Mercurial > mplayer.hg

<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<!-- synced with 1.11 -->
<chapter id="cd-dvd">
<title>U甜ywanie CD/DVD</title>

<sect1 id="drives">
<title>Nap�dy CD/DVD</title>
<para>
Fragment dokumentacji Linuksa:
</para>

<para>
Nowoczesne nap�dy CD-ROM osi�gaj� bardzo du甜e pr�dko�ci. Niekt坦re z nich s�
dodatkowo zdolne do pracy przy zredukowanych pr�dko�ciach. Oto kilka powod坦w,
dla kt坦rych powinni�my zastanowi� si� czy nie nale甜y zredukowa� pr�dko�ci
naszego nap�du:
</para>

<itemizedlist>
<listitem><para>
Istniej� doniesienia o b��dach odczytu przy du甜ych pr�dko�ciach, szczeg坦lnie
podczas u甜ywania uszkodzonych b�d添 wadliwie wyt�oczonych/nagranych p�yt CD.
Redukcja pr�dko�ci odczytu mo甜e uchroni� nas przed utrat� danych w takich
przypadkach.
</para></listitem>

<listitem><para>
Wiele nap�d坦w CD jest dokuczliwie g�o�nych. Redukcja pr�dko�ci mo甜e zmniejszy�
nat�甜enie ha�asu.
</para></listitem>
</itemizedlist>

<para>
Redukcj� pr�dko�ci nap�du CD z interfejsem IDE mo甜emy uzysta� korzystaj�c z
<command>hdparm</command> b�d添 programu <command>setcd</command>. Dzia�aj� one w
nast�puj�cy spos坦b:

<screen>hdparm -E <replaceable>[pr�dko��]</replaceable> <replaceable>[urz�dzenie cdrom]</replaceable></screen>
<screen>setcd -x <replaceable>[pr�dko��]</replaceable> <replaceable>[urz�dzenie cdrom]</replaceable></screen>
</para>

<para>
Je甜eli masz uprawnienia roota, to pom坦c mo甜e tak甜e nast�puj�ca komenda:
<screen>echo file_readahead:2000000 &gt; /proc/ide/<replaceable>[urz�dzenie cdrom]</replaceable>/settings</screen>
</para>


<para>
Ustawiamy w ten spos坦b wielko�� bufora odczytu na 2MB, co pomaga przy odczycie
porysowanych p�yt. Je甜eli ustawimy zbyt du甜� wielko�� tego bufora, nap�d b�dzie
stale rozkr�ca� si� i zwalnia�, co spowoduje bardzo znaczny spadek wydajno�ci.
Zaleca si� r坦wnie甜 dostrojenie nap�du CD-ROM przy u甜yciu
<command>hdparm</command>:
<screen>hdparm -d1 -a8 -u1 <replaceable>[urz�dzenie cdrom]</replaceable></screen>
</para>

<para>
W��czamy w ten spos坦b dost�p DMA do dysku, czytanie z wyprzedzeniem i
odmaskowanie IRQ (IRQ unmasking) (wi�cej przeczytasz na stronach man do
<command>hdparm</command>)
</para>

<para>
Prosz� sprawdzi� &quot;<filename>/proc/ide/<replaceable>urz�dzenie
cdrom</replaceable>/settings&quot;</filename>
dla dostrojenia swojego nap�du CD-ROM.
</para>

<para>
Dla nap�d坦w SCSI nie istnieje jednolity spos坦b ustawiawiania tych parametr坦w
(je甜eli znasz jaki� to napisz nam o nim). Istnieje narz�dzie kt坦re dzia�a z
<ulink url="http://das.ist.org/~georg/">nap�dami SCSI Plextor</ulink>.
</para>

<para>FreeBSD:</para>
<para>Pr�dko��: <command>cdcontrol [-f <replaceable>device</replaceable>] speed <replaceable>speed</replaceable></command></para>
<para>DMA: <command>sysctl hw.ata.atapi_dma=1</command></para>
</sect1>

<sect1 id="dvd">
<title>Odtwarzanie DVD</title>
<para>
Aby pozna� pe�n� list� dost�pnych opcji, prosz� przeczyta� odpowiednie strony
man. Sk�adnia dla standardowego DVD (Digital Versatile Disc) jest nast�puj�ca:
<screen>mplayer dvd://<replaceable>&lt;�cie甜ka&gt;</replaceable> [-dvd-device <replaceable>&lt;urz�dzenie&gt;</replaceable>]</screen>
</para>

<para>
Przyk�ad:
<screen>mplayer dvd://<replaceable>1</replaceable> -dvd-device <replaceable>/dev/hdc</replaceable></screen>

</para>

<para>
Domy�lnym urz�dzeniem (device) DVD jest <filename>/dev/dvd</filename>. Je甜eli
Twoje ustawienia s� inne, stw坦rz odpowiedni symlink lub ustaw odpowiednie
urz�dzenie (device) w linii polecenia korzystaj�c z opcji
<option>-dvd-device</option>.
</para>

<formalpara>
<title>Obs�uga DVD - nowy spos坦b (mpdvdkit2)</title>
<para>
<application>MPlayer</application> u甜ywa <systemitem>libdvdread</systemitem>
oraz <systemitem>libdvdcss</systemitem> do dekodowania i odtwarzania DVD. Te
dwie biblioteki s� zawarte w podkatalogu <filename class="directory">libmpdvdkit2/</filename>
w g�坦wnym drzewie katalog坦w <application>MPlayera</application>, nie trzeba
instalowa� ich osobno. Wybrali�my t� opcj� poniewa甜 musieli�my poprawi� b��d
<systemitem>libdvdread</systemitem> i zastosowa� �atk� (patch), kt坦ra dodaje
obs�ug� <emphasis role="bold">buforowania z�amanych kluczy CSS</emphasis> do
<systemitem>libdvdcss</systemitem>. Skutkuje to du甜ym wzrostem szybko�ci
poniewa甜 klucze nie musz� by� �amane za ka甜dym razem przed odtwarzaniem.
</para>
</formalpara>

<note><para>
Je�li wyst�puj� problemy z dekodowaniem DVD, spr坦buj wy��czy� supermount albo
inne tego typu us�ugi.
</para></note>

<para>
<application>MPlayer</application> potrafi tak甜e u甜ywa� bibliotek systemowych
<systemitem>libdvdread</systemitem>
oraz <systemitem>libdvdcss</systemitem>, ale to rozwi�zanie jest
<emphasis role="bold">nie</emphasis> zalecane, gdy甜 mo甜e powodowa� b��dy,
niekompatybilno�ci bibliotek oraz zmniejszenie pr�dko�ci.
</para>

<note><para>
W przypadku problem坦w z dekodowaniem DVD, spr坦buj wy��czy� supermount, b�d添
inne tego typu udogodnienia.
</para></note>

<formalpara>
<title>Struktura dysku DVD</title>
<para>
Dyski DVD maj� po 2048 bajt坦w na sektor z ECC/CRC. Zwykle posiadaj� system
plik坦w UDF na pojedynczej �cie甜ce zawieraj�cej r坦甜norakie pliki (ma�e pliki .IFO
i .BUK oraz du甜e (1GB) pliki .VOB).
S� one rzeczywistymi plikami i mog� by� kopiowane/odtwarzane z podmontowanego
systemu plik坦w niezakodowanego DVD.
</para>
</formalpara>

<para>
Pliki .IFO zawieraj� informacje nawigacyjne filmu (rozdzia�/tytu�/mapa
zaczep坦w/tablica j�zyk坦w, itp) i s� konieczne do odczytu i interpretacji
zawarto�ci pliku .VOB (filmu). Pliki .BUK s� kopiami zapasowymi plik坦w .IFO.
U甜ywaj� <emphasis role="bold">sektor坦w</emphasis> wsz�dzie, wi�c aby
zaimplementowa� nawigacj� na DVD lub rozszyfrowa� zawarto��, nale甜y u甜ywa�
adresowania sektor坦w dysku w trybie raw.
</para>

<para>
Z tego powodu obs�uga DVD w starym stylu z u甜yciem
<systemitem>libcss</systemitem> wymaga podmontowanego systemu plik坦w DVD oraz
dost�pu do urz�dzenia w trybie raw bazuj�cym na sektorach. Niestety wymagane
jest (pod Linuksem) posiadanie uprawnie� roota aby m坦c korzysta� z sektorowego
adresowania pliku. Wyb坦r jest nast�puj�cy:

<itemizedlist>
<listitem><para>
Posiada� uprawnienia roota lub u甜ywa� programu wykonywalnego
<application>MPlayera</application> posiadaj�cego prawa suid-root.
</para></listitem>

<listitem><para>
Pozwoli� <application>MPlayerowi</application> na uruchamianie owijacza
(wrapper) fibmap_mplayer w trybie suid-root w celu uzyskania dost�pu do DVD
(u甜ywane przy odtwarzaniu DVD star� metod� poprzez
<systemitem>libcss</systemitem>).
</para></listitem>

<listitem><para>
Wcale nie u甜ywa� sterownika systemu plik坦w zawartego w j�drze lecz korzysta�
jedynie z narz�dzi dzia�aj�cych w przestrzeni u甜ytkownika. Zajmuj� si� tym
biblioteki <systemitem>libdvdread</systemitem> 0.9.x i
<systemitem>libmpdvdkit</systemitem> (obs�uga DVD nowym sposobem). Sterownik
systemu plik坦w UDF zawarty w j�drze nie jest wymagany poniewa甜 wspomniane
biblioteki zawieraj� w�asny, wbudowany sterownik systemu plik坦w UDF. DVD nie
musi by� podmontowany, bowiem u甜ywany jest jedynie dost�p w trybie raw.
</para></listitem>
</itemizedlist>
</para>

<para>
Czasami <filename>/dev/dvd</filename> nie mo甜e by� czytany przez u甜ytkownik坦w,
zatem autorzy <systemitem>libdvdread</systemitem> zaimplementowali emulacj�
warstwy, kt坦ra przenosi adresowanie sektorowe na nazwy plik坦w i offsety, aby ju甜
u 添r坦de� podmontowanego systemu plik坦w emulowa� dost�p w trybie raw, na r坦wni z
dost�pem do dysku twardego.
</para>

<para>
<systemitem>libdvdread</systemitem> r坦wnie dobrze akceptuje miejsce
podmontowania (mountpoint) jak i nazw� urz�dzenia przy dost�pie w trybie raw i
sprawdza <filename>/proc/mounts</filename> w celu odnalezienia odpowiedniej
nazwy urz�dzenia (device). Zosta�o to napisane z my�l� o systemie Solaris, gdzie
nazwy urz�dze� s� przydzielane automatycznie.
</para>

<para>
Domy�lnym urz�dzeniem (device) DVD jest <filename>/dev/dvd</filename>. Je甜eli
Twoje ustawienia s� inne, stw坦rz odpowiedni symlink lub ustaw odpowiednie
urz�dzenie w linii polecenia korzystaj�c z opcji <option>-dvd-device</option>.
</para>

<formalpara>
<title>Autoryzacja DVD</title>
<para>
Metoda autoryzacji i rozszyfrowywania u甜ywana gdy korzystamy z DVD przy u甜yciu
nowego sposobu polega na korzystaniu ze zmodyfikowanej biblioteki
<systemitem>libdvdcss</systemitem> (patrz wy甜ej). Ta metoda mo甜e by� okre�lona
poprzez zmienna �rodowiskow� <envar>DVDCSS_METHOD</envar>, kt坦ra mo甜e by�
ustawiona na "key", "disk" albo "title".
</para>
</formalpara>

<para>
Je甜eli 甜adna warto�� nie jest ustawiona, pr坦bowane s� nast�puj�ce metody
(domy�lnie: "key", "title request"):
</para>

<orderedlist>
<listitem><para>
<emphasis role="bold">bus key</emphasis>: Ten klucz jest ustalany podczas
autoryzacji (d�uga mieszanina ioctl'i i rozmaite wymiany kluczy, bajery
kryptograficzne) oraz jest u甜ywany do szyfrowania tytu�u i kluczy dyskowych
przed wys�aniem ich nieszyfrowan� magistral� (by zapobiec pods�uchiwaniu). Bus
key jest wymagany do pobrania i wst�pnego rozszyfrowania zaszyfrowanego klucza
dyskowego (disk key).
</para></listitem>

<listitem><para>
<emphasis role="bold">cached key</emphasis>: <application>MPlayer</application>
wyszukuje ju甜 z�amane klucze tytu�坦w, kt坦re s� przechowywane w katalogu
<filename class="directory">~/.mplayer/DVDKeys</filename> (szybkie ;) ).
</para></listitem>

<listitem><para>
<emphasis role="bold">key</emphasis>: Je甜eli 甜aden zbuforowany klucz nie jest
dost�pny, <application>MPlayer</application> pr坦buje rozszyfrowa� klucz dyskowy
korzystaj�c z gar�ci kluczy zaszytych w odtwarzaczu.
</para></listitem>

<listitem><para>
<emphasis role="bold">disk</emphasis>: Je甜eli metoda "key" zawodzi (np. brak
kluczy zaszytych w odtwarzaczu), <application>MPlayer</application> z�amie klucz
dyskowy u甜ywaj�c algorytmu ataku brutalnego. Proces ten jest bardzo
procesoroch�onny i wymaga 64 MB pami�ci (16777216 (16*2^20) 32-bitowych p坦l
tabeli hash) do przechowywania tymczasowych danych. Ta metoda powinna zadzia�a�
zawsze (niestety jest wolna).
</para></listitem>

<listitem><para>
<emphasis role="bold">title request</emphasis>: Maj�c klucz dyskowy
<application>MPlayer</application> pobiera zaszyfrowane klucze tytu�owe (title
key), kt坦re s� zawarte w <emphasis>ukrytych sektorach (hidden
sectors)</emphasis> u甜ywaj�c <systemitem>ioctl()</systemitem>. Ochrona
regionalna w nap�dach RPC-2 jest realizowana w tym kroku i mo甜e si� nie uda� na
tych nap�dach. Je�li jednak si� uda, klucze tytu�owe zostaj� rozszyfrowane przy
u甜yciu magistrali i klucza dyskowego.
</para></listitem>

<listitem><para>
<emphasis role="bold">title</emphasis>: Ta metoda jest u甜ywana je甜eli zapytanie
o tytu� zako�czy�o si� niepowodzeniem i nie mo甜na polega� na 甜adnej wymianie
kluczy z nap�dem DVD. U甜ywa ona ataku kryptograficznego w celu odgadni�cia
klucza tytu�owego (title key) wprost (poprzez szukanie powtarzaj�cego si� ci�gu
znak坦w (wzoru) w rozszyfrowanej zawarto�ci pliku VOB oraz poprzez zgadywanie, 甜e
czysty tekst odpowiadaj�cy pierwszym zaszyfrowanym bajtom jest kontynuacj�
wzoru). Metoda ta jest tak甜e znana jako &quot;znany czysto-tekstowy atak (known
plaintext attack)&quot; b�d添 &quot;DeCSSPlus&quot;. Rzadko zdarza si�, ale si�
zdarza, 甜e metoda ta mo甜e zawie�� poniewa甜 jest niewystarczaj�co du甜o
zaszyfrowanych danych na dysku aby spe�ni� za�o甜enia statystycznego ataku lub
poniewa甜 klucz zmienia si� w trakcie tytu�u. Jest to jedyna metoda, aby
zdeszyfrowa� DVD przechowywane na twardym dysku lub DVD ze z�ym regionem na
nap�dzie RPC2 (powolne).
</para></listitem>
</orderedlist>

<para>
Nap�dy DVD RPC-1 zabezpieczaj� ustawienia regionu jedynie poprzez
oprogramowanie. Nap�dy RPC-2 maj� sprz�towe zabezpieczenie, kt坦re pozwala na co
najwy甜ej 5 zmian. Je甜eli posiadamy nap�d DVD RPC-2 wymagana/zalecana jest
aktualizacja firmware'u do RPC-1 . Nowe wersje firmware'坦w mo甜na znale添� na tej
<ulink url="http://www.firmware-flash.com">stronie z firmware'ami</ulink>.
Je甜eli nie ma tam nowej wersji firmware'u dla naszego urz�dzenia, u甜yj
<ulink url="http://www.linuxtv.org/download/dvd/dvd_disc_20000215.tar.gz">regionset tool
(narz�dzia do zmiany region坦w)</ulink> aby ustawi� kod regionu na swoim nap�dzie
DVD (pod Linuksem). <emphasis role="bold">Ostrze甜enie</emphasis>: Mo甜esz
ustawi� region tylko 5 razy.
</para>
</sect1>

<sect1 id="vcd">
<title>Odtwarzanie VCD</title>
<para>
Pe�na lista dost�pnych opcji znajduje si� na stronie man. Sk�adnia dla
standardowego Video CD (VCD) jest nast�puj�ca:
<screen>mplayer vcd://<replaceable>&lt;�cie甜ka&gt;</replaceable> [-cdrom-device <replaceable>&lt;urz�dzenie&gt;</replaceable>]</screen>
Przyk�ad:
<screen>mplayer vcd://2 -cdrom-device /dev/hdc</screen>
Domy�lnym urz�dzeniem VCD jest <filename>/dev/cdrom</filename>. Je�li
Twoje ustawienia s� inne, utw坦rz dowi�zanie symboliczne
lub podaj prawid�owe urz�dzenie w linii polece� za pomoc� opcji
<option>-cdrom-device</option>
</para>

<note><para>
Przynajmniej nap�dy CD-ROM SCSI firmy Plextor i niekt坦re modele Toshiby
maj� beznadziejn� wydajno�� przy odczycie VCD. Jest to spowodowane
niekompletn� implementacj� <systemitem>ioctl</systemitem>'a CDROMREADRAW dla
tych urz�dze�. Je�li masz jakie� poj�cie o programowaniu SCSI,
<ulink url="../../tech/patches.txt">pom坦甜 nam</ulink> zaimplementowa� og坦ln�
obs�ug� SCSI dla VCD.
</para></note>

<para>
W mi�dzyczasie mo甜esz wyci�ga� dane z VCD za pomoc�
<ulink url="http://140.132.1.204/OS/Linux/packages/X/viewers/readvcd/">readvcd</ulink>
i odtwarza� plik wynikowy za pomoc� <application>MPlayera</application>
</para>

<formalpara>
<title>Struktura VCD</title>
<para>P�yty VCD sk�adaj� si� z jednej lub wi�cej �cie甜ek:</para>
</formalpara>

<itemizedlist>
<listitem><para>
Pierwsza �cie甜ka jest ma�� �cie甜k� o g�sto�ci 2048 bajt坦w/sektor z danymi w
systemie plik坦w iso9660, zwykle zawieraj�ca windowsowy odtwarzacz VCD i by�
mo甜e inne informacje (obrazy, tekst, itp.).
</para></listitem>

<listitem><para>
Druga i pozosta�e �cie甜ki o g�sto�ci 2324 bajt坦w/sektor zawieraj� po jednym
pakiecie czystego strumienia MPEG PS na sektor zamiast systemu plik坦w.
Podobnie, jak w przypadku �cie甜ek audio CD, �cie甜ki te <emphasis role="bold">nie
mog� by� montowane</emphasis> (Czy kiedykolwiek montowa�e� p�yt� audio CD by
j� odtworzy�?). Bior�c pod uwag�, 甜e filmy znajduj� si� na tej �cie甜ce,
powiniene� spr坦bowa� na pocz�tek opcji <option>vcd://2</option>.
</para></listitem>

<listitem><para>
Istniej� r坦wnie甜 p�yty VCD bez pierwszej �cie甜ki (pojedyncza �cie甜ka i
brak systemu plik坦w w og坦le). Je r坦wnie甜 da si� odtwarza�, ale nie da
si� ich montowa�.
</para></listitem>
</itemizedlist>

<formalpara>
<title>O plikach .DAT</title>
<para>
Plik o rozmiarze ok. 600 MB widoczny na pierwszej �cie甜ce zamontowanego VCD
nie jest prawdziwym plikiem ! Jest on tzw. bramk� ISO, utworzon� by
Windows m坦g� obs�ugiwa� takie �cie甜ki (Windows w og坦le nie zezwala aplikacjom
na dost�p do urz�dze� w trybie raw). Pod Linuksem nie mo甜esz kopiowa� ani
odtwarza� tych plik坦w (zawieraj� "�mieci"). Pod Windows jest to mo甜liwe, gdy甜
jego sterownik iso9660 symuluje odczyt �cie甜ek w trybie raw za pomoc� tego
pliku. By m坦c odtwarza� pliki .DAT, musisz mie� sterownik do j�dra, kt坦ry
dostarczany jest z linuksow� wersj� PowerDVD. Posiada on zmodyfikowany sterownik
systemu plik坦w iso9660 (<filename>vcdfs/isofs-2.4.X.o</filename>), kt坦ry jest w
stanie symulowa� odczyt �cie甜ek w trybie raw za pomoc� pliku .DAT. Je�li
podmontujesz p�yt� u甜ywaj�c ich sterownika, mo甜esz kopiowa�, a nawet odtwarza�
pliki .DAT za pomoc� <application>MPlayera</application>. Ale nie b�dzie to
dzia�a�o za pomoc� standardowego sterownika iso9660 dostarczonego z j�drem
Linuksa! Zamiast tego u甜yj opcji <option>vcd://</option>. Alternatyw� dla
kopiowania VCD jest nowy sterownik:
<ulink url="http://www.elis.rug.ac.be/~ronsse/cdfs/">cdfs</ulink> (nie jest
cz��ci� oficjalnego j�dra), kt坦ry wy�wietla sesje CD jako pliki obraz坦w, oraz
<ulink url="http://cdrdao.sourceforge.net/">cdrdao</ulink>, program do zgrywania
p�yt CD bit po bicie.
</para>
</formalpara>
</sect1>
</chapter>
author	diego
date	Mon, 03 May 2004 17:11:26 +0000 (2004-05-03)
parents	0bac6204ed0e
children	6d42484e62bd