para> </sect3> <sect3 id="ati"> <title>Karty ATI</title> <para> <ulink url="http://gatos.sf.net">Sterowniki GATOS</ulink> (ktĂłrych powinieneĹ uĹźywaÄ, chyba Ĺźe masz Rage128 lub Radeon) majÄ standardowo wĹÄ czone VSYNC. Znaczy to, Ĺźe szybkoĹÄ dekodowania (!) jest zsynchronizowana z (pionowÄ ) czÄstotliwoĹciÄ odĹwieĹźania obrazu. JeĹźeli odtwarzanie wydaje Ci siÄ powolne, sprĂłbuj w jakiĹ sposĂłb wyĹÄ czyÄ VSYNC, lub ustaw czÄstotliwoĹÄ odĹwieĹźania na n*(fps filmu) Hz. </para> <para> Radeon VE - jeĹźeli potrzebujesz X, uĹźywaj XFree86 4.2.0 lub nowszego. Brak obsĹugi wyjĹcia TV. OczywiĹcie w <application>MPlayerze</application> moĹźesz uzyskaÄ <emphasis role="bold">przyĹpieszane</emphasis> wyĹwietlanie, z lub bez <emphasis role="bold">wyjĹcia TV</emphasis>. Ĺťadne biblioteki czy X nie sÄ do tego potrzebne. Poczytaj sekcjÄ o <link linkend="vidix">VIDIX</link>. </para> </sect3> <sect3 id="neomagic"> <title>Karty NeoMagic</title> <para> Te karty moĹźna znaleĹşÄ w wielu laptopach. Musisz uĹźywaÄ XFree86 4.3.0 lub nowszych, lub sterownikĂłw Stefana Seyfried'a <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/MPlayer/contrib/NeoMagic-driver/"> obsĹugujÄ cych Xv</ulink>. Po prostu wybierz ten, ktĂłry pasuje do Twojej wersji XFree86. </para> <para> XFree86 4.3.0 zawierajÄ obsĹugÄ Xv, lecz Bohdan Horst wysĹaĹ maĹÄ <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/MPlayer/contrib/NeoMagic-driver/neo_driver.patch">ĹatkÄ</ulink> na ĹşrĂłdĹa XFree86, ktĂłra przyĹpiesza operacje na buforze ramki (framebuffer) nawet czterokrotnie. Ta Ĺatka zostaĹa uwzglÄdniona w XFree86 CVS i powinna znaleĹşÄ siÄ w nastÄpnej wersji po 4.3.0 </para> <para> Aby umoĹźliwiÄ odtwarzanie zawartoĹci o rozmiarach DVD zmodyfikuj swĂłj XF86Config w nastÄpujÄ cy sposĂłb: <programlisting> Section "Device" [...] Driver "neomagic" <emphasis>Option "OverlayMem" "829440"</emphasis> [...] EndSection<!-- --></programlisting> </para> </sect3> <sect3 id="trident"> <title>Karty Trident</title> <para> JeĹźeli chcesz uĹźywaÄ Xv z kartÄ Trident (zakĹadajÄ c, Ĺźe nie dziaĹa z 4.1.0), zainstaluj XFree 4.2.0. 4.2.0 obsĹuguje peĹnoekranowe Xv w karcie Cyberblade XP. </para> <para> AlternatywÄ jest sterownik <link linkend="vidix">VIDIX</link> dla karty Cyberblade/i1. </para> </sect3> <sect3 id="kyro"> <title>Karty Kyro/PowerVR</title> <para> JeĹźeli chcesz uĹźywaÄ Xv z kartÄ opartÄ na Kyro (na przykĹad Hercules Prophet 4000XT), powinieneĹ ĹciÄ gnÄ Ä sterowniki ze <ulink url="http://www.powervr.com/">strony PowerVR</ulink> </para> </sect3> </sect2> <!-- ********** --> <sect2 id="dga"> <title>DGA</title> <formalpara> <title>WSTÄP</title> <para> Celem tego dokumentu jest wyjaĹnienie w kilku sĹowach, czym ogĂłlnie jest DGA i co moĹźe zrobiÄ sterownik do <application>MPlayera</application> (i czego nie moĹźe). </para> </formalpara> <formalpara> <title>CO TO JEST DGA</title> <para> <acronym>DGA</acronym> to skrĂłt od <emphasis>Direct Graphics Access (BezpoĹredni DostÄp do Grafiki)</emphasis> i jest dla programu sposobem ominiÄcia X serwera i bezpoĹredniÄ modyfikacjÄ pamiÄci bufora ramki (framebuffer). Technicznie mĂłwiÄ c, dziaĹa to w ten sposĂłb, Ĺźe pamiÄÄ bufora ramki mapowana jest na zakres pamiÄci Twojego procesu. Jest to dozwolone tylko i wyĹÄ cznie gdy masz prawa administratora (superuser). MoĹźesz je uzyskaÄ logujÄ c siÄ jako <systemitem class="username">root</systemitem> lub ustawiajÄ c bit SUID na pliku wykonywalnym <application>MPlayera</application> (<emphasis role="bold">nie zalecane</emphasis>). </para> </formalpara> <para> IstniejÄ dwie wersje DGA: DGA1 uĹźywane przez XFree 3.x.x i DGA2, ktĂłre pojawiĹo siÄ w XFree 4.0.1. </para> <para> DGA1 zapewnia jedynie bezpoĹredni dostÄp do bufora ramki, w sposĂłb opisany powyĹźej. Aby zmieniÄ rozdzielczoĹÄ sygnaĹu video bÄdziesz musiaĹ polegaÄ na rozszerzeniu XVidMode. </para> <para> DGA2 ĹÄ czy cechy rozszerzenia XVidMode z moĹźliwoĹciÄ zmiany gĹÄbi wyĹwietlania, wiÄc moĹźesz majÄ c uruchomiony X serwer w 32 bitowej gĹÄbi przeĹÄ czaÄ siÄ na 15 bitĂłw i vice versa. </para> <para> JednakĹźe DGA ma pewne wady. Jest poniekÄ d zaleĹźne od ukĹadu graficznego jakiego uĹźywasz, a takĹźe od implementacji sterownika video (w X serwerze) sterujÄ cego ukĹadem. Nie dziaĹa to wiÄc na kaĹźdym systemie... </para> <formalpara> <title>INSTALOWANIE OBSĹUGI DGA W MPLAYERZE</title> <para> Przede wszystkim upewnij siÄ, Ĺźe X Ĺaduje rozszerzenie DGA. SpĂłjrz na <filename>/var/log/XFree86.0.log</filename>: <programlisting>(II) Loading extension XFree86-DGA</programlisting> XFree86 4.0.x lub nowsze jest <emphasis role="bold">wysoce wskazane</emphasis>! Sterownik DGA <application>MPlayera</application> jest wykrywany automatycznie przez <filename>./configure</filename>. MoĹźesz takĹźe wymusiÄ jego obsĹugÄ poprzez <option>--enable-dga</option>. </para> </formalpara> <para> JeĹźeli sterownik nie mĂłgĹ przeĹÄ czyÄ siÄ na niĹźszÄ rozdzielczoĹÄ, poeksperymentuj z opcjami <option>-vm</option> (tylko w X 3.3.x), <option>-fs</option>, <option>-bpp</option>, <option>-zoom</option> aby znaleĹşÄ tryb wyĹwietlania, ktĂłry odpowiada filmowi. Na razie nie ma Ĺźadnego konwertera :( </para> <para> StaĹ siÄ uĹźytkownikiem <systemitem class="username">root</systemitem>. DGA wymaga praw roota, aby mĂłc zapisywaÄ bezpoĹrednio do pamiÄci video. JeĹźeli chcesz posĹugiwaÄ siÄ DGA jako zwykĹy uĹźytkownik, zainstaluj <application>MPlayera</application> w trybie SUID root: <screen> chown root <replaceable>/usr/local/bin/mplayer</replaceable> chmod 750 <replaceable>/usr/local/bin/mplayer</replaceable> chmod +s <replaceable>/usr/local/bin/mplayer</replaceable> </screen> Teraz DGA dziaĹa takĹźe dla zwykĹego uĹźytkownika. </para> <caution> <title>ZagroĹźenie bezpieczeĹstwa</title> <para> To jest <emphasis role="bold">powaĹźne</emphasis> zagroĹźenie bezpieczeĹstwa! <emphasis role="bold">Nigdy</emphasis> nie rĂłb tego na serwerze, ani na komputerze dostÄpnym dla innych osĂłb, poniewaĹź mogÄ one zdobyÄ prawa roota poprzez <application>MPlayera</application> z ustawionym SUID root. </para> </caution> <para> Teraz uĹźyj opcji <option>-vo dga</option> i juĹź! (mam nadziejÄ:) PowinieneĹ takĹźe sprĂłbowaÄ czy dziaĹa u Ciebie opcja <option>-vo sdl:driver=dga</option>! Jest wiele szybsza! </para> <formalpara id="dga-modelines"> <title>ZMIANA ROZDZIELCZOĹCI</title> <para> Sterownik DGA zezwala na zmianÄ rozdzielczoĹci sygnaĹu wyjĹciowego. Eliminuje to potrzebÄ (wolnego) programowego skalowania i rĂłwnoczeĹnie zapewnia wyĹwietlanie peĹnoekranowe. W warunkach idealnych rozdzielczoĹÄ zostaĹaby zmieniona na dokĹadnie takÄ samÄ (z zachowaniem formatu obrazu) jak dane video, ale X serwer pozwala stosowaÄ tylko tryby predefiniowane w <filename>/etc/X11/XF86Config</filename> (<filename>/etc/X11/XF86Config-4</filename> dla XFree 4.X.X). SÄ one definiowane przez tak zwane "modelines" (wiersze trybĂłw) i zaleĹźÄ od moĹźliwoĹci Twojego sprzÄtu. X serwer skanuje przy starcie ten plik konfiguracyjny i wyĹÄ cza tryby nie pasujÄ ce do Twojego sprzÄtu. Aby siÄ dowiedzieÄ, ktĂłre tryby przetrwaĹy ten proces sprawdĹş plik <filename>/var/log/XFree86.0.log</filename>. </para> </formalpara> <para> Te wpisy dziaĹajÄ z ukĹadem Riva128, przy uĹźyciu moduĹu sterownika nv.o (moduĹ X serwera): </para> <para><programlisting> Section "Modes" Identifier "Modes[0]" Modeline "800x600" 40 800 840 968 1056 600 601 605 628 Modeline "712x600" 35.0 712 740 850 900 400 410 412 425 Modeline "640x480" 25.175 640 664 760 800 480 491 493 525 Modeline "400x300" 20 400 416 480 528 300 301 303 314 Doublescan Modeline "352x288" 25.10 352 368 416 432 288 296 290 310 Modeline "352x240" 15.750 352 368 416 432 240 244 246 262 Doublescan Modeline "320x240" 12.588 320 336 384 400 240 245 246 262 Doublescan EndSection </programlisting></para> <formalpara> <title>DGA i MPLAYER</title> <para> DGA jest uĹźywane w dwĂłch miejscach w <application>MPlayerze</application>: moĹźna go uĹźywaÄ przez sterownik SDL (<option>-vo sdl:driver=dga</option>) oraz bezpoĹrednio przez sterownik DGA (<option>-vo dga</option>). To, co zostaĹo napisane powyĹźej, jest prawdziwe dla obu; w nastÄpnych sekcjach wyjaĹniÄ, jak dziaĹa sterownik DGA dla <application>MPlayera</application>. </para> </formalpara> <formalpara> <title>WĹASNOĹCI</title> <para> Sterownik DGA wywoĹywany jest poprzez podanie <option>-vo dga</option> w wierszu poleceĹ. Standardowym zachowaniem jest zmiana rozdzielczoĹci na jak najbardziej pasujÄ cÄ do obrazu. Ignorowane sÄ opcje <option>-vm</option> i <option>-fs</option> (zmiana trybu wyĹwietlania oraz wyĹwietlanie peĹnoekranowe). Sterownik zawsze prĂłbuje pokryÄ jak najwiÄkszÄ powierzchniÄ ekranu poprzez zmianÄ trybu wyĹwietlania, dziÄki temu nie marnuje mocy procesora na skalowanie obrazu. JeĹźeli nie podoba Ci siÄ dobrany tryb, moĹźesz sam go okreĹliÄ, korzystajÄ c z opcji <option>-x</option> oraz <option>-y</option>. JeĹźeli podasz opcjÄ <option>-v</option>, sterownik DGA wyĹwietli miÄdzy innymi listÄ wszystkich obsĹugiwanych w tej chwili trybĂłw, dostÄpnych w Twoim pliku konfiguracyjnym <filename>XF86Config</filename>. MajÄ c DGA2 moĹźesz zmusiÄ je takĹźe do wyĹwietlania obrazu w okreĹlonej gĹÄbi, uĹźywajÄ c opcji <option>-bpp</option>. PrawidĹowymi gĹÄbiami sÄ 15, 16, 34 i 32. Od Twojego sprzÄtu zaleĹźy, czy sÄ one obsĹugiwane natywnie, czy teĹź dokonywana jest konwersja (moĹźliwe, Ĺźe powolna). </para> </formalpara> <para> JeĹźeli jesteĹ takim szczÄĹliwcem, Ĺźe masz wystarczajÄ co duĹźo pamiÄci pozaekranowej (offscreen memory) aby zmieĹciĹ siÄ tam caĹy obraz, sterownik DGA uĹźyje podwĂłjnego buforowania. Efektem bÄdzie pĹynniejsze odtwarzanie filmu. Sterownik poinformuje CiÄ czy podwĂłjne buforowanie jest wĹÄ czone czy nie. </para> <para> PodwĂłjne buforowanie oznacza, Ĺźe nastÄpna ramka Twojego filmu jest rysowana w pamiÄci pozaekranowej w czasie gdy obecna ramka jest wyĹwietlana. Gdy nastÄpna ramka bÄdzie gotowa, ukĹad graficzny zostanie poinformowany o lokalizacji nowej ramki w pamiÄci i po prostu siÄgnie tam po dane aby je wyĹwietliÄ. W miÄdzyczasie poprzedni bufor w pamiÄci zostanie ponownie wypeĹniony kolejnymi danymi video. </para> <para> PodwĂłjne buforowanie moĹźe byÄ wĹÄ czane opcjÄ <option>-double</option> oraz moĹźe byÄ wyĹÄ czane opcjÄ <option>-nodouble</option>. Obecnie standardowym zachowaniem jest wyĹÄ czone podwĂłjne buforowanie. JeĹli uĹźywasz sterownika DGA wyĹwietlanie OSD (On Screen Display - wyĹwietlanie na ekranie) dziaĹa wyĹÄ cznie z wĹÄ czonym podwĂłjnym buforowaniem. JednakĹźe wĹÄ czenie podwĂłjnego buforowania moĹźe zaowocowaÄ duĹźym spadkiem szybkoĹci (na moim K6-II+ 525 uĹźywaĹo dodatkowe 20% czasu procesora!) w zaleĹźnoĹci od implementacji DGA dla Twojego sprzÄtu. </para> <formalpara> <title>KWESTIA SZYBKOĹCI</title> <para> OgĂłlnie rzecz biorÄ c, dostÄp do bufora ramki poprzez DGA powinien byÄ przynajmniej tak szybki, jak podczas uĹźywania sterownika X11, z dodatkowÄ korzyĹciÄ uzyskania peĹnoekranowego obrazu. Procentowe wartoĹci szybkoĹci wyĹwietlane przez <application>MPlayera</application> naleĹźy interpretowaÄ ostroĹźnie. Na przykĹad przy korzystaniu ze sterownika X11 nie jest uwzglÄdniany czas potrzebny dla X serwera na rysowanie. PodĹÄ cz terminal do portu szeregowego swojego komputera i uruchom <command>top</command> aby zobaczyÄ co siÄ na prawdÄ dzieje w Twoim komputerze. </para> </formalpara> <para> Generalnie przyĹpieszenie przy uĹźywaniu DGA w stosunku do "normalnego" uĹźywania X11 bardzo zaleĹźy od Twojej karty graficznej i od tego, jak dobrze zoptymalizowany jest moduĹ do X serwera. </para> <para> JeĹźeli masz wolny system, lepiej uĹźywaj 15 lub 16 bitowej gĹÄbi kolorĂłwi, poniewaĹź wymaga ona tylko poĹowy przepustowoĹci pamiÄci w porĂłwnaniu do gĹÄbi 32 bitowej. </para> <para> UĹźywanie 24 bitowej gĹÄbi jest dobrym pomysĹem, jeĹźeli Twoja karta natywnie obsĹuguje tylko 32 bitowÄ gĹÄbiÄ, poniewaĹź 24 bitowa gĹÄbia przesyĹa 25% mniej danych w porĂłwnaniu do w peĹni 32 bitowego trybu. </para> <para> WidziaĹem pewne pliki AVI odtwarzane na Pentium MMX 266. Na AMD K6-2 powinno dziaĹaÄ od 400MHz. </para> <formalpara> <title>ZNANE BĹÄDY</title> <para> WedĹug niektĂłrych deweloperĂłw XFree DGA jest niezĹÄ bestiÄ . MĂłwiÄ oni, Ĺźe lepiej go nie uĹźywaÄ, poniewaĹź jego implementacja nie zawsze jest bezbĹÄdna dla kaĹźdego sterownika XFree. </para> </formalpara> <itemizedlist> <listitem><simpara> Istnieje bĹÄ d zwiÄ zany z XFree 4.0.3 i sterownikiem <filename>nv.o</filename> objawiajÄ cy siÄ dziwnymi kolorami </simpara></listitem> <listitem><simpara> Sterowniki ATI wymagajÄ wielokrotnego przeĹÄ czania trybu po uĹźyciu DGA. </simpara></listitem> <listitem><simpara> NiektĂłre sterowniki po prostu nie wracajÄ do normalnej rozdzielczoĹci(uĹźyj <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>Keypad +</keycap> oraz <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>Keypad -</keycap> aby przeĹÄ czaÄ siÄ rÄcznie). </simpara></listitem> <listitem><simpara> NiektĂłre sterowniki wyĹwietlajÄ dziwne kolory. </simpara></listitem> <listitem><simpara> NiektĂłre sterowniki kĹamiÄ na temat rozmiaru pamiÄci, ktĂłrÄ mapujÄ na przestrzeĹ adresowÄ procesu. Poprzez to vo_dga nie bÄdzie uĹźywaÄ podwĂłjnego buforowania (SIS?). </simpara></listitem> <listitem><simpara> NiektĂłre sterowniki nie zwracajÄ Ĺźadnego poprawnego trybu. W tym wypadku sterownik DGA siÄ wywali mĂłwiÄ c Ci o bezsensownym trybie 100000x100000 (lub podobnym). </simpara></listitem> <listitem><simpara> OSD dziaĹa tylko z wĹÄ czonym podwĂłjnym buforowaniem (w przeciwnym razie migocze). </simpara></listitem> </itemizedlist> </sect2> <!--</sect1>--> <!-- ********** --> <sect2 id="sdl"> <title>SDL</title> <para> <acronym>SDL</acronym> (Simple Directmedia Layer) jest w gruncie rzeczy zunifikowanym interfejsem video/audio. Programy, ktĂłre go uĹźywajÄ , wiedzÄ tylko o SDL, a nie o sterownikach audio lub video, ktĂłrych uĹźywa SDL. Na przykĹad port Dooma uĹźywajÄ cy SDL moĹźe dziaĹaÄ korzystajÄ c z svgalib, aalib, X, fbdev i innych, musisz tylko okreĹliÄ (na przykĹad) sterownik video, ktĂłrego chcesz uĹźyÄ. WybĂłr nastÄpuje poprzez zmiennÄ ĹrodowiskowÄ <envar>SDL_VIDEODRIVER</envar>. No, teoretycznie. </para> <para> W <application>MPlayerze</application> uĹźywaliĹmy programowego skalowania sterownika SDL dla X11, dla kart/sterownikĂłw, ktĂłre nie obsĹugujÄ XVideo, dopĂłki nie zrobiliĹmy wĹasnego (szybszego, lepszego) programowego skalowania. UĹźywaliĹmy takĹźe jego wyjĹcia aalib, ale teraz mamy wĹasny sterownik, ktĂłry jest wygodniejszy. Jego tryb DGA byĹ lepszy od naszego... aĹź do niedawna. Rozumiesz juĹź? :) </para> <para> Pomaga takĹźe z niektĂłrymi wadliwymi sterownikami/kartami w przypadku, gdy odtwarzanie kuleje (nie z powodu wolnego systemu) lub gdy dĹşwiÄk jest opóźniony. </para> <para> WyjĹcie video SDL obsĹuguje wyĹwietlanie napisĂłw pod filmem, na czarnym pasku (jeĹźeli obecny). </para> <variablelist> <title>Istnieje wiele opcji wiersza poleceĹ dla SDL</title> <varlistentry> <term><option>-vo sdl:driver=<replaceable>nazwa</replaceable></option></term> <listitem><simpara> okreĹla sterownik video, ktĂłrego ma uĹźyÄ SDL (np. <literal>aalib</literal>, <literal>dga</literal>, <literal>x11</literal>) </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-ao sdl:driver=<replaceable>nazwa</replaceable></option></term> <listitem><simpara> okreĹla sterownik audio, ktĂłrego ma uĹźyÄ SDL (np. <literal>dsp</literal>, <literal>esd</literal>, <literal>artsc</literal>) </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-noxv</option></term> <listitem><simpara> wyĹÄ cza sprzÄtowe przyĹpieszanie XVideo </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-forcexv</option></term> <listitem><simpara> prĂłbuje wymusiÄ przyĹpieszanie XVideo </simpara></listitem> </varlistentry> </variablelist> <table> <title>Klawiszologia tylko dla SDL</title> <tgroup cols="2"> <thead> <row><entry>Klawisz</entry><entry>Akcja</entry></row> </thead> <tbody> <row><entry><keycap>c</keycap></entry><entry> poruszanie siÄ pomiÄdzy dostÄpnymi trybami peĹnoekranowymi </entry></row> <row><entry><keycap>n</keycap></entry><entry> powraca do normalnego trybu </entry></row> </tbody> </tgroup> </table> <itemizedlist> <title>Znane bĹÄdy:</title> <listitem><simpara> Klawisze wciĹniÄte pod konsolowym sterownikiem sdl:driver=aalib sÄ powtarzane w nieskoĹczonoĹÄ. (uĹźyj <option>-vo aa</option>!). To jest bĹÄ d w SDL. Nie mam na to wpĹywu (testowane z SDL 1.2.1). </simpara></listitem> <listitem><simpara> NIE UĹťYWAJ SDL z GUI (Graficznym Interfejsem UĹźytkownika)! Nie bÄdzie dziaĹaĹo tak, jak powinno. </simpara></listitem> </itemizedlist> </sect2> <sect2 id="svgalib"> <title>SVGAlib</title> <formalpara> <title>INSTALACJA</title> <para> BÄdziesz musiaĹ zainstalowaÄ pakiety svgalib i svgalib-devel, aby <application>MPlayer</application> zbudowaĹ swĂłj wĹasny sterownik SVGAlib (automatycznie wykrywane, lecz moĹźna wymusiÄ). Nie zapomnij przerobiÄ <filename>/etc/vga/libvga.config</filename>, tak aby svgalib wspĂłĹdziaĹaĹo z TwojÄ kartÄ i monitorem. </para> </formalpara> <note> <para> Nie uĹźywaj opcji <option>-fs</option> poniewaĹź wĹÄ cza ona skalowanie programowe, ktĂłre jest powolne. JeĹźeli naprawdÄ tego potrzebujesz, uĹźywaj opcji <option>-sws 4</option>, ktĂłra produkuje obraz zĹej jakoĹci, ale jest nieco szybsza. </para> </note> <formalpara><title>OBSĹUGA EGA (4BPP)</title> <para> SVGAlib zawiera EGAlib i <application>MPlayer</application> moĹźe wyĹwietlaÄ kaĹźdy film w 16 kolorach. UĹźywalne jest to w nastÄpujÄ cych zestawieniach: </para> </formalpara> <itemizedlist> <listitem><simpara> karta EGA z monitorem EGA: 320x200x4bpp, 640x200x4bpp, 640x350x4bpp </simpara></listitem> <listitem><simpara> karta EGA z monitorem CGA: 320x200x4bpp, 640x200x4bpp </simpara></listitem> </itemizedlist> <para> bpp (bity na piksel) musi byÄ ustawione rÄcznie na 4: <option>-bpp 4</option> </para> <para> Film prawdopodobnie musi byÄ przeskalowany tak, aby pasowaĹ do trybu EGA: <screen>-vf scale=640:350</screen> lub <screen>-vf scale=320:200</screen> </para> <para> Aby to osiÄ gnÄ Ä, musimy siÄgnÄ Ä po szybkÄ , lecz zĹej jakoĹci metodÄ skalowania: <screen>-sws 4</screen> </para> <para> MoĹźliwe, Ĺźe trzeba wyĹÄ czyÄ automatycznÄ korekcjÄ proporcji obrazu: <screen>-noaspect</screen> </para> <note><para> Z praktyki wiem, Ĺźe najlepszÄ jakoĹÄ obrazu na ekranach EGA moĹźna osiÄ gnÄ Ä poprzez lekkie zmniejszenie jasnoĹci: <option>-vf eq=-20:0</option>. MusiaĹem takĹźe zmniejszyÄ czÄstotliwoĹÄ prĂłbkowania, poniewaĹź dĹşwiÄk 44kHz byĹ popsuty: <option>-srate 22050</option>. </para></note> <para> OSD i napisy moĹźesz wyĹÄ czyÄ tylko przy pomocy filtru <option>expand</option>. DokĹadne parametry znajdziesz na stronie man. </para> </sect2> <sect2 id="fbdev"> <title>WyjĹcie bufora ramki (FBdev)</title> <para> <filename>./configure</filename> automatycznie wykrywa, czy zbudowaÄ wyjĹcie FBdev. WiÄcej informacji znajdziesz w dokumentacji bufora ramki w ĹşrĂłdĹach jÄ dra (<filename>Documentation/fb/*</filename>). </para> <para> JeĹźeli Twoja karta nie obsĹuguje standardu VBE 2.0 (starsze karty ISA/PCI, takie jak S3 Trio64), lecz VBE 1.2 (lub starsze?): cóş, pozostaje VESAfb, ale bÄdziesz musiaĹ zaĹadowaÄ SciTech Display Doctor (dawniej UniVBE) przed zabootowaniem Linuksa. UĹźyj dyskietki startowej DOS lub czegoĹ innego. Nie zapomnij zarejestrowaÄ swojej kopii UniVBE ;)) </para> <para> WyjĹcie FBdev przyjmuje kilka dodatkowych parametrĂłw: </para> <variablelist> <varlistentry> <term><option>-fb</option></term> <listitem><simpara> OkreĹla urzÄ dzanie bufora ramki, ktĂłrego uĹźyÄ (domyĹlnie: <filename>/dev/fb0</filename>) </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-fbmode</option></term> <listitem><simpara> Nazwa trybu do uĹźycia (zgodnie z <filename>/etc/fb.modes</filename>) </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-fbmodeconfig</option></term> <listitem><simpara> Plik konfiguracyjny trybĂłw (domyĹlnie: <filename>/etc/fb.modes</filename>) </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-monitor-hfreq</option></term> <term><option>-monitor-vfreq</option></term> <term><option>-monitor-dotclock</option></term> <listitem><simpara> <emphasis role="bold">waĹźne</emphasis> wartoĹci, patrz <filename>example.conf</filename> </simpara></listitem> </varlistentry> </variablelist> <para> JeĹźeli chcesz siÄ przeĹÄ czyÄ na okreĹlony tryb, uĹźyj <screen> mplayer -vm -fbmode <replaceable>nazwa_trybu</replaceable> <replaceable>nazwa_pliku</replaceable> </screen> </para> <itemizedlist> <listitem><para> Samo <option>-vm</option> wybierze najbardziej odpowiedni tryb z <filename>/etc/fb.modes</filename>. MoĹźna uĹźyÄ takĹźe wraz z opcjami <option>-x</option> oraz <option>-y</option>. Opcja <option>-flip</option> jest obsĹugiwana wyĹÄ cznie gdy format (pixel format) filmu pasuje do formatu (pixel format) obrazu. ZwrĂłÄ uwagÄ na wartoĹÄ bpp. Sterownik fbdev prĂłbuje uĹźyÄ bieĹźÄ cej wartoĹci, chyba Ĺźe uĹźyjesz opcji <option>-bpp</option>. </para></listitem> <listitem><para> Opcja <option>-zoom</option> nie jest obsĹugiwana (uĹźyj <option>-vf scale</option>). Nie moĹźesz uĹźywaÄ trybĂłw 8bpp (lub mniej). </para></listitem> <listitem><para> MoĹźesz chcieÄ wyĹÄ czyÄ kursor: <screen>echo -e '\033[?25l'</screen> lub <screen>setterm -cursor off</screen> oraz wygaszacz ekranu: <screen>setterm -blank 0</screen> Aby z powrotem wĹÄ czyÄ kursor: <screen>echo -e '\033[?25h'</screen> lub <screen>setterm -cursor on</screen> </para></listitem> </itemizedlist> <note> <para> Zmiana trybĂłw FBdev <emphasis>nie dziaĹa</emphasis> z buforem ramki VESA, i nie proĹ o to, poniewaĹź nie jest to ograniczenie <application>MPlayera</application>. </para> </note> </sect2> <sect2 id="mga_vid"> <title>Bufor ramki Matrox (mga_vid)</title> <para> Ta sekcja traktuje o obsĹudze ukĹadu BES (Back-End Scaler) na kartach Matrox G200/G400/G450/G550 przez sterownik <systemitem>mga_vid</systemitem> z jÄ dra. Ma on sprzÄtowy VSYNC z potrĂłjnym buforowaniem. DziaĹa na konsoli framebuffer oraz w X. </para> <warning> <para> Tylko dla Linuksa! Na systemach nie-Linuksowych (testowane na FreeBSD) uĹźywaj <link linkend="vidix">VIDIX</link> zamiast tego! </para> </warning> <procedure> <title>Instalacja</title> <step><para> Przed uĹźyciem musisz skompilowaÄ <filename>mga_vid.o</filename>: <screen> cd drivers make<!-- --></screen> </para></step> <step><para> NastÄpnie stwĂłrz urzÄ dzenie (device) <filename>/dev/mga_vid</filename>: <screen>mknod /dev/mga_vid c 178 0</screen> oraz zaĹaduj sterownik poprzez: <screen>insmod mga_vid.o</screen> </para></step> <step><para> PowinieneĹ sprawdziÄ rozmiar wykrywanej pamiÄci uĹźywajÄ c polecenia <command>dmesg</command>. JeĹźeli zwracana wartoĹÄ jest zĹa uĹźyj opcji: <option>mga_ram_size</option> (najpierw <command>rmmod mga_vid</command>), okreĹl rozmiar pamiÄci na karcie (w MB): <screen>insmod mga_vid.o mga_ram_size=16</screen> </para></step> <step><para> Aby moduĹ byĹ Ĺadowany/usuwany automatycznie w razie potrzeby: najpierw wstaw nastÄpujÄ cy wiersz na koĹcu <filename>/etc/modules.conf</filename>: <programlisting>alias char-major-178 mga_vid</programlisting> NastÄpnie skopiuj moduĹ <filename>mga_vid.o</filename> we wĹaĹciwe miejsce w <filename>/lib/modules/<replaceable>wersja jÄ dra</replaceable>/<replaceable>gdzieĹ</replaceable></filename>. </para><para> Po czym uruchom <screen>depmod -a</screen> </para></step> <step><para> Teraz musisz (ponownie) skompilowaÄ <application>MPlayera</application>, <filename>./configure</filename> wykryje <filename>/dev/mga_vid</filename> i zbuduje sterownik "mga". UĹźywanie go w <application>MPlayerze</application> uzyskuje siÄ poprzez <option>-vo mga</option> jeĹźeli masz konsolÄ matroxfb, lub <option>-vo xmga</option> pod XFree86 3.x.x lub 4.x.x. </para></step> </procedure> <para> Sterownik mga_vid wspĂłĹpracuje z Xv. </para> <para> Plik urzÄ dzenia (device file) <filename>/dev/mga_vid</filename> moĹźe byÄ odczytywany aby uzyskaÄ pewne informacje, na przykĹad poprzez <screen>cat /dev/mga_vid</screen> i moĹźe byÄ modyfikowany w celu zmiany jasnoĹci: <screen>echo "brightness=120" > /dev/mga_vid</screen> </para> </sect2> <sect2 id="tdfxfb" xreflabel="3Dfx YUV support (tdfxfb)"> <title>ObsĹuga 3dfx YUV</title> <para> Ten sterownik uĹźywa bufora ramki tdfx w jÄ drze aby odtwarzaÄ filmy z przyĹpieszeniem YUV. BÄdziesz potrzebowaĹ jÄ dra z obsĹugÄ tdfxfb. BÄdziesz takĹźe musiaĹ odpowiednio skompilowaÄ <application>MPlayera</application>. <screen>./configure --enable-tdfxfb</screen> </para> </sect2> <sect2 id="opengl"> <title>WyjĹcie OpenGL</title> <para> <application>MPlayer</application> obsĹuguje wyĹwietlanie filmĂłw uĹźywajÄ c OpenGL, lecz jeĹli Twoja platforma/sterownik obsĹuguje Xv, jak powinno byÄ w przypadku PeCetĂłw z Linuksem, uĹźywaj Xv. WydajnoĹÄ OpenGL jest znaczÄ co mniejsza. JeĹźeli masz implementacjÄ X11 bez obsĹugi Xv, OpenGL jest sensownÄ alternatywÄ . </para> <para> Niestety nie wszystkie sterowniki to obsĹugujÄ . Sterowniki Utah-GLX (dla XFree86 3.3.6) obsĹugujÄ to w kaĹźdej karcie. SzczegĂłĹy odnoĹnie instalacji dostÄpne sÄ na stronie <ulink url="http://utah-glx.sf.net"/>. </para> <para> XFree86(DRI) 4.0.3 i nowsze obsĹugujÄ OpenGL w kartach Matrox i Radeon, 4.2.0 i nowsze obsĹugujÄ Rage128. Na <ulink url="http://dri.sf.net"/> znajdziesz instrukcjÄ ĹciÄ gania (download) i instalacji. </para> <para> PodpowiedĹş od jednego z naszych uĹźytkownikĂłw: wyjĹcie video GL moĹźe byÄ uĹźyte aby uzyskaÄ wyjĹcie TV z vsync. BÄdziesz musiaĹ ustawiÄ zmiennÄ ĹrodowiskowÄ (przynajmniej dla nVidia): </para> <para> <command>export $__GL_SYNC_TO_VBLANK=1</command> </para> </sect2> <sect2 id="aalib"> <title>AAlib - wyĹwietlanie w trybie tekstowym</title> <para> AAlib jest bibliotekÄ do wyĹwietlania grafiki w trybie tekstowym, uĹźywajÄ c potÄĹźnego silnika renderujÄ cego ASCII. Istnieje <emphasis>wiele</emphasis> programĂłw juĹź jÄ obsĹugujÄ cych, takich jak Doom, Quake, etc. <application>MPlayer</application> zawiera Ĺwietnie dziaĹajÄ cy sterownik. JeĹźeli <filename>./configure</filename> wykryje zainstalowane aalib, zostanie zbudowany sterownik aalib libvo. </para> <para> MoĹźesz uĹźywaÄ nastÄpujÄ cych klawiszy w oknie AA, aby zmieniÄ opcje renderowania: </para> <informaltable> <tgroup cols="2"> <thead> <row><entry>Klawisz</entry><entry>Akcja</entry></row> </thead> <tbody> <row><entry><keycap>1</keycap></entry><entry> zmniejsz kontrast </entry></row> <row><entry><keycap>2</keycap></entry><entry> zwiÄksz kontrast </entry></row> <row><entry><keycap>3</keycap></entry><entry> zmniejsz jasnoĹÄ </entry></row> <row><entry><keycap>4</keycap></entry><entry> zwiÄksz jasnoĹÄ </entry></row> <row><entry><keycap>5</keycap></entry><entry> wĹÄ cz/wyĹÄ cz szybkie renderowanie </entry></row> <row><entry><keycap>6</keycap></entry><entry> ustaw tryb ditheringu (brak, error distribution, Floyd Steinberg) </entry></row> <row><entry><keycap>7</keycap></entry><entry> odwrĂłÄ obraz </entry></row> <row><entry><keycap>8</keycap></entry><entry> przeĹÄ czanie kontroli miÄdzy aa i <application>MPlayerem</application> </entry></row> </tbody> </tgroup> </informaltable> <variablelist> <title>NastÄpujÄ ce opcje mogÄ byÄ uĹźyte w wierszu poleceĹ:</title> <varlistentry> <term><option>-aaosdcolor=<replaceable>V</replaceable></option></term> <listitem><para> zmiana koloru OSD </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-aasubcolor=<replaceable>V</replaceable></option></term> <listitem><para> Zmiana koloru napisĂłw </para><para> gdzie <replaceable>V</replaceable> jest jednym z: <literal>0</literal> (normalny), <literal>1</literal> (ciemny), <literal>2</literal> (pogrubiony), <literal>3</literal> (pogrubiona czcionka), <literal>4</literal> (odwrĂłcony), <literal>5</literal> (specjalny). </para></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <title>AAlib samo w sobie ma wiele opcji. PoniĹźej znajduje siÄ kilka waĹźniejszych:</title> <varlistentry> <term><option>-aadriver</option></term> <listitem><simpara> Ustawia sugerowany sterownik aa (X11, curses, Linux) </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-aaextended</option></term> <listitem><simpara> UĹźywa wszystkich 256 znakĂłw. </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-aaeight</option></term> <listitem><simpara> UĹźywa 8-bitowego ASCII </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-aahelp</option></term> <listitem><simpara> WyĹwietla wszystkie opcje aalib </simpara></listitem> </varlistentry> </variablelist> <note> <para> Renderowanie bardzo obciÄ Ĺźa CPU, zwĹaszcza przy uĹźyciu AA-on-X (aalib w X), a zajmuje mniej CPU na standardowej, nie-framebufferowej konsoli. UĹźyj SVGATextMode, aby ustawiÄ duĹźy tryb tekstowy i baw siÄ dobrze! (drugi monitor z kartÄ Hercules wymiata:)) (ale moim skromnym zdaniem moĹźesz uĹźyÄ opcji <option>-vf 1bpp</option> aby uzyskaÄ grafikÄ na hgafb:) </para> </note> <para> UĹźyj opcji <option>-framedrop</option>, jeĹźeli TwĂłj komputer nie jest na tyle szybki, aby wyrenderowaÄ wszystkie ramki! </para> <para> OdtwarzajÄ c w terminalu osiÄ gniesz lepszÄ szybkoĹÄ i jakoĹÄ uĹźywajÄ c sterownika Linux, a nie curses (<option>-aadriver linux</option>). JednakĹźe bÄdziesz potrzebowaĹ praw zapisu na <filename>/dev/vcsa<replaceable><terminal></replaceable></filename>! Nie jest to wykrywane automatycznie przez aalib, ale vo_aa prĂłbuje znaleĹşÄ najlepszy tryb. SpĂłjrz na <ulink url="http://aa-project.sf.net/tune"/>, jest tam wiÄcej informacji o dostrajaniu. </para> </sect2> <sect2 id="caca"> <title><systemitem class="library">libcaca</systemitem> - Color ASCII Art library (biblioteka kolorowego ASCII-Art)</title> <para> Biblioteka <ulink url="http://sam.zoy.org/projects/libcaca/"><systemitem class="library">libcaca</systemitem></ulink> jest bibilotekÄ produkujÄ cÄ tekst zamiast pikseli, moĹźe wiÄc pracowaÄ na starszych kartach graficznych oraz terminalach tekstowych. Jest podobna do sĹynnej biblioteki <systemitem class="library">AAlib</systemitem>. <systemitem class="library">libcaca</systemitem> potrzebuje do pracy terminalu, powinna wiÄc dziaĹaÄ na wszystkich systemach Uniksowych (wĹÄ cznie z Mac OS X), uĹźywajÄ c biblioteki <systemitem class="library">slang</systemitem> lub biblioteki <systemitem class="library">ncurses</systemitem>, w DOSie uĹźywajÄ c biblioteki <systemitem class="library">conio.h</systemitem> i w systemach Windowsowych uĹźywajÄ c <systemitem class="library">slang</systemitem> lub <systemitem class="library">ncurses</systemitem> (poprzez emulacjÄ Cygwin) bÄ dĹş <systemitem class="library">conio.h</systemitem>. JeĹźeli <filename>./configure</filename> wykryje <systemitem class="library">libcaca</systemitem>, to zostanie zbudowany sterownik caca libvo. </para> <itemizedlist> <title>Róşnice miÄdzy <systemitem class="library">AAlib</systemitem> sÄ nastÄpujÄ ce:</title> <listitem><simpara> 16 dostÄpnych kolorĂłw na wyjĹciu znakowym (256 par kolorĂłw) </simpara></listitem> <listitem><simpara> dirthering obrazu kolorowego </simpara></listitem> </itemizedlist> <itemizedlist> <title>Lecz <systemitem class="library">libcaca</systemitem> ma takĹźe nastÄpujÄ ce ograniczenia:</title> <listitem><simpara> brak obsĹugi jasnoĹci, kontrastu, gammy </simpara></listitem> </itemizedlist> <para> Aby zmieniÄ opcje renderowania, moĹźesz uĹźyÄ nastÄpujÄ cych klawiszy w oknie caca: </para> <informaltable> <tgroup cols="2"> <thead> <row><entry>Klawisz</entry><entry>Akcja</entry></row> </thead> <tbody> <row><entry><keycap>d</keycap></entry><entry> PrzeĹÄ czanie metod ditheringu <systemitem class="library">libcaca</systemitem>. </entry></row> <row><entry><keycap>a</keycap></entry><entry> PrzeĹÄ czanie anyaliasingu (wygĹadzania) <systemitem class="library">libcaca</systemitem>. </entry></row> <row><entry><keycap>b</keycap></entry><entry> PrzeĹÄ czanie tĹa <systemitem class="library">libcaca</systemitem>. </entry></row> </tbody> </tgroup> </informaltable> <variablelist> <title><systemitem class="library">libcaca</systemitem> bÄdzie takĹźe szukaÄ nastÄpujÄ cych zmiennych Ĺrodowiskowych:</title> <varlistentry> <term><option>CACA_DRIVER</option></term> <listitem><simpara> Ustawia zalecany sterownik caca, np. ncurses, slang, x11. </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>CACA_GEOMETRY (tylko X11)</option></term> <listitem><simpara> OkreĹla liczbÄ wierszy i kolumn, np. 128x50. </simpara></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>CACA_FONT (tylko X11)</option></term> <listitem><simpara> OkreĹla jakiej uĹźyÄ czcionki, np. fixed, nexus. </simpara></listitem> </varlistentry> </variablelist> <para> JeĹźeli TwĂłj komputer nie jest wystarczajÄ co szybki, aby renderowaÄ wszystkie ramki, uĹźyj opcji <option>-framedrop</option>. </para> </sect2> <sect2 id="vesa"> <title>VESA - wyjĹcie na VESA BIOS</title> <para> Ten sterownik zostaĹ zaprojektowany i napisany jako <emphasis role="bold">ogĂłlny sterownik</emphasis> dla dowolnej karty, ktĂłra ma BIOS zgodny z VESA VBE 2.0. InnÄ zaletÄ tego sterownika jest to, Ĺźe prĂłbuje on wymusiÄ wĹÄ czenie wyjĹcia TV. <citetitle>VESA BIOS EXTENSION (VBE) Version 3.0, z dnia 16 wrzeĹnia 1998</citetitle> (Strona 70) mĂłwi: </para> <blockquote> <formalpara><title>PodwĂłjne kontrolery (Dual-Controller Designs)</title> <para> VBE 3.0 obsĹuguje podwĂłjne kontrolery zakĹadajÄ c, Ĺźe zwykle obydwa kontrolery sÄ dostarczane przez tego samego OEM, pod kontrolÄ pojedynczego BIOS ROMu na karcie graficznej. Jest moĹźliwe ukrycie przed aplikacjÄ , Ĺźe obecne sÄ dwa kontrolery. Ograniczeniem tego jest brak moĹźliwoĹci rĂłwnoczesnego uĹźywania niezaleĹźnych kontrolerĂłw, ale umoĹźliwia aplikacjom wypuszczonym przed VBE 3.0 na normalne dziaĹanie. Funkcja VBE 00h (zwrĂłÄ informacjÄ o kontrolerze) zwraca poĹÄ czone informacje o obydwĂłch kontrolerach, wĹÄ cznie z poĹÄ czonÄ listÄ dostÄpnych trybĂłw. Gdy aplikacja wybiera tryb, wĹÄ czany jest odpowiedni kontroler. KaĹźda z pozostaĹych funkcji VBE operuje później na aktywnym kontrolerze. </para> </formalpara> </blockquote> <para> SÄ wiÄc szanse, Ĺźe uĹźywajÄ c tego sterownika uzyskasz dziaĹajÄ ce wyjĹcie TV. (ZgadujÄ, Ĺźe czÄsto wyjĹcie TV jest samodzielnym ukĹadem (standalone head), lub przynajmniej samodzielnym wyjĹciem.) </para> <itemizedlist spacing="compact"> <title>ZALETY</title> <listitem><simpara> Jest szansa, Ĺźe bÄdziesz mĂłgĹ oglÄ daÄ filmy <emphasis role="bold">nawet, gdy Linux nie wie</emphasis>, jakiego sprzÄtu uĹźywasz. </simpara></listitem> <listitem><simpara> Nie ma potrzeby instalowania jakichkolwiek rzeczy zwiÄ zanych z grafikÄ (takich jak X11 (AKA XFree86), fbdev i tak dalej) na Twoim Linuksie. Ten sterownik moĹźna uruchamiaÄ z <emphasis role="bold">trybu tekstowego</emphasis>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> Jest szansa Ĺźe uzyskasz <emphasis role="bold">dziaĹajÄ ce wyjĹcie TV</emphasis>. (Jest tak przynajmniej w przypadku kart ATI). </simpara></listitem> <listitem><simpara> Ten sterownik wywoĹuje procedurÄ obsĹugi przerwania 10h (<function>int 10h</function> handler), nie jest wiÄc emulatorem - odwoĹuje siÄ do <emphasis role="bold">rzeczywistych</emphasis> rzeczy <emphasis>rzeczywistego</emphasis> BIOSu w <emphasis>trybie rzeczywistym (real-mode)</emphasis>. (tak naprawdÄ, to w trybie vm86, ale dziaĹa rĂłwnie szybko). </simpara></listitem> <listitem><simpara> MoĹźesz uĹźywaÄ VIDIX, uzyskujÄ c przez to przyĹpieszone wyĹwietlanie video <emphasis role="bold">oraz</emphasis> wyjĹcie TV w tym samym czasie! (Zalecane dla kart ATI.) </simpara></listitem> <listitem><simpara> JeĹźeli masz VESA VBE 3.0+ i okreĹliĹeĹ gdzieĹ <option>monitor-hfreq, monitor-vfreq, monitor-dotclock</option> (w pliku konfiguracyjnym lub w wierszu poleceĹ), uzyskasz najwyĹźszÄ moĹźliwÄ czÄstotliwoĹÄ odĹwieĹźania (UĹźywajÄ c General Timing Formula (OgĂłlnej FormuĹy Taktowania)). Aby to wĹÄ czyÄ, musisz okreĹliÄ <emphasis role="bold">wszystkie</emphasis> opcje monitora. </simpara></listitem> </itemizedlist> <itemizedlist spacing="compact"> <title>WADY</title> <listitem><simpara> DziaĹa tylko na <emphasis role="bold">systemach x86</emphasis>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> MoĹźe byÄ uĹźywane tylko przez uĹźytkownika <systemitem class="username">root</systemitem>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> Obecnie jest dostÄpne tylko dla <emphasis role="bold">Linuksa</emphasis>. </simpara></listitem> </itemizedlist> <important> <para> Nie uĹźywaj tego sterownika wraz z <emphasis role="bold">GCC 2.96</emphasis>! Nie bÄdzie dziaĹaÄ! </para> </important> <variablelist> <title>OPCJE WIERSZA POLECEĹ DLA VESA</title> <varlistentry> <term><option>-vo vesa:<replaceable>opts</replaceable></option></term> <listitem><simpara> obecnie rozpoznawane: <literal>dga</literal>, aby wymusiÄ tryb dga oraz <literal>nodga</literal>, aby wyĹÄ czyÄ tryb dga. W trybie dga moĹźesz wĹÄ czyÄ podwĂłjne buforowanie opcjÄ <option>-double</option>. Informacja: moĹźesz pominÄ Ä te parametry, aby wĹÄ czyÄ <emphasis role="bold">automatyczne wykrywanie </emphasis> trybu dga. </simpara></listitem> </varlistentry> </variablelist> <itemizedlist spacing="compact"> <title>ZNANE PROBLEMY I ICH OBEJĹCIA</title> <listitem><simpara> JeĹźeli zainstalowaĹeĹ czcionkÄ <emphasis role="bold">NLS (Native Language Support - ObsĹuga JÄzyka Rodzimego)</emphasis> w swoim Linuksie i uĹźywasz sterownika VESA z trybu tekstowego to po zakoĹczeniu <application>MPlayera</application> bÄdziesz miaĹ zaĹadowanÄ <emphasis role="bold">czcionkÄ ROM</emphasis> zamiast narodowej. MoĹźesz z powrotem zaĹadowaÄ czcionkÄ narodowÄ uĹźywajÄ c na przykĹad narzÄdzia <command>setsysfont</command> z dystrybucji Mandrake/Mandriva. (<emphasis role="bold">PodpowiedĹş</emphasis>: To samo narzÄdzie jest uĹźywane do lokalizacji fbdev). </simpara></listitem> <listitem><simpara> NiektĂłre <emphasis role="bold">Linuksowe sterowniki grafiki</emphasis> nie aktualizujÄ aktywnego <emphasis role="bold">trybu BIOS</emphasis> w pamiÄci DOS. WiÄc jeĹźeli masz taki problem - zawsze uĹźywaj trybu VESA tylko z <emphasis role="bold">trybu tekstowego</emphasis>. W przeciwnym wypadku tryb tekstowy (#03) i tak bÄdzie wĹÄ czany i bÄdziesz musiaĹ restartowaÄ komputer. </simpara></listitem> <listitem><simpara> CzÄsto po zakoĹczeniu pracy sterownika VESA dostajesz <emphasis role="bold">czarny</emphasis> ekran. Aby przywrĂłciÄ ekran do stanu oryginalnego po prostu przeĹÄ cz siÄ na innÄ konsolÄ (wciskajÄ c <keycap>Alt</keycap>+<keycap>F<x></keycap>) po czym przeĹÄ cz siÄ z powrotem na poprzedniÄ konsolÄ w ten sam sposĂłb. </simpara></listitem> <listitem><simpara> Aby uzyskaÄ <emphasis role="bold">dziaĹajÄ ce wyjĹcie TV</emphasis> musisz mieÄ podĹÄ czony odbiornik TV przed wĹÄ czeniem swojego PC, poniewaĹź video BIOS inicjalizuje siÄ tylko podczas procedury POST </simpara></listitem> </itemizedlist> </sect2> <sect2 id="x11"> <title>X11</title> <para> Unikaj, jeĹli to moĹźliwe. WyjĹcie na X11 (uĹźywa rozszerzenia wspĂłĹdzielonej pamiÄci) nie uĹźywa Ĺźadnego przyĹpieszania sprzÄtowego. ObsĹuguje (przyĹpieszane przez MMX/3DNow/SSE, lecz ciÄ gle wolne) skalowanie programowe. UĹźyj opcji <option>-fs -zoom</option>. WiÄkszoĹÄ kart ma obsĹugÄ sprzÄtowego skalowania, warto wiÄc uĹźyÄ dla nich opcji <option>-vo xv</option> lub <option>-vo xmga</option> dla kart Matrox. </para> <para> Problemem jest to, Ĺźe sterowniki do wiÄkszoĹci kart nie obsĹugujÄ sprzÄtowego przyĹpieszenia na wyjĹciu na drugi monitor (second head)/TV. W takim przypadku widaÄ zielone/niebieskie okno zamiast filmu. To tutaj przydaje siÄ ten sterownik, lecz potrzebujesz potÄĹźnego CPU aby uĹźywaÄ programowego skalowania. Nie uĹźywaj programowego wyjĹcia SDL + skalowania, jakoĹÄ obrazu jest o wiele gorsza! </para> <para> Skalowanie programowe jest bardzo wolne, lepiej sprĂłbuj zmieniÄ tryb video. Jest to bardzo proste. SpĂłjrz na <link linkend="dga-modelines">wiersze trybĂłw sekcji DGA</link> i wstaw je do swojego <filename>XF86Config</filename>. <itemizedlist spacing="compact"> <listitem><simpara> JeĹźeli masz 4.x.x: uĹźyj opcji <option>-vm</option>. Zmieni ona rozdzielczoĹÄ na takÄ jakÄ ma twĂłj film. JeĹźeli nie: </simpara></listitem> <listitem><simpara> W XFree86 3.x.x: musisz poruszaÄ siÄ po dostÄpnych rozdzielczoĹciach poprzez kombinacje klawiszy <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>plus</keycap> oraz <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>minus</keycap>. </simpara></listitem> </itemizedlist> </para> <para> JeĹźeli nie moĹźesz znaleĹşÄ trybĂłw, ktĂłre wstawiĹeĹ, przeszukaj komunikaty XFree86. NiektĂłre sterowniki nie mogÄ uĹźywaÄ niskich pixelclock (czÄstotliwoĹci taktowania ukĹadu RAMDAC), ktĂłre sÄ wymagane dla trybĂłw o niskiej rozdzielczoĹci. </para> </sect2> <sect2 id="vidix"> <title>VIDIX</title> <formalpara> <title>WSTÄP</title> <para> <acronym>VIDIX</acronym> jest skrĂłtem od <emphasis role="bold">VID</emphasis>eo <emphasis role="bold">I</emphasis>nterface for *ni<emphasis role="bold">X</emphasis> (Interfejs VIDeo dla *niXĂłw). VIDIX zostaĹ zaprojektowany i napisany jako interfejs dla szybkich sterownikĂłw dziaĹajÄ cych w przestrzeni uĹźytkownika (user-space), zapewniajÄ cych takÄ samÄ wydajnoĹÄ, jak mga_vid dla kart Matrox. Jest takĹźe wysoce przenoĹny (portable). </para> </formalpara> <para> Ten interfejs zostaĹ zaprojektowany jako prĂłba dopasowania istniejÄ cych interfejsĂłw przyĹpieszanego video (znanych jako mga_vid, rage128_vidm radeon_vid, pm3_vid) do ustalonego schematu. Zapewnia wysokopoziomowy interfejs dla ukĹadĂłw znanych jako BES (BackEnd Scalers) lub OV (Video Overlay - nakĹadka video). Nie zapewnia on niskopoziomowego interfejsu do tworĂłw znanych jako serwery grafiki. (nie chcÄ wspĂłĹzawodniczyÄ z zespoĹem X11 w przeĹÄ czaniu trybĂłw graficznych). Innymi sĹowy, gĹĂłwnym celem tego interfejsu jest maksymalizacja szybkoĹci odtwarzania video. </para> <itemizedlist spacing="compact"> <title>ZASTOSOWANIE</title> <listitem><simpara> MoĹźesz uĹźywaÄ samodzielnego sterownika wyjĹcia video: <option>-vo xvidix</option>. Ten sterownik zostaĹ stworzony jako interfejs X11 dla technologii VIDIX. Wymaga X serwera i moĹźe pracowaÄ tylko pod nim. ZwrĂłÄ uwagÄ na to, Ĺźe stosowany jest bezpoĹredni dostÄp do sprzÄtu i omijany jest sterownik X, pixmapy przechowywane (cached) w pamiÄci karty mogÄ zostaÄ uszkodzone. MoĹźesz temu zapobiec ograniczajÄ c iloĹÄ uĹźywanej przez X pamiÄci poprzez opcjÄ "VideoRam" w sekcji "device". PowinieneĹ ustawiÄ to na rozmiar pamiÄci na karcie minus 4MB. JeĹźeli masz mniej niĹź 8MB pamiÄci video (video RAM), moĹźesz uĹźyÄ zamiast tego opcji "XaaNoPixmapCache" w sekcji "screen". </simpara></listitem> <listitem><simpara> Istnieje konsolowy sterownik VIDIX: <option>-vo cvidix</option>. Wymaga on dla wiÄkszoĹci kart dziaĹajÄ cego i zainicjalizowanego bufora ramki (albo po prostu zapaskudzisz sobie ekran). Otrzymasz podobny efekt jak przy <option>-vo mga</option> lub <option>-vo fbdev</option>. JednakĹźe karty nVidia sÄ zdolne do wyĹwietlania w peĹni graficznego obrazu w konsoli caĹkowicie tekstowej. WiÄcej informacji znajdziesz w sekcji <link linkend="vidix-nvidia">nvidia_vid</link>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> MoĹźesz uĹźyÄ podurzÄ dzenia (subdevice) VIDIX, ktĂłre zostaĹo dodane do rozmaitych sterownikĂłw wyjĹcia video, takich jak: <option>-vo vesa:vidix</option> (<emphasis role="bold">tylko Linux</emphasis>) oraz <option>-vo fbdev:vidix</option>. </simpara></listitem> </itemizedlist> <para> W rzeczywistoĹci nie ma znaczenia, ktĂłry sterownik wyjĹcia video jest uĹźywany z <emphasis role="bold">VIDIX</emphasis>. </para> <itemizedlist spacing="compact"> <title>WYMAGANIA</title> <listitem><simpara> Karta graficzna powinna pracowaÄ w trybie graficznym (z wyjÄ tkiem kart nVidia z w/w sterownikiem wyjĹcia <option>-vo cvidix</option>). </simpara></listitem> <listitem><simpara> Sterownik wyjĹcia video <application>MPlayera</application> powinien znaÄ aktywny tryb video, a takĹźe powinien byÄ w stanie przekazaÄ podurzÄ dzeniu VIDIX niektĂłre cechy serwera. </simpara></listitem> </itemizedlist> <formalpara> <title>METODY UĹťYWANIA</title> <para> Gdy VIDIX uĹźywany jest jako <emphasis role="bold">podurzÄ dzenie</emphasis> (<option>-vo vesa:vidix</option>) konfiguracja trybu video jest dokonywana przez urzÄ dzenie wyjĹcia video (w skrĂłcie <emphasis role="bold">vo_server</emphasis>). MoĹźesz wiÄc przekazaÄ <application>MPlayerowi</application> takie same ustawienia jak dla vo_server. Dodatkowo rozumie on ustawienie <option>-double</option> jako globalnie widoczny parametr. (Zalecam uĹźywanie tego ustawienia z VIDIX przynajmniej dla kart ATI). JeĹźeli chodzi o <option>-vo xvidix</option>, to obecnie rozpoznaje nastÄpujÄ ce opcje <option>-fs -zoom -x -y -double</option>. </para> </formalpara> <para> MoĹźesz takĹźe okreĹliÄ sterownik VIDIX jako trzeci podargument w wierszu poleceĹ: <screen> mplayer -vo xvidix:mga_vid.so -fs -zoom -double <replaceable>plik.avi</replaceable> </screen> lub <screen> mplayer -vo vesa:vidix:radeon_vid.so -fs -zoom -double -bpp 32 <replaceable>plik.avi </replaceable> </screen> Ale jest to niebezpieczne i nie powinieneĹ tego robiÄ. W tym przypadku podany sterownik zostanie wymuszony i rezultat moĹźe byÄ nieprzewidywalny (moĹźe <emphasis role="bold">zawiesiÄ</emphasis> TwĂłj komputer). PowinieneĹ to robiÄ TYLKO, jeĹli jesteĹ caĹkowicie pewien, Ĺźe zadziaĹa, a <application>MPlayer</application> nie robi tego automatycznie. ProszÄ, powiadom o tym deweloperĂłw. PrawidĹowym sposobem jest uĹźywanie VIDIX bez Ĺźadnych argumentĂłw, aby umoĹźliwiÄ automatyczne wykrywanie sterownika. </para> <para> PoniewaĹź VIDIX wymaga bezpoĹredniego dostÄpu do sprzÄtu, musisz uruchamiaÄ <application>MPlayera</application> jako root lub ustawiÄ bit SUID na binarce <application>MPlayera</application> (<emphasis role="bold">OstrzeĹźenie: Jest to zagroĹźenie bezpieczeĹstwa!</emphasis>). Alternatywnie moĹźesz uĹźywaÄ specjalnego moduĹu jÄ dra, takiego jak ten: </para> <procedure> <step><para> ĹciÄ gnij <ulink url="http://www.arava.co.il/matan/svgalib/">rozwojowÄ wersjÄ</ulink> svgalib (na przykĹad 1.9.17) <emphasis role="bold">LUB</emphasis> ĹciÄ gnij <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/MPlayer/contrib/svgalib/svgalib_helper-1.9.17-mplayer.tar.bz2">stÄ d</ulink> wersjÄ stworzonÄ przez Alexa specjalnie do uĹźytku z <application>MPlayerem</application> (nie potrzebuje ona do kompilacji ĹşrĂłdeĹ svgalib) </para></step> <step><para> Skompiluj moduĹ w katalogu <filename class="directory">svgalib_helper</filename> (jeĹźeli ĹciÄ gnÄ ĹeĹ ĹşrĂłdĹa ze strony svgalib to moĹźna go znaleĹşÄ wewnÄ trz katalogu <filename class="directory">svgalib-1.9.17/kernel/</filename>) i zaĹaduj go (insmod). </para></step> <step><para> Aby utworzyÄ odpowiednie urzÄ dzenia (devices) w katalogu <filename class="directory">/dev</filename>, wykonaj jako root <screen>make device</screen> w katalogu <filename class="directory">svgalib_helper</filename>. </para></step> <step><para> PrzenieĹ katalog <filename class="directory">svgalib_helper</filename> do <filename class="directory">mplayer/main/libdha/svgalib_helper</filename>. </para></step> <step><para> Wymagane jeĹźeli ĹciÄ gnÄ ĹeĹ ĹşrĂłdĹa ze strony svgalib: usuĹ komentarz przed wierszem CFLAGS zawierajÄ cy ciÄ g "svgalib_helper" z <filename class="directory">libdha/Makefile</filename>. </para></step> <step><para> Przekompiluj i zainstaluj libdha </para></step> </procedure> <sect3 id="vidix-ati"> <title>Karty ATI</title> <para> Obecnie wiÄkszoĹÄ kart ATI jest obsĹugiwana natywnie, od Mach64 do najnowszych RadeonĂłw. </para> <para> SÄ dwie skompilowanie binarki: <filename>radeon_vid</filename> dla RadeonĂłw oraz <filename>rage128_vid</filename> dla kart Rage 128. MoĹźesz wymusiÄ jednÄ z nich lub pozwoliÄ systemowi VIDIX na autodetekcjÄ dostÄpnych sterownikĂłw. </para> </sect3> <sect3 id="vidix-mga"> <title>Karty Matrox</title> <para> Matrox G200, G400, G450 i G550 zgĹoszono jako dziaĹajÄ ce. </para> <para> Sterownik obsĹuguje korektory (equalizery) video i powinien byÄ prawie tak szybki jak <link linkend="mga_vid">bufor ramki Matrox</link> </para> </sect3> <sect3 id="vidix-trident"> <title>Karty Trident</title> <para> Jest dostÄpny sterownik dla ukĹadu Trident Cyberblade/i1, ktĂłry moĹźna znaleĹşÄ na pĹytach gĹĂłwnych VIA Epia. </para> <para> Sterownik ten zostaĹ napisany przez (i jest pod opiekÄ ) <ulink url="http://www.blackfiveservices.co.uk/EPIAVidix.shtml">Alastaira M. Robinsona</ulink> </para> </sect3> <sect3 id="vidix-3dlabs"> <title>Karty 3DLabs</title> <para> ChociaĹź istnieje sterownik dla ukĹadĂłw 3DLabs GLINT R3 oraz Permedia3, to nikt go nie testowaĹ (sprawozdania sÄ mile widziane) </para> </sect3> <sect3 id="vidix-nvidia"> <title>Karty nVidia</title> <para> UnikalnÄ cechÄ sterownika nvidia_vid jest jego zdolnoĹÄ do wyĹwietlania obrazu na <emphasis role="bold">zwykĹej, czysto tekstowej konsoli</emphasis> - bez magicznych X, bufora ramki, czy czegokolwiek. W tym celu bÄdziemy musieli uĹźyÄ wyjĹcia video <option>cvidix</option>, jak w pokazuje poniĹźszy przykĹad: <screen>mplayer -vo cvidix <replaceable>przyklad.avi</replaceable></screen> </para> </sect3> <sect3 id="vidix-sis"> <title>Karty SiS</title> <para> Jest to kod wysoce eksperymentalny. (Tak jak nvidia_vid). </para> <para> Przetestowano go na SiS 650/651/740 (najczÄĹciej uĹźywane ukĹady w minimalistycznych pecetach-kostkach "Shuttle XPC" z pĹytami SiS). </para> <para> Czekamy na raporty! </para> </sect3> </sect2> <sect2 id="directfb"> <title>DirectFB</title> <blockquote><para> "DirectFB jest bibliotekÄ graficznÄ , ktĂłra byĹa tworzona z myĹlÄ o systemach typu embedded. Oferuje ona maksymalnÄ przyĹpieszanÄ sprzÄtowo wydajnoĹÄ przy minimalnym zuĹźyciu zasobĂłw i minimalnym narzucie biblioteki. " - cytat z <ulink url="http://www.directfb.org"/> </para></blockquote> <para>Nie bÄdÄ tu podawaĹ cech DirectFB.</para> <para> ChociaĹź <application>MPlayer</application> nie jest obsĹugiwany jako "dostawca video" dla DirectFB, ten sterownik wyjĹcia umoĹźliwi odtwarzanie video poprzez DirectFB. BÄdzie ono - oczywiĹcie - przyĹpieszane. Na moim Matroksie G400 szybkoĹÄ DirectFB byĹa taka sama jak XVideo. </para> <para> Zawsze prĂłbuj uĹźywaÄ najnowszej wersji DirectFB. MoĹźesz uĹźywaÄ opcji DirectFB w wierszu poleceĹ, uĹźywajÄ c opcji <option>-dfbopts</option>. Wyboru warstwy moĹźna dokonaÄ metodÄ podurzÄ dzenia. PrzykĹad: <option>-vo directfb:2</option> (standardowÄ jest warstwa -1 : autodetekcja) </para> </sect2> <sect2 id="dfbmga"> <title>DirectFB/Matrox (dfbmga)</title> <para> Przeczytaj proszÄ gĹĂłwnÄ sekcjÄ <link linkend="directfb">DirectFB</link>, znajdziesz tam ogĂłlne informacje. </para> <para> Ten sterownik wyjĹcia video wĹÄ czy CRTC2 (na drugim wyjĹciu z karty) w kartach Matrox G400/G450/G550, wyĹwietlajÄ c obraz <emphasis role="bold">niezaleĹźnie</emphasis> od pierwszego wyjĹcia z karty. </para> <para> Ville Syrjala ma na swojej stronie domowej <ulink url="http://www.sci.fi/~syrjala/directfb/Matrox_TV-out_README.txt">README</ulink> oraz <ulink url="http://www.sci.fi/~syrjala/directfb/matrox-tv-out-howto">HOWTO</ulink> wyjaĹniajÄ ce, jak uruchomiÄ wyjĹcie TV DirectFB w kartach Matrox. </para> <note><para> PierwszÄ wersjÄ DirectFB, jakÄ udaĹo nam siÄ uruchomiÄ byĹa 0.9.17 (wadliwa, potrzebuje Ĺatki <systemitem>surfacemanager</systemitem> z powyĹźszego URL). Port kodu CRTC2 do <link linkend="mga_vid">mga_vid</link> jest od lat w planach. Mile widziane sÄ <ulink url="../../tech/patches.txt">Ĺatki</ulink>. </para></note> </sect2> </sect1> <sect1 id="mpeg_decoders"> <title>Dekodery MPEG</title> <sect2 id="dvb"> <title>WejĹcie i wyjĹcie DVB</title> <para> <application>MPlayer</application> obsĹuguje karty z ukĹadem Siemens DVB, od producentĂłw takich, jak: Siemens, Technotrend, Galaxis czy Hauppauge. Najnowsze sterowniki DVB sÄ dostÄpne na <ulink url="http://www.linuxtv.org">stronie Linux TV</ulink>. JeĹźeli chcesz programowego transkodowania, powinieneĹ dysponowaÄ procesorem o zegarem co najmniej 1GHz. </para> <para> Configure powinien wykryÄ TwojÄ kartÄ DVB. JeĹźeli tak siÄ nie staĹo, moĹźesz wymusiÄ obsĹugÄ DVB uĹźywajÄ c </para> <para><screen>./configure --enable-dvb</screen></para> <para>JeĹźeli Twoje nagĹĂłwki 'ost' znajdujÄ siÄ w niestandardowym miejscu, ustaw ĹcieĹźkÄ przy pomocy</para> <para><screen>./configure --with-extraincdir=<replaceable>katalog ze ĹşrĂłdĹami DVB</replaceable>/ost/include</screen></para> <para>Po czym skompiluj i zainstaluj jak zwykle.</para> <formalpara> <title>ZASTOSOWANIE</title> <para> SprzÄtowego dekodowania (odtwarzanie standardowych plikĂłw MPEG-1/2) moĹźna dokonaÄ tÄ komendÄ : </para> </formalpara> <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes <replaceable>plik.mpg|vob</replaceable></screen></para> <para> Programowe dekodowanie oraz transkodowanie róşnych formatĂłw do MPEG-1 moĹźna uzyskaÄ uĹźywajÄ c polecenia podobnego do: </para> <para><screen> mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes <replaceable>twĂłjplik.roz</replaceable> mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf expand <replaceable>twĂłjplik.roz</replaceable> </screen></para> <para> ZauwaĹź, Ĺźe karty DVB obsĹugujÄ tylko rozdzielczoĹÄ pionowÄ rĂłwnÄ 288 i 576 dla PAL oraz 240 i 480 dla NTSC. <emphasis role="bold">Musisz</emphasis> przeskalowaÄ obraz, dodajÄ c opcjÄ <option>scale=szerokoĹÄ:wysokoĹÄ</option>, gdzie szerokoĹÄ i wysokoĹÄ sÄ takie jak dla opcji <option>-vf</option>. Karty DVB akceptujÄ róşne szerokoĹci, takie jak 720, 704, 640, 512, 480, 352 itp i dokonujÄ sprzÄtowego skalowania w kierunku horyzontalnym, wiÄc w wiÄkszoĹci przypadkĂłw nie musisz skalowaÄ horyzontalnie. Dla MPEG-4 (DivX) 512x384 (format 4:3) wyprĂłbuj: </para> <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf scale=512:576</screen></para> <para>JeĹźeli masz film w formacie panoramicznym i nie chcesz go skalowaÄ do peĹnej wysokoĹci, moĹźesz uĹźyÄ filtru <option>expand=szer:wys</option> aby dodaÄ czarne paski. Aby wyĹwietliÄ MPEG-4 (DivX) 640x384, wyprĂłbuj: </para> <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf expand=640:576 <replaceable>plik.avi</replaceable> </screen></para> <para>JeĹźeli twĂłj CPU jest za wolny na peĹnowymiarowy MPEG-4 (DivX) 720x576, sprĂłbuj przeskalowaÄ w dĂłĹ:</para> <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf scale=352:576 <replaceable>plik.avi</replaceable> </screen></para> <para>JeĹźeli to nie poprawiĹo szybkoĹci, sprĂłbuj takĹźe pionowego skalowania w dĂłĹ:</para> <para><screen>mplayer -ao mpegpes -vo mpegpes -vf scale=352:288 <replaceable>plik.avi</replaceable> </screen></para> <para> Dla OSD i napisĂłw uĹźyj cechy OSD filtru expand. Zamiast <option>expand=wys:szer</option> lub <option>expand=wys:szer:x:y</option>, uĹźyj wiÄc <option>expand=wys:szer:x:y:1</option> (piÄ ty parametr <option>:1</option> na koĹcu umoĹźliwi renderowanie (wyĹwietlanie) OSD). MoĹźesz chcieÄ przesunÄ Ä obraz trochÄ w gĂłrÄ, aby zyskaÄ wiÄcej miejsca na napisy. MoĹźesz takĹźe chcieÄ przesunÄ Ä napisy w gĂłrÄ, jeĹźeli znajdujÄ siÄ poza ekranem TV, uĹźyj opcji <option>-subpos <0-100></option>, aby to dopasowaÄ (<option>-subpos 80</option> jest dobrym wyborem). </para> <para> Aby odtwarzaÄ filmy z liczbÄ klatek na sekundÄ innÄ niĹź 25 na telewizorze PAL lub na wolnym CPU, dodaj opcjÄ <option>-framedrop</option>. </para> <para> Zachowanie proporcji plikĂłw MPEG-4 (DivX) oraz optymalne parametry skalowania (sprzÄtowe poziome i programowe pionowe z zachowaniem odpowiednich proporcji), moĹźna uzyskaÄ przy uĹźyciu nowego filtru dvbscale: </para> <para><screen> dla TV 4:3: -vf dvbscale,scale=-1:0,expand=-1:576:-1:-1:1 dla TV 16:9: -vf dvbscale=1024,scale=-1:0,expand=-1:576:-1:-1:1 </screen></para> <formalpara> <title>Cyfrowa telewizja (moduĹ wejĹcia DVB)</title> <para>MoĹźesz uĹźyÄ swojej karty DVB do oglÄ dania cyfrowej telewizji.</para> </formalpara> <para> PowinieneĹ mieÄ zainstalowane programy <command>scan</command> oraz <command>szap/tzap/czap/azap</command>; wszystkie sÄ w paczce ze sterownikami. </para> <para> SprawdĹş czy Twoje sterowniki dziaĹajÄ prawidĹowo uĹźywajÄ c programu takiego jak <ulink url="http://sf.net/projects/dvbtools/"><command>dvbstream</command></ulink> (jest on podstawÄ moduĹu wejĹcia DVB). </para> <para> Teraz powinieneĹ skompilowaÄ plik <filename>~/.mplayer/channels.conf</filename> zgodnie ze skĹadniÄ akceptowanÄ przez <command>szap/tzap/czap/azap</command> lub kazaÄ <command>scan</command> zrobiÄ to za Ciebie. </para> <para> JeĹźeli masz kartÄ wiÄcej niĹź jednego typu (np. ATSC, satelita, kablĂłwka, z nadajnika naziemnego), to moĹźesz zapisaÄ swoje pliki kanaĹĂłw jako: <filename>~/.mplayer/channels.conf.sat</filename> (satelita), <filename>~/.mplayer/channels.conf.ter</filename> (naziemna), <filename>~/.mplayer/channels.conf.cbl</filename> (kablĂłwka), oraz <filename>~/.mplayer/channels.conf.atsc</filename> dajÄ c w ten sposĂłb <application>MPlayerowi</application> wskazĂłwkÄ aby uĹźywaĹ tych plikĂłw zamiast <filename>~/.mplayer/channels.conf</filename>, a Ty musisz tylko okreĹliÄ, ktĂłrej karty uĹźyÄ. </para> <para> Upewnij siÄ, Ĺźe w <filename>channels.conf</filename> masz <emphasis>tylko</emphasis> kanaĹy niekodowane (Free to Air). W przeciwnym razie <application>MPlayer</application> bÄdzie prĂłbowaĹ przeskoczyÄ do nastÄpnego widzialnego kanaĹu, lecz moĹźe to zajÄ Ä trochÄ czasu jeĹźeli wystÄ puje po sobie wiele kanaĹĂłw kodowanych. </para> <para> W polach audio i video moĹźesz uĹźyÄ rozszerzonej skĹadni: <option>...:pid[+pid]:...</option> (kaĹźdy maksymalnie dla 6 pidĂłw); W tym przypadku <application>MPlayer</application> uwzglÄdni w strumieniu wszystkie podane pidy, plus pid 0 (zawierajÄ cy PAT). ZachÄcamy do uwzglÄdnienia w kaĹźdym wierszu pidu PMT (jeĹźeli go znasz) dla okreĹlanego kanaĹu. Inne moĹźliwe zastosowania: pid televideo, druga ĹcieĹźka dĹşwiÄkowa, itp. </para> <para> Aby wyĹwietliÄ pierwszy z kanaĹĂłw obecnych na Twojej liĹcie, uruchom </para> <screen> mplayer dvb:// </screen> <para> JeĹźeli chcesz oglÄ daÄ okreĹlony kanaĹ, na przykĹad R1, uruchom </para> <screen> mplayer dvb://R1 </screen> <para> JeĹźeli masz wiÄcej niĹź jednÄ kartÄ, bÄdziesz musiaĹ okreĹliÄ numer karty, na ktĂłrej jest widoczny kanaĹ (np. 2), koĹźystajÄ c z nastÄpujÄ cej skĹadni: </para> <screen> mplayer dvb://2@R1 </screen> <para> Aby przeĹÄ czaÄ kanaĹy uĹźywaj klawiszy <keycap>h</keycap> (nastÄpny) oraz <keycap>k</keycap> (poprzedni) lub skorzystaj z menu OSD (wymaga dziaĹajÄ cego <link linkend="subosd">podsystemu OSD</link>). </para> <para> JeĹźeli TwĂłj <filename>~/.mplayer/menu.conf</filename> zawiera wpis <literal><dvbsel></literal>, taki jak ten w przykĹadowym pliku <filename>etc/dvb-menu.conf</filename> (ktĂłrego moĹźesz uĹźyÄ do nadpisania <filename>~/.mplayer/menu.conf</filename>), w menu gĹĂłwnym pokaĹźe siÄ podmenu, ktĂłre zezwoli Ci na wybĂłr jednego kanaĹu z obecnych w Twoim <filename>channels.conf</filename>, moĹźliwe, Ĺźe poprzedzone menu z listÄ dostÄpnych kart, jeĹźeli wiÄcej niĹź jedna jest uĹźywalna z <application>MPlayerem</application>. </para> <para> JeĹźeli chcesz zapisaÄ program (audycjÄ) na dysku, uĹźyj </para> <screen> mplayer -dumpfile r1.ts -dumpstream dvb://R1 </screen> <para> JeĹźeli chcesz nagraÄ go w innym formacie (przekodowujÄ c go), moĹźesz zamiast tego uĹźyÄ polecenia podobnego do </para> <screen> mencoder -o r1.avi -ovc xvid -xvidencopts bitrate=800 -oac mp3lame -lameopts cbr:br=128 -pp=ci dvb://R1 </screen> <para> Na stronie man znajdziesz listÄ opcji, ktĂłre moĹźesz przekazaÄ moduĹowi wejĹcia DVB. </para> <formalpara> <title>PRZYSZĹOĹÄ</title> <para> JeĹźeli masz pytania lub chcesz otrzymywaÄ przyszĹe ogĹoszenia, a takĹźe wziÄ Ä udziaĹ w dyskusjach na ten temat, przyĹÄ cz siÄ do naszej listy dyskusyjnej <ulink url="http://mplayerhq.hu/mailman/listinfo/mplayer-dvb">MPlayer-DVB</ulink>. ProszÄ pamiÄtaj, Ĺźe jÄzykiem listy jest angielski. </para> </formalpara> <para> W przyszĹoĹci moĹźesz siÄ spodziewaÄ zdolnoĹci wyĹwietlania OSD i napisĂłw przy uĹźyciu natywnej cechy OSD kart DVB, a takĹźe bardziej pĹynnego odtwarzania filmĂłw innych niĹź 25fps oraz transkodowania w czasie rzeczywistym MPEG-2 i MPEG-4 (czÄĹciowa dekompresja). </para> </sect2> <sect2 id="dxr2"> <title>DXR2</title> <para><application>MPlayer</application> obsĹuguje sprzÄtowo przyĹpieszane odtwarzanie przy uĹźyciu karty DXR2.</para> <para> Przede wszystkim bÄdziesz potrzebowaĹ poprawnie zainstalowanych sterownikĂłw DXR2. Sterowniki i instrukcjÄ instalacji moĹźesz znaleĹşÄ na stronie <ulink url="http://dxr2.sf.net/">Centrum zasobĂłw DXR2 (DXR2 Resource Center)</ulink>. </para> <variablelist> <title>ZASTOSOWANIE</title> <varlistentry> <term><option>-vo dxr2</option></term> <listitem><para>WĹÄ cz wyjĹcie TV.</para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-vo dxr2:x11</option> lub <option>-vo dxr2:xv</option></term> <listitem><para>WĹÄ cz wyjĹcie nakĹadki w X11.</para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-dxr2 <opcja1:opcja2:...></option></term> <listitem><para>Ta opcja uĹźywana jest do sterowania sterownikiem DXR2.</para></listitem> </varlistentry> </variablelist> <para> UkĹad nakĹadki (overlay chipset) uĹźywany w DXR2 jest doĹÄ kiepskiej jakoĹci, ale standardowe ustawienia powinny dziaĹaÄ u wszystkich. OSD moĹźe byÄ uĹźyte z nakĹadkÄ (nie na TV) poprzez rysowanie go kolorem kluczowym (colorkey). Ze standardowymi ustawieniami koloru kluczowego moĹźesz uzyskaÄ róşne rezultaty, zwykle bÄdziesz widziaĹ kolor kluczowy dookoĹa znakĂłw lub inny Ĺmieszny efekt. JeĹźeli dobrze dostosujesz ustawienia koloru kluczowego, powinieneĹ uzyskaÄ akceptowalne wyniki. </para> <para>ListÄ dostÄpnych opcji znajdziesz na stronie man.</para> </sect2> <sect2 id="dxr3"> <title>DXR3/Hollywood+</title> <para> <application>MPlayer</application> obsĹuguje sprzÄtowo przyĹpieszane odtwarzanie na kartach Creative DXR3 oraz Sigma Designs Hollywood Plus. Obie te karty uĹźywajÄ ukĹadu dekodujÄ cego em8300 firmy Sigma Designs. </para> <para> Przede wszystkim bÄdziesz potrzebowaĹ poprawnie zainstalowanych sterownikĂłw DXR3/H+ w wersji 0.12.0 lub nowszej. Sterowniki i instrukcjÄ ich instalacji moĹźesz znaleĹşÄ na stronie <ulink url="http://dxr3.sf.net/">DXR3 & Hollywood Plus dla Linuksa</ulink>. <filename>configure</filename> powinno wykryÄ TwojÄ kartÄ automatycznie, kompilacja powinna przebiec bez problemu. </para> <!-- FIXME: find a more clear presentation --> <variablelist> <title>ZASTOSOWANIE</title> <varlistentry> <term><option>-vo dxr3:prebuf:sync:norm=x:<replaceable>device</replaceable></option></term> <listitem><para> <option>overlay</option> wĹÄ cza nakĹadkÄ zamiast wyjĹcia TV. Do dziaĹania wymaga poprawnie skonfigurowanych ustawieĹ nakĹadki. NajĹatwiejszym sposobem konfiguracji nakĹadki jest odpalenie autocal. NastÄpnie uruchom <application>MPlayera</application> z wyjĹciem dxr3 oraz z wyĹÄ czonÄ nakĹadkÄ ; uruchom dxr3view. W dxr3view moĹźesz dostrajaÄ ustawienia nakĹadki i oglÄ daÄ efekty na bieĹźÄ co, byÄ moĹźe bÄdzie to w przyszĹoĹci obsĹugiwane przez GUI <application>MPlayera</application>. Po poprawnym ustawieniu nakĹadki nie bÄdziesz juĹź musiaĹ uĹźywaÄ dxr3view. <option>prebuf</option> wĹÄ cza buforowanie z wyprzedzeniem (prebuffering). Prebuffering jest moĹźliwoĹciÄ ukĹadu em8300, ktĂłra umoĹźliwia przetrzymywanie w pamiÄci wiÄcej niĹź jednej ramki video na raz. Oznacza to, Ĺźe <application>MPlayer</application> uruchomiony z wĹÄ czonym prebufferingiem bÄdzie prĂłbowaĹ caĹy czas utrzymywaÄ wypeĹniony bufor. JeĹźeli masz wolnÄ maszynÄ, <application>MPlayer</application> bÄdzie uĹźywaĹ prawie lub dokĹadnie 100% CPU. Jest to szczegĂłlnie powszechne przy odtwarzaniu czystych strumieni MPEG (takich jak DVD, SVCD itd.). <application>MPlayer</application> wypeĹni bufor bardzo szybko, poniewaĹź nie bÄdzie musiaĹ przekodowywaÄ strumienia do MPEG. Z prebufferingiem odtwarzanie video jest <emphasis role="bold">duĹźo</emphasis> mniej wraĹźliwe na inne programy wykorzystujÄ ce CPU. Nie bÄdzie gubiĹ ramek, chyba Ĺźe inne aplikacje bÄdÄ wykorzystywaĹy CPU przez dĹuĹźszy czas. Uruchamiany bez prebufferingu, em8300 jest o wiele bardziej wraĹźliwy na obciÄ Ĺźenie CPU, wĹÄ czenie opcji <option>-framedrop</option> jest wiÄc wysoce wskazane aby uniknÄ Ä dalszej utraty synchronizacji. <option>sync</option> wĹÄ czy nowy mechanizm synchronizacji (sync-engine). Jest to na razie funkcja eksperymentalna. Z wĹÄ czonym sync wewnÄtrzny zegar em8300 bÄdzie caĹy czas monitorowany. Gdy zacznie siÄ róşniÄ od zegara <application>MPlayera</application> zostanie zresetowany, czego skutkiem bÄdzie opuszczenie przez em8300 wszystkich opóźnionych ramek. <option>norm=x</option> ustawi standard TV dla DXR3 bez potrzeby uĹźywania zewnÄtrznych narzÄdzi, takich jak em8300setup. Poprawnymi standardami sÄ : 5 = NTSC, 4 = PAL-60, 3 = PAL. Specjalne standardy to 2 (automatyczne dostrojenie uĹźywajÄ ce PAL/PAL-60) oraz 1 (automatyczne dostrojenie uĹźywajÄ ce PAL/NTSC); decydujÄ one, ktĂłrego standardu uĹźyÄ patrzÄ c na iloĹÄ klatek na sekundÄ filmu. norm = 0 (standardowe) nie zmienia bieĹźÄ cego standardu. <option><replaceable>device</replaceable></option> = numer urzÄ dzenia, ktĂłrego moĹźesz uĹźyÄ, jeĹźeli masz wiÄcej niĹź jednÄ kartÄ em8300. KaĹźda z tych opcji moĹźe byÄ pominiÄta. <option>:prebuf:sync</option> spisuje siÄ doskonale przy odtwarzaniu filmĂłw MPEG-4 (DivX). NiektĂłrzy miewajÄ problemy podczas odtwarzania plikĂłw MPEG-1/2 korzystajÄ c z opcji prebuf. SprĂłbuj najpierw bez Ĺźadnych opcji. JeĹźeli bÄdziesz miaĹ problemy z synchronizacjÄ lub z napisami DVD, wyprĂłbuj <option>:sync</option>. </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-ao oss:/dev/em8300_ma-<replaceable>X</replaceable></option></term> <listitem><para> Ustawia wyjĹcie audio, gdzie <replaceable>X</replaceable> jest numerem urzÄ dzenia (0 jeĹźeli pojedyncza karta). </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-af resample=<replaceable>xxxxx</replaceable></option></term> <listitem><para> em8300 nie potrafi odgrywaÄ dĹşwiÄku o czÄstotliwoĹci prĂłbkowania niĹźszej niĹź 44100Hz. JeĹźeli czÄstotliwoĹÄ prĂłbkowania jest niĹźsza niĹź 44100Hz wybierz 44100HZ lub 48000Hz w zaleĹźnoĹci, ktĂłra bardziej pasuje. Na przykĹad jeĹźeli film uĹźywa 22050Hz - wybierz 44100Hz (44100 / 2 = 22050), jeĹźeli uĹźywa 24000Hz - wybierz 48000Hz (48000 / 2 = 24000) i tak dalej. Nie dziaĹa to z cyfrowym wyjĹciem audio (<option>-ac hwac3</option>). </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-vf lavc/fame</option></term> <listitem><para> Aby oglÄ daÄ zawartoĹÄ nie-MPEG na em8300 (np. MPEG-4 (DivX) lub RealVideo) bÄdziesz musiaĹ okreĹliÄ filtr video MPEG-1 taki jak <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> (lavc) lub <systemitem class="library">libfame</systemitem> (fame). W tej chwili lavc jest szybszy i daje lepszÄ jakoĹÄ obrazu. Sugerowane jest uĹźycie wĹaĹnie jego, chyba Ĺźe masz z nim problemy. SpĂłjrz na stronÄ man, aby uzyskaÄ wiÄcej informacji o <option>-vf lavc/fame</option>. UĹźywanie lavc jest wysoce zalecane. Obecnie nie istnieje sposĂłb ustawienia wspĂłĹczynnika fps dla em8300, co oznacza, Ĺźe jest on zablokowany na 30000/1001fps. Z tego powodu jest bardzo wskazane abyĹ uĹźywaĹ <option>-vf lavc=<replaceable>quality</replaceable>:25</option>. SzczegĂłlnie jeĹźeli uĹźywasz buforowania z wyprzedzeniem. Dlaczego 25 a nie 30000/1001? Cóş, przy 30000/1001 odtwarzanie staje siÄ nieco skokowe. PowĂłd tego nie jest nam znany. JeĹźeli ustawisz fps pomiÄdzy 25 a 27 obraz stanie siÄ stabilny. W chwili obecnej nie moĹźemy zrobiÄ nic poza zaakceptowaniem tego faktu. </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-vf expand=-1:-1:-1:-1:1</option></term> <listitem><para> ChociaĹź sterownik DXR3 moĹźe wstawiÄ jakieĹ OSD w obraz MPEG-1/2/4, ma ono o wiele niĹźszÄ jakoĹÄ niĹź tradycyjne OSD <application>MPlayera</application>, ma takĹźe liczne problemy z odĹwieĹźaniem. PowyĹźszy wiersz najpierw zamieni wejĹciowe video na MPEG-4 (jest to konieczne, przepraszamy), nastÄpnie naĹoĹźy filtr expand (rozszerzenie), ktĂłry nic nie rozszerzy (-1: domyĹlne), ale doda normalne OSD do obrazu (robi to ta jedynka na koĹcu). </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term><option>-ac hwac3</option></term> <listitem><para> em8300 obsĹuguje odtwarzanie AC3 audio (dĹşwiÄk przestrzenny) poprzez cyfrowe wyjĹcie karty. SpĂłjrz na opcjÄ <option>-ao oss</option> powyĹźej. Musi ona byÄ uĹźyta aby okreĹliÄ wyjĹcie DXR3 zamiast tego z karty dĹşwiÄkowej. </para></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> </sect1> <sect1 id="other"> <title>Inny sprzÄt do wizualizacji</title> <sect2 id="zr"> <title>Zr</title> <para> Jest to sterownik wyĹwietlania (<option>-vo zr</option>) dla wielu kart sĹuĹźÄ cych do przechwytywania/odtwarzania MJPEG (testowane z DC10+ i Buz, powinien takĹźe dziaĹaÄ dla LML33 oraz DC10). Sterownik koduje ramkÄ na JPEG i wysyĹa jÄ do karty. Do konwersji na JPEG uĹźywany i wymagany jest <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>. KorzystajÄ c ze specjalnego trybu <emphasis>cinerama</emphasis> moĹźesz oglÄ daÄ filmy w formacie panoramicznym (wide screen), zakĹadajÄ c Ĺźe masz dwa ekrany i dwie karty MJPEG. W zaleĹźnoĹci od rozdzielczoĹci i ustawieĹ jakoĹci, sterownik ten moĹźe wymagaÄ sporo mocy CPU. PamiÄtaj, aby uĹźyÄ <option>-framedrop</option>, jeĹźeli Twoja maszyna jest zbyt wolna. Info: MĂłj AMD K6-2 350MHz jest (z <option>-framedrop</option>) caĹkiem wystarczajÄ cy do oglÄ dania materiaĹĂłw o rozmiarach VCD, oraz przeskalowanych w dóŠfilmĂłw. </para> <para> Sterownik ten "rozmawia" ze sterownikiem jÄ dra dostÄpnym na <ulink url="http://mjpeg.sf.net"/>, musisz wiÄc go najpierw uruchomiÄ. ObecnoĹÄ karty MJPEG jest wykrywana automatycznie przez skrypt <filename>configure</filename>. JeĹźeli autodetekcja zawiedzie, wymuĹ wykrywanie uĹźywajÄ c <screen>./configure --enable-zr</screen> </para> <para> WyjĹcie moĹźna kontrolowaÄ licznymi opcjami. Obszerny opis opcji moĹźna znaleĹşÄ na stronie man, krĂłtki poprzez wywoĹanie <screen>mplayer -zrhelp</screen> </para> <para> Rzeczy takie, jak skalowanie i OSD (wyĹwietlanie na ekranie) nie sÄ obsĹugiwane przez ten sterownik, ale moĹźna je uzyskaÄ poprzez filtry video. ZaĹóşmy, Ĺźe masz film w rozdzielczoĹci 512x272 i chciaĹbyĹ go wyĹwietliÄ na peĹnym ekranie, uĹźywajÄ c swojego DC10+. IstniejÄ trzy gĹĂłwne moĹźliwoĹci - moĹźesz przeskalowaÄ film do szerokoĹci 768, 384 lub 192. Ze wzglÄdu na wydajnoĹÄ i jakoĹÄ, wybraĹbym przeskalowanie filmu do 384x204 uĹźywajÄ c szybkiego programowego skalowania w trybie bilinear. Polecenie wyglÄ da w ten sposĂłb: <screen> mplayer -vo zr -sws 0 -vf scale=384:204 <replaceable>film.avi</replaceable> </screen> </para> <para> Kadrowania moĹźna dokonaÄ filtrem <option>crop</option> albo tym sterownikiem. ZaĹóşmy, Ĺźe TwĂłj film jest zbyt szeroki, aby go wyĹwietliÄ na Twoim Buz i chcesz uĹźyÄ <option>-zrcrop</option>, aby uczyniÄ film mniej szerokim. PowinieneĹ uĹźyÄ takiego polecenia: <screen> mplayer -vo zr -zrcrop 720x320+80+0 <replaceable>benhur.avi</replaceable> </screen> </para> <para> JeĹźeli chcesz uĹźyÄ filtru <option>crop</option>, wykonaj: <screen> mplayer -vo zr -vf crop=720:320:80:0 <replaceable>benhur.avi</replaceable> </screen> </para> <para> Dodatkowe wystÄ pienia <option>-zrcrop</option> wywoĹujÄ tryb <emphasis>cinerama</emphasis>. MoĹźesz na przykĹad rozdzieliÄ obraz na kilka TV lub projektorĂłw, uzyskujÄ c w ten sposĂłb wiÄkszy ekran. Powiedzmy, Ĺźe masz dwa projektory, lewy podĹÄ czony do karty Buz na <filename>/dev/video1</filename> a prawy do DC10+ na <filename>/dev/video0</filename>. Film jest w rozdzielczoĹci 704x288. ZaĹóşmy takĹźe, Ĺźe chcesz, aby obraz z prawego projektora byĹ czarno-biaĹy oraz aby ramki jpeg wyĹwietlane z lewego projektora byĹy jakoĹci 10. Aby uzyskaÄ taki efekt powinieneĹ wydaÄ nastÄpujÄ ce polecenie: <screen> mplayer -vo zr -zrdev /dev/video0 -zrcrop 352x288+352+0 -zrxdoff 0 -zrbw \ -zrcrop 352x288+0+0 -zrdev /dev/video1 -zrquality 10 \ <replaceable>film.avi</replaceable> </screen> </para> <para> Jak pewnie zauwaĹźyĹeĹ, opcje przed drugim <option>-zrcrop</option> odnoszÄ siÄ tylko do DC10+, a opcje po drogim <option>-zrcrop</option> odnoszÄ siÄ do Buz. IloĹÄ kart uczestniczÄ cych w <emphasis>cinerama</emphasis> ograniczona jest do czterech, wiÄc moĹźesz zbudowaÄ ekran (ĹcianÄ video:) 2x2. </para> <para> Na koniec - waĹźna uwaga: Nie wĹÄ czaj ani nie wyĹÄ czaj XawTV na urzÄ dzeniu odtwarzajÄ cym - zawiesisz swĂłj komputer. MoĹźna natomiast <emphasis role="bold">NAJPIERW</emphasis> wĹÄ czyÄ XawTV, <emphasis role="bold">NASTÄPNIE</emphasis> wĹÄ czyÄ <application>MPlayera</application>, poczekaÄ, aĹź <application>MPlayer</application> zakoĹczy dziaĹanie i <emphasis role="bold">POTEM</emphasis> wyĹÄ czyÄ XawTV. </para> </sect2> <sect2 id="blinkenlights"> <title>Blinkenlights</title> <para> Ten sterownik zdolny jest do odtwarzanie uĹźywajÄ c protokoĹu UDP Blinkenlights (mrugajÄ ce ĹwiatĹa - przyp. tĹum.). JeĹźeli nie wiesz, czym jest <ulink url="http://www.blinkenlights.de/">Blinkenlights</ulink> lub jego nastÄpca - <ulink url="http://www.blinkenlights.de/arcade/">Arcade</ulink>, dowiedz siÄ. Pomimo, Ĺźe prawdopodobnie jest to najrzadziej uĹźywane wyjĹcie video, z pewnoĹciÄ jest najfajniejszym jakie <application>MPlayer</application> ma do zaoferowania. Po prostu pooglÄ daj kilka <ulink url="http://www.blinkenlights.de/video.en.html">dokumentacyjnych filmĂłw Blinkenlights</ulink>. Na filmie Arcade moĹźesz zobaczyÄ sterownik wyjĹciowy Blinkenlights w akcji w 00:07:50. </para> </sect2> </sect1> <sect1 id="tvout"> <title>ObsĹuga wyjĹcia TV</title> <sect2 id="tvout-mga-g400"> <title>Karty Matrox G400</title> <para> Pod Linuksem istniejÄ dwa sposoby uruchomienia wyjĹcia TV na karcie Matrox G400: </para> <important> <para> instrukcje dla Matrox G450/G550 znajdujÄ siÄ w nastÄpnej sekcji! </para> </important> <variablelist> <varlistentry> <term>XFree86</term> <listitem><para> UĹźywajÄ c sterownika oraz moduĹu HAL, dostÄpnego na <ulink url="http://www.matrox.com">stronie Matroksa</ulink>. BÄdziesz miaĹ X na TV. </para><para> <emphasis role="bold">Ten sposĂłb nie daje Ci przyĹpieszanego odtwarzania</emphasis> jak pod Windowsami! Drugie wyjĹcie ma tylko bufor ramki YUV, <emphasis>BES</emphasis> (Back End Scaler, ukĹad skalujÄ cy YUV na kartach G200/G400/G450/G550) tam nie dziaĹa. Windowsowy sterownik jakoĹ to obchodzi, prawdopodobnie uĹźywajÄ c silnika (engine) 3D do powiÄkszania, a bufora ramki YUV do wyĹwietlania obrazu. JeĹźeli na prawdÄ musisz uĹźywaÄ X, uĹźyj opcji <option>-vo x11 -fs -zoom</option>. Ostrzegam, Ĺźe bÄdzie to <emphasis role="bold">WOLNE</emphasis> i bÄdzie miaĹo wĹÄ czone zabezpieczenie przed kopiowaniem <emphasis role="bold">Macrovision</emphasis> (Macrovision copy protection). (moĹźesz "obejĹÄ" Macrovision uĹźywajÄ c tego <ulink url="http://avifile.sf.net/mgamacro.pl">skryptu perla</ulink>). </para></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term>Bufor ramki (framebuffer)</term> <listitem><para> UĹźywajÄ c <emphasis role="bold">moduĹĂłw matroxfb</emphasis> w jÄ drach 2.4. 2.2 nie obsĹugujÄ wyjĹcia TV, wiÄc sÄ do tego celu bezuĹźyteczne. Musisz wĹÄ czyÄ WSZYSTKIE specyficzne dla matroxfb podczas kompilacji (poza MultiHead) i skompilowaÄ je w <emphasis role="bold">moduĹy</emphasis>! BÄdziesz takĹźe potrzebowaĹ wĹÄ czonego I2C. </para> <procedure> <step><para> WejdĹş do <filename class="directory">TVout</filename> i wpisz <command>./compile.sh</command>. Zainstaluj <filename>TVout/matroxset/matroxset</filename> w jakimĹ katalogu znajdujÄ cym siÄ w zmiennej <envar>PATH</envar>. </para></step> <step><para> JeĹźeli nie masz zainstalowanego <command>fbset</command>, umieĹÄ <filename>TVout/fbset/fbset</filename> gdzieĹ w swojej zmiennej <envar>PATH</envar>. </para></step> <step><para> JeĹźeli nie masz zainstalowanego <command>con2fb</command>, umieĹÄ <filename>TVout/con2fb/con2fb</filename>gdzieĹ w swojej zmiennej <envar>PATH</envar>. </para></step> <step><para> NastÄpnie wejdĹş do katalogu <filename class="directory">TVout/</filename> w ĹşrĂłdĹach <application>MPlayera</application> i uruchom <filename>./modules</filename> jako root. Twoja konsola tekstowa wejdzie w tryb framebuffer (nie ma odwrotu!). </para></step> <step><para> NastÄpnie, WYEDYTUJ i uruchom skrypt <filename>./matroxtv</filename>. UkaĹźe Ci siÄ bardzo proste menu. NaciĹnij <keycap>2</keycap> i <keycap>Enter</keycap>. Teraz powinieneĹ mieÄ ten sam obraz na monitorze i TV. JeĹźeli na obrazie TV (standardowo PAL) sÄ jakieĹ paski, znaczy to, Ĺźe skrypt nie byĹ w stanie poprawnie ustawiÄ rozdzielczoĹci (standardowo na 640x512). WyprĂłbuj inne rozdzielczoĹci z menu i/lub poeksperymentuj z fbset. </para></step> <step><para> Tiaa. NastÄpnym zadaniem bÄdzie sprawienie aby kursor na tty1 (lub innym) zniknÄ Ĺ oraz aby wyĹÄ czyÄ wygaszanie ekranu. Wykonaj nastÄpujÄ ce polecenia: <screen> echo -e '\033[?25l' setterm -blank 0<!-- --></screen> lub <screen> setterm -cursor off setterm -blank 0<!-- --></screen> MoĹźliwe, Ĺźe chcesz umieĹciÄ to w skrypcie, a takĹźe wyczyĹciÄ ekran. Aby z powrotem wĹÄ czyÄ kursor: <screen>echo -e '\033[?25h'</screen> lub <screen>setterm -cursor on</screen> </para></step> <step><para> Tiaa git. Rozpocznij odtwarzanie filmu przez: <screen> mplayer -vo mga -fs -screenw 640 -screenh 512 <replaceable>nazwa_pliku</replaceable><!-- --></screen> (JeĹźeli uĹźywasz X, przeĹÄ cz siÄ teraz na matroxfb uĹźywajÄ c np. <keycap>Ctrl</keycap>+<keycap>Alt</keycap>+<keycap>F1</keycap>.) ZmieĹ <literal>640</literal> oraz <literal>512</literal>, jeĹźeli chcesz ustawiÄ innÄ rozdzielczoĹÄ... </para></step> <step><para> <emphasis role="bold">Ciesz siÄ ultra-szybkim ultra-bajernym wyjĹciem TV Matroksa (lepsze niĹź Xv)!</emphasis> <!-- ultra-fast ultra-featured --> </para></step> </procedure> </listitem> </varlistentry> </variablelist> <formalpara> <title>Konstruowanie kabla TV-out do MatroksĂłw</title> <para> Nikt nie bierze na siebie ĹťADNEJ odpowiedzialnoĹci za zniszczenia spowodowane tÄ dokumentacjÄ . </para> </formalpara> <formalpara> <title>Kabel dla G400</title> <para> W zĹÄ czu CRTC2 na czwartej nóşce (pin) jest sygnaĹ composite video. Ziemia (uziemienie) jest na szĂłstej, siĂłdmej i Ăłsmej nóşce. (info dostarczone przez BalĂĄzs RĂĄcz) </para> </formalpara> <formalpara> <title>Kabel dla G450</title> <para> W zĹÄ czu CTRC2 na pierwszej nóşce jest sygnaĹ composite video. Ziemia jest na piÄ tej, szĂłstej, siĂłdmej i pietnastej (5, 6, 7, 15) nóşce. (info dostarczone przez BalĂĄzs Kerekes) </para> </formalpara> </sect2> <sect2 id="tv-out_matrox_g450"> <title>Karty Matrox G450/G550</title> <para> ObsĹuga wyjĹcia TV dla tych kart zostaĹa dodana dopiero niedawno i nie naleĹźy jeszcze do gĹĂłwnego drzewa jÄ dra. <!--mainstream kernel-->. Z tego, co wiem, moduĹ <emphasis role="bold">mga_vid</emphasis> nie moĹźe byÄ obecnie uĹźyty poniewaĹź sterownik G450/G550 pracuje tylko w jednej konfiguracji: pierwszy ukĹad CRTC (z wieloma moĹźliwoĹciami) na pierwszym ekranie (monitor) i drugi CRTC (bez <emphasis role="bold">BES</emphasis> - po objaĹnienia do BES siÄgnij do sekcji wyĹźej) na TV. W chwili obecnej moĹźesz wiÄc uĹźywaÄ tylko sterownika wyjĹcia <emphasis>fbdev</emphasis> <application>MPlayera</application>. </para> <para> Obecnie pierwszy CRTC nie moĹźe byÄ przekierowany na drugie wyjĹcie. Autor sterownika jÄ dra matroxfb - Petr Vandrovec - byÄ moĹźe zrobi obsĹugÄ tego poprzez wyĹwietlanie wyjĹcia z pierwszego CRTC na obydwa zĹÄ cza jednoczeĹnie, jak to jest w tej chwili zalecane dla G400 (-> sekcja wyĹźej). </para> <para> PotrzebnÄ ĹatkÄ na jÄ dro i dokĹadne HOWTO moĹźna ĹciÄ gnÄ Ä z <ulink url="http://www.bglug.ca/matrox_tvout/"/> </para> </sect2> <sect2 id="tvout-ati"> <title>karty ATI</title> <formalpara> <title>WSTÄP</title> <para> Obecnie ATI nie chce obsĹugiwaÄ pod Linuksem Ĺźadnego z ukĹadĂłw TV-out, z powodu ich licencjonowanej technologii Macrovision. </para> </formalpara> <itemizedlist> <title>STATUS KART ATI Z TV-OUT POD LINUKSEM</title> <listitem><simpara> <emphasis role="bold">ATI Mach64</emphasis>: obsĹugiwane przez <ulink url="http://gatos.sf.net">GATOS</ulink>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> <emphasis role="bold">ASIC Radeon VIVO</emphasis>: obsĹugiwane przez <ulink url="http://gatos.sf.net">GATOS</ulink>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> <emphasis role="bold">Radeon</emphasis> oraz <emphasis role="bold">Rage128</emphasis>: obsĹugiwane przez <application>MPlayera</application>! SprawdĹş sekcje <link linkend="vesa">sterownik VESA</link> oraz <link linkend="vidix">VIDIX</link>. </simpara></listitem> <listitem><simpara> <emphasis role="bold">Rage Mobility P/M, Radeon, Rage 128, Mobility M3/M4</emphasis>: obsĹugiwane przez <ulink url="http://www.stud.uni-hamburg.de/users/lennart/projects/atitvout/">atitvout</ulink>. </simpara></listitem> </itemizedlist> <para> Na innych kartach uĹźywaj sterownika <link linkend="vesa">VESA</link>, bez VIDIX. Potrzebny jest jednak potÄĹźny CPU. </para> <para> Jedyna rzecz, ktĂłrÄ musisz zrobiÄ to: <emphasis role="bold">MieÄ podĹÄ czony odbiornik TV przez uruchomieniem swojego PC</emphasis>, poniewaĹź video BIOS inicjalizuje siÄ tylko podczas procedury POST. </para> </sect2> <sect2 id="tvout-voodoo"> <title>Voodoo 3</title> <para> SprawdĹş <ulink url="http://www.iki.fi/too/tvout-voodoo3-3000-xfree">ten URL</ulink>. </para> </sect2> <sect2 id="tvout-nvidia"> <title>nVidia</title> <para> Najpierw MUSISZ ĹciÄ gnÄ Ä sterowniki o zamkniÄtych ĹşrĂłdĹach z <ulink url="http://nvidia.com"/>. Nie bÄdÄ tutaj opisywaĹ procesu instalacji i konfiguracji poniewaĹź nie jest to celem tej dokumentacji. </para> <para> JeĹźeli XFree86, XVideo i przyĹpieszanie 3D juĹź dziaĹa prawidĹowo, przerĂłb sekcjÄ Device swojej karty w pliku <filename>XF86Config</filename> zgodnie z poniĹźszym wzorcem (dostosuj do swojej karty/TV): <programlisting> Section "Device" Identifier "GeForce" VendorName "ASUS" BoardName "nVidia GeForce2/MX 400" Driver "nvidia" #Option "NvAGP" "1" Option "NoLogo" Option "CursorShadow" "on" Option "TwinView" Option "TwinViewOrientation" "Clone" Option "MetaModes" "1024x768,640x480" Option "ConnectedMonitor" "CRT, TV" Option "TVStandard" "PAL-B" Option "TVOutFormat" "Composite" EndSection </programlisting> </para> <para> OczywiĹcie najwaĹźniejsza jest czÄĹÄ TwinView. </para> </sect2> <sect2 id="tvout-neomagic"> <title>NeoMagic</title> <para> UkĹad NeoMagic moĹźna znaleĹşÄ w roĹźnych laptopach, niektĂłre wyposaĹźone sÄ w prosty analogowy koder TV, inne majÄ bardziej zaawansowanÄ wersjÄ. <itemizedlist> <listitem><para> <emphasis role="bold">UkĹad analogowy</emphasis>: Doniesiono nam, Ĺźe dobre wyjĹcie TV moĹźna uzyskaÄ uĹźywajÄ c <option>-vo fbdev</option> lub <option>-vo fbdev2</option>. Potrzebujesz wkompilowanego w jÄ dro vesafb i przekazane do poleceĹ jÄ dra: <option>append="video=vesafb:ywrap,mtrr" vga=791</option>. PowinieneĹ uruchomiÄ <application>X</application>, nastÄpnie przeĹÄ czyÄ siÄ do konsoli uĹźywajÄ c np. <keycap>CTRL</keycap>+<keycap>ALT</keycap>+<keycap>F1</keycap>. JeĹźeli nie wystartujesz <application>X</application> przed uruchomieniem <application>MPlayera</application> z konsoli obraz bÄdzie powolny i bÄdzie siÄ ciÄ Ĺ (mile widziane wytĹumaczenie). Zaloguj siÄ na konsoli, a nastÄpnie wykonaj nastÄpujÄ ce polecenie: <screen>clear; mplayer -vo fbdev -zoom -cache 8192 dvd://</screen> PowinieneĹ ujrzeÄ odtwarzany w konsoli film zajmujÄ cy okoĹo poĹowÄ ekranu LCD Twojego laptopa. Aby przeĹÄ czyÄ siÄ na TV naciĹnij <keycap>Fn</keycap>+<keycap>F5</keycap> trzy razy. Przetestowane na Tecra 800, jÄ dro 2.6.15 z vesafb, ALSA v1.0.10. </para></listitem> <listitem><simpara> <emphasis role="bold">UkĹad kodujÄ cy Chrontel 70xx</emphasis>: Obecny w IBM thinkpad 390E, a moĹźliwe, Ĺźe takĹźe w innych Thinkpadach lub notebookach. </simpara><simpara> Dla trybu PAL musisz uĹźyÄ <option>-vo vesa:neotv_pal</option>. Dla truby NTSC - <option>-vo vesa:neotv_ntsc</option>. Zapewni to funkcjÄ wyjĹcia TV w nastÄpujÄ cych trybach 16 bpp i 8 bpp: </simpara> <itemizedlist> <listitem><simpara>NTSC 320x240, 640x480, byÄ moĹźe takĹźe 800x600.</simpara></listitem> <listitem><simpara>PAL 320x240, 400x300, 640x480, 800x600.</simpara></listitem> </itemizedlist> <simpara>Tryb 512x384 nie jest obsĹugiwany przez BIOS. Musisz przeskalowaÄ obraz do innej rozdzielczoĹci aby aktywowaÄ wyjĹcie TV. JeĹźeli widzisz obraz na ekranie w rozdzielczoĹci 640x480 lub 800x600, lecz nie w 320x240, lub w innych mniejszych rozdzielczoĹciach, to musisz zamieniÄ dwie tabele w <filename>vbelib.c</filename>. WiÄcej sczegĂłĹĂłw znajdziesz w kodzie funkcji vbeSetTV. W tym przypadku skontaktuj siÄ z autorem. </simpara> <simpara> Znane problemy: Tylko VESA, nie zaimplementowane ustawienia obrazu poza jasnoĹciÄ , kontrastem, poziomem czerni (blacklevel) i filtrem migotania (flickfilter). </simpara> </listitem> </itemizedlist> </para> </sect2> </sect1> </chapter>