25853
|
1 Copyright (c) 1985 Free Software Foundation, Inc. -*-text-*-
|
|
2 Szczeg鶻y na ko�cu pliku. Czytasz w�a�nie kr�tki podr�cznik Emacsa.
|
|
3
|
|
4 Polecenia Emacsa og�lnie wymagaj� wci�ni�cia klawisza CONTROL (czasami
|
|
5 oznaczanego CTRL lub CTL) lub klawisza META (czasami oznaczanego EDIT
|
|
6 lub ALT). Zamiast pisa� META czy CONTROL za ka�dym razem, gdy masz
|
|
7 przycisn掩 ten klawisz, u�ywa� b�dziemy nast�puj�cych skr�t�w:
|
|
8
|
|
9 C-<znak> oznacza trzymanie klawisza CONTROL podczas wciskania klawisza <znak>.
|
|
10 Na przyk�ad C-f b�dzie odpowiada�o naci�ni�ciu f, podczas gdy
|
|
11 klawisz CONTROL by� wci�ni�ty.
|
|
12 M-<znak> oznacza trzymanie klawisza META wci�ni�tego podczas
|
|
13 wciskania klawisza <znak>. Je�li nie masz klawisza META,
|
|
14 naci�nij i pu倶 klawisz ESC, a potem naci�nij klawisz <znak>.
|
|
15
|
|
16 Uwaga: by zako�czy� sesje Emacsa naci�nij C-x C-c (dwa znaki).
|
|
17 Znaki ">>" na lewym marginesie w dalszej cz蟠ci tego podr�cznika
|
|
18 oznaczaj� �wiczenia dla Ciebie. Na przyk�ad:
|
|
19 <<Blank lines inserted here by startup of help-with-tutorial>>
|
|
20 >> Teraz naci�nij C-v (nast�pny ekran), by przej倶 na nast�pny ekran
|
|
21 podr�cznika (zr�b to naciskaj�c jednocze�nie klawisz CONTROL i v).
|
|
22 Od tego momentu powiniene� robi� to zawsze, gdy dojdziesz
|
|
23 do ko�ca ekranu.
|
|
24
|
|
25 Zwr黽 uwag� na to, ze kilka linii powtarza si�, gdy przechodzisz z
|
|
26 ekranu na ekran; zachowanie to ma zapewni� pewna ci�g�o倶 podczas
|
|
27 przesuwania si� w obr�bie pliku.
|
|
28
|
|
29 Pierwsza umiej�tno�ci�, kt�ra powiniene� opanowa�, jest spos�b
|
|
30 przesuwania si� z miejsca na miejsce. Ju� wiesz, jak przesuwa� si� o
|
|
31 jeden ekran do przodu. By przesun掩 si� o jeden ekran do tylu,
|
|
32 wci�nij M-v (wci�nij META i naci�nij v, lub naci�nij <ESC>v je�li nie
|
|
33 masz klawisza META lub EDIT).
|
|
34
|
|
35 >> Spr�buj nacisn掩 M-v, a potem C-v by przesun掩 si� w prz�d i w ty�
|
|
36 kilka razy.
|
|
37
|
|
38
|
|
39 PODSUMOWANIE
|
|
40 ------------
|
|
41
|
|
42 Nast�puj�ce polecenia s� u�yteczne do przegl�dania po jednym ekranie:
|
|
43
|
|
44 C-v Przesu� si� o jeden ekran do przodu
|
|
45 M-v Przesu� si� o jeden ekran do tylu
|
|
46 C-l Wyczy倶 ekran i wy�wietl go na nowo, umieszczaj�c
|
|
47 tekst z okolic kursora w �rodku ekranu.
|
|
48 (Ta kombinacja to CONTROL-L, a nie CONTROL-1.)
|
|
49
|
|
50 >> Znajd� kursor i zapami�taj, jaki tekst jest w jego okolicy.
|
|
51 Naci�nij nast�pnie C-l.
|
|
52 Znajd� kursor jeszcze raz i zwr黽 uwag�, �e znajduje
|
|
53 si� on w okolicy tego samego tekstu.
|
|
54
|
|
55
|
|
56 PODSTAWY KIEROWANIA KURSOREM
|
|
57 ----------------------------
|
|
58
|
|
59 Przesuwanie si� z ekranu na ekran jest u�yteczne, ale jak przej倶 do
|
|
60 okre�lonego miejsca w obr�bie jednego ekranu?
|
|
61
|
|
62 Mo�na to zrobi� na kilka sposob�w. Najprostszym jest u�ycie polece�
|
|
63 C-p, C-b, C-f oraz C-n. Ka�de z tych polece� przesuwa kursor o jeden
|
|
64 wiersz lub kolumn� w okre�lonym kierunku. Oto schemat, kt�ry to
|
|
65 obrazuje:
|
|
66
|
|
67 Poprzednia linia, C-p
|
|
68 (ang. previous line)
|
|
69 :
|
|
70 :
|
|
71 Wstecz, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f
|
|
72 (ang. back) : (ang. forward)
|
|
73 :
|
|
74 :
|
|
75 Nast�pna linia, C-n
|
|
76 (ang. next line)
|
|
77
|
|
78 >> Przesu� kursor na �rodek schematu za pomoc� C-n lub C-p. Naci�nij
|
|
79 potem C-l, by zobaczy� ca�y diagram na �rodku ekranu.
|
|
80
|
|
81 To s� podstawowe polecenia kieruj�ce po�o�eniem kursora, kt�rych
|
|
82 b�dziesz u�ywa� nieustannnie, warto wi�c je zapami�ta�.
|
|
83
|
|
84 >> Naci�nij kilka razy C-n, by przesun掩 kursor do tej linii.
|
|
85
|
|
86 >> Przesu� si� w g咳b linii za pomoc� C-f, a potem do g�ry za pomoc�
|
|
87 C-p. Zwr黽 uwag� na zachowanie si� C-p, gdy kursor jest w �rodku
|
|
88 linii.
|
|
89
|
|
90 Ka�da linia tekstu ko�czy si� znakiem nowej linii, kt�ry oddziela ja
|
|
91 od nast�pnej. Ka�dy Tw�j plik powinien ko�czy� si� znakiem nowej
|
|
92 linii (ale Emacs nie zmusza Ci� do tego).
|
|
93
|
|
94 >> Spr�buj nacisn掩 C-b na pocz�tku linii. Powinno to Ci� przenie倶
|
|
95 na koniec poprzedniej linii. Dzieje si� tak dlatego, �e kursor
|
|
96 przechodzi nad znakiem nowej linii.
|
|
97
|
|
98 C-f przechodzi nad znakiem nowej linii tak samo jak C-b.
|
|
99
|
|
100 >> Naci�nij kilka razy C-b, by� dostrzeg�, gdzie jest kursor.
|
|
101 Naci�nij potem C-f, by wr�ci� na koniec linii. W ko�cu naci�nij
|
|
102 jeszcze raz C-f, by przej倶 do nast�pnej linii.
|
|
103
|
|
104 Gdy przesuwasz kursor poza dolna kraw�d� ekranu, tekst za kraw�dzi�
|
|
105 przesuwa si� na ekran (ang. scrolling). Dzi�ki temu Emacs mo�e
|
|
106 przesun掩 kursor do okre�lonego miejsca bez umieszczania go poza
|
|
107 ekranem.
|
|
108
|
|
109 >> Spr�buj przesun掩 kursor poza dolna granice ekranu za pomoc� C-n i
|
|
110 zobacz co si� stanie.
|
|
111
|
|
112 Je�li przesuwanie si� o jeden znak na raz jest dla Ciebie za wolne,
|
|
113 spr�buj przesuwa� si� o s�owa. M-f (Meta-f) przesuwa kursor do przodu
|
|
114 o s�owo, a M-b przesuwa go do tylu o jedno s�owo.
|
|
115
|
|
116 >> Spr�buj nacisn掩 kilka M-f i M-b.
|
|
117
|
|
118 Gdy jeste� w �rodku s�owa, M-f przesuwa kursor na koniec s�owa. Je�li
|
|
119 natomiast jeste� w przerwie miedzy s�owami, M-f przesuwa kursor na
|
|
120 koniec nast�pnego s�owa. M-b zachowuje si� podobnie, jak chodzi o
|
|
121 ruch do ty�u.
|
|
122
|
|
123 >> Naci�nij M-f i M-b kilka razy na przemian z C-f i C-b tak, by�
|
|
124 m�g� zauwa�y� dzia�anie M-f i M-b naci�nietych w r鷽nych miejscach
|
|
125 wewn�trz i pomi�dzy s�owami.
|
|
126
|
|
127 Zauwa� podobie�stwo pomi�dzy C-f i C-b oraz M-f i M-b. Bardzo cz�sto
|
|
128 kombinacje zawieraj�ce Meta opisuj� operacje zwi�zane z jednostkami
|
|
129 j�zykowymi (s�owa, zdania, akapity), podczas gdy kombinacje oparte o
|
|
130 Control dzia�aj� na podstawowych jednostkach niezale�nych od tego, co
|
|
131 edytujesz (znaki, linie, itd.).
|
|
132
|
|
133 Ta zale�no倶 stosuje si� do linii i zda�: C-a i C-e przesuwaj� kursor
|
|
134 na pocz�tek i koniec linii, a M-a i M-e przesuwaj� go na pocz�tek i
|
|
135 koniec zdania.
|
|
136
|
|
137 >> Naci�nij kilka razy C-a, a potem kilka razy C-e.
|
|
138 Powt�rz to z M-a, a potem z M-e.
|
|
139
|
|
140 Czy zauwa�y�e�, ze powtarzanie C-a nic nie zmienia, natomiast powt�rne
|
|
141 M-a przesuwa Ci� o jedno zdanie? Chocia� nie jest to do ko�ca
|
|
142 analogiczne, wydaje si� jednak naturalne.
|
|
143
|
|
144 Po�o�enie kursora w tek�cie okre�lane jest mianem "punktu".
|
|
145
|
|
146 Oto podsumowanie prostych polece� s�u娠cych do przesuwania kursora,
|
|
147 w咳cznie z operacjami dotycz�cymi s鞄w i zda�:
|
|
148
|
|
149 C-f Do przodu o jeden znak
|
|
150 C-b W ty� o jeden znak
|
|
151
|
|
152 M-f Do przodu o s�owo
|
|
153 M-b W ty� o s�owo
|
|
154
|
|
155 C-n Nast�pna linia
|
|
156 C-p Poprzednia linia
|
|
157
|
|
158 C-a Pocz�tek linii
|
|
159 C-e Koniec linii
|
|
160
|
|
161 M-a W ty� na pocz�tek zdania
|
|
162 M-e Do przodu na koniec zdania
|
|
163
|
|
164 >> Prze�wicz kilka razy wszystkie powy�sze polecenia dla wprawy.
|
|
165 S� one najcz蟠ciej u�ywanymi poleceniami.
|
|
166
|
|
167 Dwa inne wa�ne polecenia przesuwaj�ce kursor to M-< (Meta i znak
|
|
168 mniejszo�ci), kt�re przesuwa kursor na pocz�tek ca�ego tekstu i M->
|
|
169 (Meta i znak wi�kszo�ci), kt�re przesuwa kursor na koniec ca�ego
|
|
170 tekstu.
|
|
171
|
|
172 Na wi�kszo�ci terminali "<" jest nad przecinkiem, tak wiec musisz u�y�
|
|
173 klawisza Shift by nacisn掩 "<". Musisz wiec tak�e u�y� Shift by
|
|
174 nacisn掩 M-<. Bez Shift by�oby to M-przecinek.
|
|
175
|
|
176 >> Naci�nij M-< by przej倶 na pocz�tek podr�cznika. U�yj potem C-v
|
|
177 kilkukrotnie, by wr�ci� tutaj.
|
|
178
|
|
179 >> Teraz naci�nij M->, by przej倶 na koniec podr�cznika. Wr黽 do tego
|
|
180 miejsca za pomoc� kilkukrotnego M-v.
|
|
181
|
|
182 Je�li Tw�j terminal ma klawisze strza�ek, to mo�esz ich u�y� do
|
|
183 przesuwania kursora. Zalecamy Ci nauczenie si� kombinacji C-b, C-f,
|
|
184 C-n i C-p z trzech powod�w. Po pierwsze, dzia�aj� one na wszystkich
|
|
185 typach terminali. Po drugie, gdy ju� zdob�dziesz pewna praktyk� w
|
|
186 pos�ugiwaniu si� Emacsem, b�dzie Ci szybciej nacisn掩 te kombinacje
|
|
187 ni� klawisze strza�ek (poniewa� nie wymaga to przenoszenia d�oni z
|
|
188 miejsca, kt�re zajmuj� podczas szybkiego pisania za pomoc� 10 palc�w).
|
|
189 Po trzecie wreszcie, gdy ju� wyrobisz sobie zwyczaj pos�ugiwania si�
|
|
190 tymi poleceniami z klawiszem Control, b�dziesz m�g� �atwo nauczy� si�
|
|
191 innych zaawansowanych polece� przesuwaj�cych kursor.
|
|
192
|
|
193 Wi�kszo倶 polece� Emacsa akceptuje argument liczbowy; dla wi�kszo�ci
|
|
194 polece� s�u�y on jako liczba powt�rze�. Spos�b, w jaki okre�lasz
|
|
195 liczb� powt�rze� polecenia, to naci�niecie C-u a potem cyfr, zanim
|
|
196 naci�niesz polecenie. Je�li masz klawisz META (lub EDIT lub ALT),
|
|
197 alternatywnym sposobem jest wciskanie klawiszy cyfr podczas
|
|
198 wprowadzania argumentu liczbowego. Zalecamy nauczenie si� metody
|
|
199 klawisza C-u, poniewa� dzia�a ona na wszystkich terminalach.
|
|
200
|
|
201 Na przyk�ad C-u 8 C-f przesuwa kursor do przodu o osiem znak�w.
|
|
202
|
|
203 >> Spr�buj u�y� C-n i C-p z argumentem liczbowym, by przesun掩 kursor
|
|
204 do jednej z linii w pobli�u tego zdania za pomoc� tylko jednego
|
|
205 polecenia.
|
|
206
|
|
207 Wi�kszo倶 polece� u�ywa argumentu liczbowego jako liczba powt�rze�.
|
|
208 Jest kilka polece�, kt�re u�ywaj� go w inny spos�b. C-v i M-v s�
|
|
209 w�r�d tych wyj�tk�w. Je�li poda si� im argument, przesuwaj� zawarto倶
|
|
210 ekranu w gore lub w d鶻 o podana liczb� linii zamiast o tyle� ekran�w.
|
|
211 Na przyk�ad C-u 4 C-v przewija ekran o 4 linie.
|
|
212
|
|
213 >> Spr�buj nacisn掩 C-u 8 C-v.
|
|
214
|
|
215 To powinno by�o przewin掩 ekran do g�ry o 8 linii. Je�li chcia�by�
|
|
216 przewin掩 go w d鶻, mo�esz poda� argument przed poleceniem M-v.
|
|
217
|
|
218 Je�li u�ywasz systemu X-Windows, prawdopodobnie po lewej stronie okna
|
|
219 Emacsa znajduje si� prostok�tny obszar, nazywany po angielsku
|
|
220 "scrollbar". Za jego pomoc� mo�esz przewija� tekst, u�ywaj�c do tego
|
|
221 celu myszy.
|
|
222
|
|
223 >> Spr�buj nacisn掩 �rodkowy klawisz myszy u g�ry pod�wietlonego
|
|
224 obszaru na scrollbarze. To powinno przewin掩 tekst do miejsca
|
|
225 okre�lonego wysoko�ci�, na kt�rej nacisn嘘e� klawisz myszy.
|
|
226
|
|
227 >> Przesu� mysz do miejsca oddalonego od g�rnego ko�ca scrollbaru
|
|
228 mniej wi�cej o trzy linie i naci�nij lewy klawisz myszy kilka razy.
|
|
229
|
|
230
|
|
231 * KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA
|
|
232 -----------------------------------
|
|
233
|
|
234 Je�li masz X terminal, prawdopodobnie �atwiej Ci b�dzie u�ywa�
|
|
235 klawiszy strza�ek po prawej stronie klawiatury do kierowania kursorem.
|
|
236 Klawisze strza�ek w lewo, w prawo, w g�r� i w d鶻 dzia�aj� zgodnie z
|
|
237 oczekiwaniem; odpowiadaj� one dok�adnie C-b, C-f, C-p i C-n, ale s�
|
|
238 �atwiejsze do zapami�tania. Mo�esz tak�e u�ywa� C-lewo i C-prawo by
|
|
239 przesuwa� si� o s�owa oraz C-g�ra i C-d鶻, by przesuwa� si� o bloki
|
|
240 (np. akapity, je�li edytujesz tekst). Je�li masz klawisze oznaczone
|
|
241 HOME (lub BEGIN) oraz END, zanios� Ci� one na pocz�tek i koniec linii,
|
|
242 a C-home i C-end na pocz�tek i koniec pliku. Je�li Twoja klawiatura
|
|
243 ma klawisze PgUp i PgDn, mo�esz ich u�y� do przesuwania si� o jeden
|
|
244 ekran za jednym razem, tak jak M-v i C-v.
|
|
245
|
|
246 Wszystkie te polecenia akceptuj� argument liczbowy, jak to jest
|
|
247 opisane powy�ej. Mo�esz stosowa� pewne skr�ty w celu wpisania tych
|
|
248 argument�w: naci�nij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczb�. Na
|
|
249 przyk�ad, by przesun掩 kursor o 12 s鞄w w prawo naci�nij C-1 C-2
|
|
250 C-prawo. Zwr黽 uwag�, ze jest to �atwe do wpisania, poniewa� nie
|
|
251 musisz puszcza� klawisza CONTROL podczas wciskania klawiszy.
|
|
252
|
|
253
|
|
254 * GDY EMACS JEST ZABLOKOWANY
|
|
255 ----------------------------
|
|
256
|
|
257 Je�li Emacs przestaje odpowiada� na Twoje polecenia, mo�esz go
|
|
258 bezpiecznie zatrzyma� przyciskaj�c C-g. Mo�esz u�y� C-g do przerwania
|
|
259 polecenia, kt�re zabiera zbyt wiele czasu.
|
|
260
|
|
261 Mo�esz u�y� C-g tak�e, by anulowa� argument liczbowy lub pocz�tek
|
|
262 polecenia, kt�rego nie chcesz doka�cza�.
|
|
263
|
|
264 >> Napisz C-u 100 jako argument liczbowy, po czym naci�nij C-g.
|
|
265 Teraz naci�nij C-f. Powinno przesun掩 to kursor o tylko jeden
|
|
266 znak, poniewa� anulowa�e� argument za pomoc� C-g.
|
|
267
|
|
268 Je�li nacisn嘘e� <ESC> przez pomy�k�, mo�esz tego si� pozby� za pomoc�
|
|
269 C-g.
|
|
270
|
|
271
|
|
272 * ZABLOKOWANE POLECENIA
|
|
273 -----------------------
|
|
274
|
|
275 Pewne polecenia Emacsa s� "zablokowane", tak by pocz�tkuj�cy
|
|
276 u�ytkownicy nie mogli ich wywo�a� przez przypadek.
|
|
277
|
|
278 Je�li wywo�asz jedno z zablokowanych polece�, Emacs wypisze komunikat
|
|
279 informuj�cy o tym, co to za polecenie, i zapyta Ci�, czy chcesz je
|
|
280 wywo�a�.
|
|
281
|
|
282 Je�li naprawd� chcesz wywo�a� to polecenie, naci�nij spacje w
|
|
283 odpowiedzi na pytanie. Je�li nie chcesz wywo�a� zablokowanego
|
|
284 polecenia, odpowiedz na pytanie naciskaj�c "n".
|
|
285
|
|
286 >> Napisz `C-x n p' (co jest zablokowanym poleceniem) i odpowiedz "n"
|
|
287 na zadane pytanie.
|
|
288
|
|
289
|
|
290 * OKNA
|
|
291 ------
|
|
292
|
|
293 Emacs mo�e mi裝 kilka okien, ka�de wy�wietlaj�ce w�asny tekst. Zwr黽
|
|
294 uwag�, ze "okno" je�li chodzi o Emacsa, nie odnosi si� do osobnego
|
|
295 okienka systemu okienkowego, ale do pojedynczego panelu wewn�trz
|
|
296 okienka systemu X-Windows. (Emacs mo�e mi裝 kilka X-okien, lub
|
|
297 "ramek" w terminologii Emacsa. Opisane jest to poni�ej.)
|
|
298
|
|
299 Na tym etapie lepiej jest si� nie zag滑bia� w techniki wykorzystuj�ce
|
|
300 kilka okien. Powiniene� jedynie wiedzie�, w jaki spos�b pozby� si�
|
|
301 nadmiaru okien, kt�re mog� pojawi� si� jako sk�adniki systemu pomocy
|
|
302 lub wynik pewnych polece�. Robi si� to w prosty spos�b:
|
|
303
|
|
304 C-x 1 Jedno okno (tzn. zabij wszystkie inne okna).
|
|
305
|
|
306 Kombinacja ta to Control-x, po kt�rym wyst�puje cyfra 1. C-x 1
|
|
307 powi�ksza okno, w kt�rym jest kursor tak, by zaj螻o ca�y ekran.
|
|
308 Kasuje to wszystkie inne okna Emacsa.
|
|
309
|
|
310 >> Przesu� kursor do tej linii i naci�nij C-u 0 C-l.
|
|
311
|
|
312 (C-l, jak pami�tasz od�wie�a zawarto倶 ekranu. Je�li poda si� temu
|
|
313 poleceniu argument liczbowy, b�dzie to oznacza�o "od�wie� zawarto倶
|
|
314 ekranu i umie倶 bie娠ca linie o tyle linii od g�ry ekranu". Tak wiec
|
|
315 C-u 0 C-1 oznacza "od�wie� ekran, umieszczaj�c bie娠ca linie na samej
|
|
316 g�rze".)
|
|
317
|
|
318 >> Naci�nij Control-x 2
|
|
319 Zauwa� jak okno si� kurczy, podczas gdy nowe okno pojawia si�,
|
|
320 wy�wietlaj�c zawarto倶 tego bufora.
|
|
321
|
|
322 >> Naci�nij C-x 1 i nowe okno zniknie.
|
|
323
|
|
324
|
|
325 * WSTAWIANIE I USUWANIE
|
|
326 -----------------------
|
|
327
|
|
328 Je�li chcesz wstawia� tekst, po prostu go napisz. Znaki, kt�re da si�
|
|
329 wy�wietli�, takie jak A, 7, *, itd, Emacs traktuje jako tekst i
|
|
330 wstawia natychmiast do bufora. Naci�nij <Return> (znak powrotu
|
|
331 karetki), by wstawi� znak nowej linii.
|
|
332
|
|
333 Ostatni znak, kt�ry napisa�e� mo�esz skasowa� przez naci�niecie
|
|
334 klawisza <Delete>. Klawisz ten mo�e by� oznaczony "Del". W pewnych
|
|
335 wypadkach klawisz "Backspace" mo�e s�u�y� za <Delete>, ale nie jest to
|
|
336 regu咳!
|
|
337
|
|
338 Og�lniej, <Delete> usuwa znak bezpo�rednio przed bie娠ca pozycj�
|
|
339 kursora.
|
|
340
|
|
341 >> Zr�b to teraz: wstaw kilka znak�w, po czym usu� je za pomaca
|
|
342 kilkukrotnego naci�ni�cia <Delete>. Nie przejmuj si� tym,
|
|
343 �e zmieniasz ten plik; nie zmienisz w ten spos�b g鞄wnego pliku
|
|
344 podr�cznika. To jest Twoja w�asna kopia.
|
|
345
|
|
346 Gdy linia tekstu staje si� zbyt d�uga, by zmie�ci� si� w jednym
|
|
347 wierszu na ekranie, jest ona "kontynuowana" w nast�pnym wierszu
|
|
348 ekranu. Znak "backslash" (`\') na prawym marginesie pozwala Ci
|
|
349 rozpozna� takie linie.
|
|
350
|
|
351 >> Wpisuj jaki� tekst tak d�ugo, a� dojdziesz do prawego marginesu, i
|
|
352 potem nie przestawaj. Zauwa�ysz, ze pojawi si� linia kontynuacji.
|
|
353
|
|
354 >> U�yj <Delete> by usun掩 tekst tak, by linia znowu
|
|
355 mie�ci�a si� na ekranie. Linia kontynuacji zniknie.
|
|
356
|
|
357 Znak nowej linii mo�e by� kasowany tak, jak ka�dy inny znak.
|
|
358 Usuniecie znaku nowej linii 咳czy je w jedna. Je�li powsta�a w wyniku
|
|
359 tego linia jest zbyt d�uga, by zmie�ci� si� na szeroko倶 ekranu,
|
|
360 zostanie ona wy�wietlona z lini� kontynuacji.
|
|
361
|
|
362 >> Przesu� kursor na pocz�tek linii i naci�nij <Delete>. Bie娠ca
|
|
363 linia zostanie po咳czona z poprzednia.
|
|
364
|
|
365 >> Naci�nij <Return>, by z powrotem wstawi� znak nowej linii, kt�ry
|
|
366 skasowa�e�.
|
|
367
|
|
368 Pami�taj, ze wi�kszo倶 polece� Emacsa mo�e zosta� wywo�anych z
|
|
369 parametrem liczby powt�rze�; dotyczy to tak�e znak�w tekstu. Argument
|
|
370 liczbowy powoduje wstawienie znaku kilkukrotnie.
|
|
371
|
|
372 >> Spr�buj zrobi� to teraz -- naci�nij C-u 8 * by uzyska� ********.
|
|
373
|
|
374 Nauczy�e� si� ju� wi�kszej cz蟠ci podstawowych sposob�w pisania oraz
|
|
375 poprawiania b滑d�w. W Emacsie mo�esz usuwa� r�wnie� cale s�owa lub
|
|
376 cale linie. Oto podsumowanie operacji usuwania znak�w:
|
|
377
|
|
378 <Delete> usu� znak bezpo�rednio przed kursorem
|
|
379 C-d usu� znak bezpo�rednio za kursorem
|
|
380
|
|
381 M-<Delete> wytnij s�owo bezpo�rednio przed kursorem
|
|
382 M-d wytnij nast�pne s�owo bezpo�rednio za kursorem
|
|
383
|
|
384 C-k wytnij zawarto倶 linii od kursora do jej ko�ca
|
|
385 M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do ko�ca zdania
|
|
386
|
|
387 Zauwa�, ze <Delete> i C-d w po咳czeniu z M-<Delete> i M-d rozszerzaj�
|
|
388 regule rozpocz�t� przez C-f i M-f (C鷽, <Delete> tak naprawd� nie
|
|
389 wymaga wci�ni�cia Control, ale pomi�my to milczeniem). C-k i M-k s�
|
|
390 podobne do C-e i M-e w sensie, �e linie s� odpowiednikami zda�.
|
|
391
|
|
392 Gdy usuwasz wi�cej ni� jeden znak naraz, Emacs zachowuje usuni�ty
|
|
393 tekst tak, by� m�g� go gdzie� wstawi� z powrotem. Wstawianie
|
|
394 usuni�tego tekstu to "wklejanie". Mo�esz wkleja� usuni�ty tekst b�d�
|
|
395 to w to samo miejsce, z kt�rego zosta� usuni�ty, b�d� to w inne
|
|
396 miejsca. Ten sam tekst mo�esz wkleja� kilkukrotnie, w celu uzyskania
|
|
397 wielu kopii. Poleceniem, kt�re wkleja tekst jest C-y.
|
|
398
|
|
399 Zauwa� r鷽nic� pomi�dzy "wycinaniem" i "usuwaniem", polegaj�c� na tym,
|
|
400 ze wyci�te rzeczy mog� by� wklejone na nowo, natomiast usuni�te nie.
|
|
401 W og�lno�ci, polecenia, kt�re kasuj� du�o tekstu zachowuj� go, podczas
|
|
402 gdy polecenia, kt�re usuwaj� po prostu jeden znak lub puste linie i
|
|
403 przerwy, nie zachowuj� usuni�tego tekstu.
|
|
404
|
|
405 >> Przesu� kursor na pocz�tek linii, kt�ra nie jest pusta. Naci�nij
|
|
406 C-k, by wyci掩 tekst z tej linii.
|
|
407
|
|
408 >> Naci�nij C-k jeszcze raz. Zauwa�, ze wycina to znak nowej linii,
|
|
409 kt�ry znajduje si� za ta linia.
|
|
410
|
|
411 Zwr黽 uwag�, ze pojedyncze C-k wycina zawarto倶 linii, a powt�rne C-k
|
|
412 wycina sam� linie tak, �e pozosta�e linie przesuwaj� si� do g�ry. C-k
|
|
413 traktuje argument liczbowy w specjalny spos�b: wycina ono tyle linii
|
|
414 ORAZ ich zawarto倶. To nie jest samo powtarzanie kilka razy C-k. C-u
|
|
415 2 C-k wycina dwie linie i ich znaki nowej linii; dwukrotne naci�niecie
|
|
416 C-k nie zrobi�oby tego.
|
|
417
|
|
418 By odzyska� ostatnio wyci�ty tekst i wstawi� go w miejsce kursora,
|
|
419 naci�nij C-y.
|
|
420
|
|
421 >> Twoja kolej. Naci�nij C-y, by z powrotem wstawi� tekst.
|
|
422
|
|
423 Zwr黽 uwag�, ze je�li naci�niesz C-k kilka razy pod rz�d, ca�y wyci�ty
|
|
424 tekst jest zachowywany w jednym kawa�ku tak, �e jedno C-y wklei
|
|
425 wszystkie linie.
|
|
426
|
|
427 >> Naci�nij C-k kilka razy.
|
|
428
|
|
429 By odzyska� ten wyci�ty tekst...
|
|
430
|
|
431 >> ...naci�nij C-y. Przesu� potem kursor o kilka linii w d鶻 i
|
|
432 naci�nij C-y jeszcze raz. Widzisz, ze wstawia to ten sam tekst.
|
|
433
|
|
434 Co zrobi�, je�li chcesz wstawi� tekst, kt�ry wcze�niej wyci嘘e�, a
|
|
435 potem wycinasz cos innego? C-y wstawia tekst ostatnio wyci�ty.
|
|
436 Poprzedni fragment nie jest jednak stracony. Mo�esz wr�ci� do niego,
|
|
437 u�ywaj�c polecenia M-y. Po tym, jak naci�niesz C-y, by wstawi�
|
|
438 ostatnio wyci�ty tekst, naci�niecie M-y zast�puje wstawiony tekst
|
|
439 poprzednio wyci�tym. Dalsze naciskanie M-y przywo�uje coraz
|
|
440 wcze�niejsze fragmenty tekstu. Gdy dojdziesz do tekstu, kt�rego
|
|
441 szuka�e�, nie musisz robi� nic, by zosta� on we w�a�ciwym miejscu. Po
|
|
442 prostu kontynuuj edycj� tekstu, pozostawiaj�c wklejony tekst tam,
|
|
443 gdzie si� znajduje.
|
|
444
|
|
445 Je�li b�dziesz naciska� M-y wystarczaj�co wiele razy, dojdziesz do
|
|
446 punktu, z kt�rego wystartowa�e� (tekst ostatnio wyci�ty).
|
|
447
|
|
448 >> Wytnij jak蔚 line, zmie� pozycj� kursora i wytnij inna. Naci�nij
|
|
449 potem C-y by wstawi� druga z wyci�tych linii. Potem naci�nij M-y,
|
|
450 i linia ta zostanie zast�piona przez ta pierwsza. Naci�nij M-y
|
|
451 jeszcze kilka razy, by zobaczy� co si� dzieje. Powtarzaj to tak
|
|
452 d�ugo, a� druga z linii pojawi si� z powrotem. Je�li chcesz,
|
|
453 mo�esz pod掩 M-y dodatnie i ujemne argumenty.
|
|
454
|
|
455
|
|
456 * COFNIJ
|
|
457 --------
|
|
458
|
|
459 Je�li wprowadzisz zmiany do tekstu, a potem dojdziesz do wniosku, �e
|
|
460 to by�a pomy�ka, mo�esz cofn掩 te zmiany za pomoc� polecenia "cofnij"
|
|
461 (ang. undo), C-x u.
|
|
462
|
|
463 C-x u cofa zmiany wprowadzone przez jedno polecenie; je�li powt�rzysz
|
|
464 C-x u kilka razy pod rz�d, ka�de powt�rzenie cofa koleje polecenie.
|
|
465
|
|
466 Od tej regu�y s� dwa wyj�tki: polecenia, kt�re nie zmieniaj� tekstu
|
|
467 nie licz� si� jako polecenia, kt�re mo�na cofn掩 (zar�wno przesuni�cia
|
|
468 kursora, jak i przewijanie tekstu), oraz znaki wstawiane do tekstu
|
|
469 (np. litery) 咳czone s� w grupy do 20. (Ma to na celu zredukowanie
|
|
470 liczby naci�ni裝 C-x u, kt�re musia�by� wykona�, by cofn掩 wstawianie
|
|
471 tekstu.)
|
|
472
|
|
473 >> Wytnij te linie za pomoc� C-k, a potem naci�nij C-x u i linia
|
|
474 powinna pojawi� si� tu z powrotem.
|
|
475
|
|
476 C-_ jest innym sposobem wywo�ania polecenia "cofnij"; dzia�a to
|
|
477 dok�adnie tak samo jak C-x u, jest jedynie �atwiejsze do naci�ni�cia
|
|
478 kilka razy pod rz�d. Wada C-_ jest to, ze nie jest to oczywiste w
|
|
479 jaki spos�b nacisn掩 te kombinacje na niekt�rych klawiaturach. To
|
|
480 w�a�nie dlatego C-x u jest tak�e dost�pne. Na niekt�rych terminalach
|
|
481 mo�esz nacisn掩 C-_ poprzez przytrzymanie CTRL i naci�niecie /.
|
|
482
|
|
483 Argument liczbowy podany przed C-_ lub C-x u okre�la liczb� powt�rze�
|
|
484 tego polecenia.
|
|
485
|
|
486
|
|
487 * PLIKI
|
|
488 -------
|
|
489
|
|
490 Aby edytowny przez Ciebie tekst zosta� nma trwa�e zachowany, musisz
|
|
491 umie�ci� go w pliku. W przeciwnym wypadku zniknie on, gdy Emacs w
|
|
492 kt�rym go edytowa�e� zostanie zamkni�ty. Zachowywanie Twojego tekstu
|
|
493 w pliku nazywane bywa "odwiedzaniem" lub "znajdywaniem" pliku (ang.
|
|
494 "visiting" lub "finding").
|
|
495
|
|
496 Odwiedzanie pliku oznacza, �e jego zawarto倶 zostaje wy�wietlona w
|
|
497 Emacsie. Bardzo cz�sto sprowadza si� to do edycji samego pliku.
|
|
498 Jednak�e zmiany, kt�re wprowadzasz nie s� trwa�e do momentu, w kt�rym
|
|
499 "zachowasz" plik (ang. save). Zapobiega to sytuacji, w kt�rej
|
|
500 zostawiasz w systemie plik, kt�ry zosta� tylko w po�owie zmieniony, a
|
|
501 tego nie chcesz zrobi�. Nawet wtedy, gdy zachowujesz plik, Emacs
|
|
502 zostawia orygina� zachowany pod inna nazwa na wypadek, gdyby� doszed�
|
|
503 do wniosku, �e wprowadzone zmiany by�y b滑dne.
|
|
504
|
|
505 Je�li popatrzysz na d鶻 ekranu, zauwa�ysz linie, kt�ra zaczyna i
|
|
506 ko�czy si� my�lnikami i zawiera tekst "Emacs: TUTORIAL". W tej
|
|
507 cz蟠ci ekranu zawsze mo�esz znale惹 nazw� pliku, kt�ry w�a�nie
|
|
508 odwiedzasz. W tej chwili odwiedzasz plik o nazwie "TUTORIAL", kt�ry
|
|
509 jest Twoja w�asn� kopi� podr�cznika Emacsa. Oboj�tnie jaki plik
|
|
510 odwiedzisz, jego nazwa pojawi si� dok�adnie w tym miejscu.
|
|
511
|
|
512 Polecenia, kt�re s�u娠 do odwiedzania i zachowywania plik�w r鷽ni� si�
|
|
513 od innych polece�, kt�re pozna�e� tym, �e sk�adaj� si� one z dw�ch
|
|
514 znak�w. Obydwa zaczynaj� si� od znaku Control-x. Jest mn�stwo
|
|
515 polece�, kt�re zaczynaj� si� od tego w�a�nie znaku; wiele z nich
|
|
516 dotyczy plik�w, bufor�w i z tym zwi�zanych rzeczy. Polecenia te maj�
|
|
517 d�ugo倶 dw�ch, trzech lub czterech znak�w.
|
|
518
|
|
519 Kolejn� nowa rzecz� odno�nie polecenia odwiedzania pliku jest to, �e
|
|
520 musisz mu pod掩 nazw� pliku, kt�ry chcesz znale惹. M�wimy o tym, �e
|
|
521 polecenie "czyta argument z terminala" (w tym wypadku argument jest
|
|
522 nazwa pliku). Po tym, gdy wpiszesz polecenie
|
|
523
|
|
524 C-x C-f znajd� plik (ang. find a file)
|
|
525
|
|
526 Emacs poprosi Ci� o wpisanie nazwy pliku. Nazwa ta pojawia si� w
|
|
527 dolnej linii ekranu. Lini� t� nazywa si� "minibuforem" (ang.
|
|
528 "minibuffer") wtedy, gdy jest u�ywana do wprowadzania tego typu
|
|
529 danych. Do edycji nazwy pliku u�ywasz zwyk�ych polece� Emacsa.
|
|
530
|
|
531 Wprowadzanie nazwy pliku (lub jakichkolwiek innych danych w
|
|
532 minibuforze) mo�e zosta� anulowane za pomoc� C-g.
|
|
533
|
|
534 >> Naci�nij C-x C-f, po czym naci�nij C-g. Na skutek tego zniknie
|
|
535 minibufor oraz przerwane zostanie polecenie C-x C-f, kt�re tego
|
|
536 minibufora u�ywa�o. W rezultacie wi�c nie odwiedzisz �adnego
|
|
537 pliku.
|
|
538
|
|
539 Gdy sko�czysz wpisywa� nazw� pliku, naci�nij <Return>, po czym
|
|
540 polecenie C-x C-f zabierze si� do roboty i znajdzie plik, kt�ry
|
|
541 wybra�e�. Minibufor znika z chwil� zako�czenia wykonywania polecenia
|
|
542 C-x C-f.
|
|
543
|
|
544 Po chwili zawarto倶 pliku pojawia si� na ekranie i mo�esz j� edytowa�.
|
|
545 Gdy chcesz zachowa� zmiany, tak by je utrwali�, wydaj polecenie
|
|
546
|
|
547 C-x C-s zachowaj plik (ang. save).
|
|
548
|
|
549 Kopiuje to tekst z Emacsa do pliku. Za pierwszym razem gdy to robisz
|
|
550 Emacs zmienia nazw� oryginalnego pliku poprzez dodanie "~" na ko�cu
|
|
551 jego nazwy.
|
|
552
|
|
553 Gdy zachowywanie sko�czy si�, Emacs wypisuje nazw� zapisanego pliku.
|
|
554 Pliki powiniene� zachowywa� stosunkowo cz�sto, tak by nie straci� za
|
|
555 du�o w przypadku za�amania systemu.
|
|
556
|
|
557 >> Naci�nij C-x C-s by zachowa� swoja kopie podr�cznika. Emacs
|
|
558 powinien wypisa� "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu.
|
|
559
|
|
560 UWAGA: W niekt�rych systemach naci�niecie C-x C-s zamrozi ekran i nie
|
|
561 zobaczysz �adnego tekstu z Emacsa. Oznacza to, �e sk�adowa systemu
|
|
562 operacyjnego, zwana kontrol� przep�ywu (ang. flow control)
|
|
563 przechwyci�a C-s i nie pozwoli�a mu doj倶 do Emacsa. By odzyska�
|
|
564 kontrole nad ekranem, naci�nij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
|
|
565 rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podr�czniku
|
|
566 Emacsa.
|
|
567
|
|
568 Mo�esz odwiedzi� istniej�ce pliki w celu ich edycji lub czytania.
|
|
569 Mo�esz tak�e odwiedzi� plik, kt�ry jeszcze nie istnieje. W ten
|
|
570 w�a�nie spos�b tworzy si� w Emacsie nowe pliki: odwied� plik, co da Ci
|
|
571 nowe puste miejsce, a potem zacznij wstawia� tekst. Gdy za娠dasz
|
|
572 zachowania pliku, wtedy Emacs naprawd� utworzy plik z tekstem, kt�ry
|
|
573 wpisa�e�. Od tego momentu mo�esz uwa�a�, �e edytujesz istniej�cy
|
|
574 plik.
|
|
575
|
|
576
|
|
577 * BUFORY
|
|
578 --------
|
|
579
|
|
580 Je�li odwiedzisz inny plik za pomoc� C-x C-f, poprzedni plik pozostaje
|
|
581 w Emacsie. Mo�esz prze咳czy� si� do niego, odwiedzaj�c go jeszcze raz
|
|
582 za pomoc� C-x C-f. W ten spos�b mo�esz w Emacsie mi裝 ca�kiem du�o
|
|
583 plik�w.
|
|
584
|
|
585 >> Utw�rz plik o nazwie "foo" za pomoc� C-x C-f foo <Return>.
|
|
586 Wpisz w niego jaki� tekst i zachowaj "foo" za pomoc� C-x C-s.
|
|
587 W ko�cu napisz C-x C-f TUTORIAL <Return>, by wr�ci� do podr�cznika.
|
|
588
|
|
589 Emacs przechowuje tekst ka�dego pliku w obiekcie, zwanym "buforem".
|
|
590 Odwiedzenie pliku tworzy nowy bufor wewn�trz Emacsa. By zobaczy�
|
|
591 list� bufor�w, kt�re istniej� w Twoim Emacsie, naci�nij
|
|
592
|
|
593 C-x C-b lista bufor�w (ang. list buffers).
|
|
594
|
|
595 >> Naci�nij C-x C-b.
|
|
596
|
|
597 Zwr黽 uwag�, ze ka�dy bufor ma w�asn� nazw�, mo�e tak�e mie�
|
|
598 skojarzon� z sob� nazw� pliku, kt�ry zawiera. Pewne bufory nie
|
|
599 odpowiadaj� �adnym plikom. Na przyk�ad bufor "*Buffer List*" nie
|
|
600 odwiedza �adnego pliku. Jest to bufor, kt�ry zawiera list� bufor�w
|
|
601 stworzona przez Twoje naci�niecie C-x C-b. DOWOLNY tekst, kt�ry
|
|
602 ogl�dasz w oknie Emacsa jest zawsze cz蟠ci� jakiego� bufora.
|
|
603
|
|
604 >> Naci�nij C-x 1 by pozby� si� listy bufor�w.
|
|
605
|
|
606 Je�li dokonujesz zmian tekstu w jakim� pliku, a potem odwiedzisz inny
|
|
607 plik, zawarto倶 tego pierwszego NIE jest automatycznie zachowywana.
|
|
608 Zmiany, kt�re wprowadzi�e� pozostaj� w Emacsie, w buforze tego� pliku.
|
|
609 Tworzenie czy edytowanie innego bufora nie ma �adnego wp�ywu na ten
|
|
610 pierwszy. Jest to bardzo przydatne, ale oznacza tak�e, �e potrzebny
|
|
611 jest Ci wygodny spos�b zachowywania zawarto�ci Twoich bufor�w.
|
|
612 Prze咳czanie si� z powrotem do pierwszego bufora zawsze przy
|
|
613 wykonywaniu C-x C-f tylko po to, by nacisn掩 tam C-x C-s by�oby
|
|
614 niewygodne. Dlatego istnieje polecenie:
|
|
615
|
|
616 C-x s Zachowaj bufory (ang. save some buffers)
|
|
617
|
|
618 C-x s pyta Ci�, czy chcesz zachowa� ka�dy z bufor�w, w kt�rym
|
|
619 dokona�e� pewnych nie zachowanych jeszcze zmian.
|
|
620
|
|
621 >> Wstaw jak蔚 lini� tekstu, a potem naci�nij C-x s.
|
|
622 Powiniene� zosta� zapytany o to, czy chcesz zachowa� bufor
|
|
623 TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdz�co naciskaj�c "y".
|
|
624
|
|
625 * U�YWANIE MENU
|
|
626 ---------------
|
|
627
|
|
628 Je�li siedzisz przy X-terminalu zauwa�ysz u g�ry okna Emacsa pasek
|
|
629 menu. Mo�esz u�ywa� menu by dotrze� do najpopularniejszych polece�
|
|
630 Emacsa, takich jak "find file". Na pocz�tku b�dziesz s�dzi�, ze jest
|
|
631 to �atwiejsze ni� klawiatura, poniewa� nie musisz uczy� si� na pami裝
|
|
632 kombinacji klawiszy uruchamiaj�cych jakie� polecenie. Gdy ju�
|
|
633 zaznajomisz si� z Emacsem, b�dziesz m�g� zacz掩 uczy� si� klawiszy ---
|
|
634 elementy menu pokazuj� kombinacje klawiszy, kt�ra wywo�uje dane
|
|
635 polecenie.
|
|
636
|
|
637 Zwr黽 uwag�, ze pewne polecenia w menu nie maja jednoznacznych
|
|
638 odpowiednik�w klawiszowych. Na przyk�ad menu "Buffers" zawiera list�
|
|
639 wszystkich dost�pnych bufor�w. Mo�esz prze咳czy� si� do dowolnego z
|
|
640 nich wybieraj�c jego nazw� z menu Buffers.
|
|
641
|
|
642
|
|
643 * U�YWANIE MYSZY
|
|
644 ----------------
|
|
645
|
|
646 Emacs potrafi w pe�ni wykorzystywa� mysz, je�li tylko jest uruchomiony
|
|
647 pod X-Windows. Mo�esz zmienia� pozycje kursora poprzez naci�niecie
|
|
648 lewego klawisza myszy w po娠danym miejscu, mo�esz tak�e zaznacza�
|
|
649 tekst przez przesuniecie myszy z wci�ni�tym lewym klawiszem nad
|
|
650 tekstem, kt�ry chcesz zaznaczy�. (Innym sposobem jest klikni�cie na
|
|
651 jednym z ko�c�w obszaru, przesuni�cie myszy na drugi koniec i
|
|
652 klikni�cie tam z jednoczesnym wci�ni�ciem klawisza Shift.)
|
|
653
|
|
654 By wyci掩 zaznaczony tekst mo�esz nacisn掩 C-w lub wybra� Cut z menu
|
|
655 Edit. Zwr黽 uwag� na to, ze *nie* s� to r�wnowa�ne polecenia: C-w
|
|
656 zapami�tuje zaznaczony tekst tylko wewn�trz Emacsa (podobnie jak
|
|
657 om�wione powy�ej C-k), natomiast Cut robi to oraz umieszcza ten tekst
|
|
658 w schowku systemu X, sk�d mo�e on zosta� pobrany przez inne programy.
|
|
659
|
|
660 By wklei� tekst ze schowka systemu X-Windows u�yj polecenia Paste z
|
|
661 menu Edit.
|
|
662
|
|
663 �rodkowy klawisz myszy jest cz�sto u�ywany do wybierania element�w,
|
|
664 kt�re s� wy�wietlone na ekranie. Na przyk�ad, je�li uruchomisz Info
|
|
665 (system dokumentacji Emacsa) naciskaj�c C-h i, lub wybieraj�c ten
|
|
666 element z menu Help, przej�cie pod�wietlonym po咳czeniem (ang. link)
|
|
667 odbywa si� poprzez naci�niecie �rodkowego klawisza myszy. Podobnie,
|
|
668 je�li wpisujesz nazw� pliku (np. podczas wykonywania "Find File") i
|
|
669 naci�niesz TAB, by zobaczy� wszystkie mo�liwe doko�czenia nazwy,
|
|
670 mo�esz wybra� jedno z nich z wy�wietlonej listy, w�a�nie naciskaj�c
|
|
671 �rodkowy klawisz myszy.
|
|
672
|
|
673 Prawy klawisz myszy pokazuje lokalne menu. Zawarto倶 tego menu zale�y
|
|
674 od trybu pracy Emacsa, w kt�rym aktualnie jeste�, i zawiera kilka
|
|
675 cz�sto u�ywanych polece�, tak by by�y one �atwiejsze w dost�pie.
|
|
676
|
|
677 >> Naci�nij prawy klawisz myszy
|
|
678
|
|
679 Prawy klawisz myszy musi by� trzymany, by menu nie znik�o
|
|
680 automatycznie.
|
|
681
|
|
682
|
|
683 * ROZSZERZANIE ZESTAWU POLECEN
|
|
684 ------------------------------
|
|
685
|
|
686 Polece� Emacsa jest du�o du�o wi�cej, ni� mo�na by skojarzy�
|
|
687 kombinacjami zwyk�ych klawiszy oraz META czy CTRL. Emacs radzi sobie
|
|
688 z tym za pomoc� polecenia X (ang. eXtend). Istniej� jego dwa rodzaje:
|
|
689
|
|
690 C-x Rozszerzenie o znak. Nast�puje po nim jeden znak.
|
|
691 M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Nast�puje po nim
|
|
692 pe�na d�uga nazwa polecenia.
|
|
693
|
|
694 Polecenia te w og�lno�ci s� u�yteczne, ale s� u�ywane nie tak cz�sto
|
|
695 jak polecenia, kt�rych ju� si� nauczy�e�. Mia�e� ju� okazje pozna�
|
|
696 dwa z nich: C-x C-f s�u娠ce do odwiedzania plik�w oraz C-x C-s do ich
|
|
697 zachowywania. Innym przyk�adem mo�e by� polecenie, kt�re ko�czy sesje
|
|
698 Emacsa C-x C-c. (Nie martw si�, ze mo�esz w ten spos�b straci�
|
|
699 zmiany, kt�re dokona�e�; C-x C-c oferuje Ci mo�liwo倶 zachowania
|
|
700 ka�dego ze zmodyfikowanych plik�w przed zamkni�ciem Emacsa.)
|
|
701
|
|
702 C-z jest poleceniem, kt�re wychodzi z Emacsa *na chwile*, tak by� m�g�
|
|
703 wr�ci� do tej samej sesji Emacsa po jakim� czasie.
|
|
704
|
|
705 W systemach, w kt�rych jest to mo�liwe, C-z zawiesza proces Emacsa;
|
|
706 powoduje to powr�t do pow�oki (ang. shell), ale nie niszczy Emacsa.
|
|
707 W najpopularniejszych pow�okach mo�esz wr�ci� do Emacsa za pomoc�
|
|
708 polecenia `fg' lub `%emacs'.
|
|
709
|
|
710 W systemach, w kt�rych zawieszanie proces�w nie dzia�a, C-z tworzy
|
|
711 proces podpow�oki (ang. "subshell"), kt�ry dzia�a pod Emacsem i daje
|
|
712 Ci szans� uruchamiania innych program�w i powrotu do Emacsa po ich
|
|
713 sko�czeniu; w tych systemach C-z nie wychodzi naprawd� z Emacsa. W
|
|
714 tych wypadkach normalnym poleceniem powrotu do Emacsa jest wyj�cie z
|
|
715 podpow�oki za pomoc� "exit".
|
|
716
|
|
717 Polecenia C-x C-c powiniene� u�ywa�, gdy masz si� wylogowa�. Zalecane
|
|
718 jest tak�e wychodzenie z Emacsa wystartowanego przez np. programy
|
|
719 obs�uguj�ce poczt� elektroniczna lub innego rodzaju narz�dzia,
|
|
720 poniewa� mog� one nie wiedzie� jak sobie poradzi� z zawieszeniem
|
|
721 Emacsa. Jednak�e w zwyk�ych okoliczno�ciach, je�li nie musisz
|
|
722 wylogowywa� si� z systemu, lepiej jest zawiesi� Emacsa za pomoc� C-z
|
|
723 ni� z niego wyj倶.
|
|
724
|
|
725 Istnieje wiele polece� zaczynaj�cych si� od C-x. Oto lista tych,
|
|
726 kt�rych si� ju� nauczy�e�:
|
|
727
|
|
728 C-x C-f odwied� plik
|
|
729 C-x C-s zachowaj plik
|
|
730 C-x C-b wy�wietl list� bufor�w
|
|
731 C-x C-c wyjd� z Emacsa
|
|
732 C-x u cofnij
|
|
733
|
|
734 Polece� podawanych za pomoc� nazwy u�ywa si� jeszcze rzadziej lub
|
|
735 u�ywa si� tylko w pewnych trybach. Przyk�adem mo�e by� polecenie
|
|
736 replace-string, kt�re globalnie zast�puje jeden �a�cuch innym. Gdy
|
|
737 naciskasz M-x, Emacs czeka na ci�g dalszy, wy�wietlaj�c "M-x" na dole
|
|
738 ekranu. Powiniene� po tym wpisa� nazw� polecenia, w tym wypadku
|
|
739 "replace-string". Napisz tylko "repl s<TAB>", a Emacs doko�czy nazw�.
|
|
740 Zako�cz wprowadzanie nazwy przez naci�niecie klawisza <Return>.
|
|
741
|
|
742 Polecenie replace-string wymaga dw�ch argument�w: �a�cucha, kt�ry ma
|
|
743 zosta� zast�powany i �a�cucha, kt�ry ma by� wstawiony w miejsce tego�.
|
|
744 Obydwa �a�cuchy musza by� zako�czone przyci�ni�ciem <Return>.
|
|
745
|
|
746 >> Przesu� kursor do czystej linii, dwie linie poni�ej tej.
|
|
747 Naci�nij M-x repl s<Return>zmieni<Return>zmodyfikuje<Return>.
|
|
748
|
|
749 Zwr黽 uwag� na to, jak ta linia si� zmieni: zast�pi�e� s�owem
|
|
750 "zmodyfikuje" ka�de wyst�pienie s�owa z-m-i-e-n-i poni�ej pocz�tkowej
|
|
751 pozycji kursora.
|
|
752
|
|
753
|
|
754 * AUTOMATYCZNE ZACHOWYWANIE
|
|
755 ---------------------------
|
|
756
|
|
757 Gdy wprowadzisz zmiany do pliku i ich nie zachowasz, mog� one zosta�
|
|
758 stracone, je�li Tw�j komputer przestanie dzia�a�. By uchroni� Ci�
|
|
759 przed tym, Emacs okresowo zapisuje specjalny plik z wprowadzonymi
|
|
760 zmianami. Plik ten ma znak # na pocz�tku i na ko�cu swojej nazwy. Na
|
|
761 przyk�ad, za鞄�my, ze Tw�j plik nazywa si� "hello.c". Odpowiadaj�cy
|
|
762 mu plik automatycznie zachowywany b�dzie nosi� nazw� "#hello.c#". Gdy
|
|
763 zachowujesz plik w zwyk�y spos�b, Emacs kasuje plik automatycznie
|
|
764 zachowany.
|
|
765
|
|
766 Je�li Tw�j komputer przestanie dzia�a�, mo�esz odzyska� Twoje dane z
|
|
767 pliku automatycznie zachowanego przez zwykle odwiedzenie pliku (tego,
|
|
768 kt�ry edytowa�e�, a nie pliku automatycznie zachowanego) i napisanie
|
|
769 M-x recover file<return>. Gdy Emacs zapyta o potwierdzenie, napisz
|
|
770 yes<return> by odzyska� dane, kt�re zosta�y automatycznie zachowane.
|
|
771
|
|
772
|
|
773 * OBSZAR ECHA
|
|
774 -------------
|
|
775
|
|
776 Je�li polecenia dla Emacsa wpisujesz dostatecznie wolno, zostan� one
|
|
777 pokazywane w specjalnym obszarze na dole ekranu, zwanym obszarem echa
|
|
778 (ang. echo area). Obszar echa zawiera ostatnia dolna linie ekranu.
|
|
779
|
|
780
|
|
781 * LINIA STANU
|
|
782 -------------
|
|
783
|
|
784 Linia, kt�ra znajduje si� bezpo�rednio nad obszarem echa, zwana jest
|
|
785 "lini� trybu" (ang. modeline). Pokazuje ona tekst podobny do
|
|
786 nast�puj�cego:
|
|
787
|
|
788 --:** TUTORIAL (Fundamental)--L670--58%----------------
|
|
789
|
|
790 Linia ta podaje u�yteczne informacje o stanie Emacsa i tekstu, kt�ry
|
|
791 edytujesz. Wiesz ju�, jakie jest znaczenie nazwy pliku: jest to plik,
|
|
792 kt�ry odwiedzi�e�. --NN%-- opisuje Twoja bie娠c� pozycje wewn�trz
|
|
793 tekstu; oznacza to, �e NN procent tekstu znajduje si� ponad g�rnym
|
|
794 brzegiem ekranu. Je�li pocz�tek pliku znajduje si� na pocz�tku
|
|
795 ekranu, zamiast liczby --00%-- zobaczysz w tym miejscu --Top--.
|
|
796 Podobnie dla ko�ca tekstu pojawi si� tam napis --Bot-- (od
|
|
797 ang. bottom). Je�li wy�wietlasz tekst na tyle kr�tki, ze mie�ci si� w
|
|
798 ca�o�ci na ekranie, linia stanu poka�e --All--.
|
|
799
|
|
800 Gwiazdki blisko pocz�tku linii trybu oznaczaj�, ze wprowadzi�e� do
|
|
801 tekstu jakie� zmiany. Bezpo�rednio po odwiedzeniu lub po zachowaniu
|
|
802 pliku nie b�dzie w tym miejscu �adnych gwiazdek, a tylko my�lniki.
|
|
803
|
|
804 Wewn�trz nawias�w znajdziesz informacje na temat trybu edycji, w
|
|
805 kt�rym w�a�nie jest Emacs. Domy�lnym trybem edycji jest tryb
|
|
806 podstawowy (ang. fundamental), kt�ry jest trybem (w�a�nie w tej chwili
|
|
807 u�ywanym--) u�ywanym w�a�nie w tej chwili. Jest to przyk�ad "trybu
|
|
808 g鞄wnego" (ang. major mode).
|
|
809
|
|
810 Emacs mo�e dzia�a� w wielu trybach g鞄wnych. Pewne z nich zosta�y
|
|
811 zaprojektowane do edycji rozmaitych j�zyk�w i/lub rodzaj�w tekstu,
|
|
812 takie jak tryb Lispu, tryb tekstowy, itd. W danej chwili mo�e by�
|
|
813 aktywny tylko jeden g鞄wny tryb pracy, i to jego nazwa jest
|
|
814 wy�wietlana w linii trybu w miejscu, w kt�rym teraz jest
|
|
815 "Fundamental".
|
|
816
|
|
817 Ka�dy z g鞄wnych tryb�w edycyjnych mo�e zmieni� zachowanie niekt�rych
|
|
818 polece�. Na przyk�ad, w Emacsie istniej� polecenia s�u娠ce do
|
|
819 tworzenia komentarzy w programach. Ka�dy j�zyk programowania na sw�j
|
|
820 spos�b okre�la, jak powinien wygl�da� komentarz, tak wiec ka�dy z
|
|
821 g鞄wnych tryb�w edycyjnych musi wstawia� komentarze w specyficzny
|
|
822 spos�b. Ka�dy tryb edycyjny jest nazw� polecenia, kt�re mo�esz
|
|
823 wykona�, by prze咳czy� si� w ten tryb lub wy咳czy� ten tryb.
|
|
824 Przyk�adem mo�e by� M-x fundamental-mode, kt�re jest poleceniem
|
|
825 prze咳czaj�cym tryb podstawowy.
|
|
826
|
|
827 Je�li zamierzasz edytowa� tekst w j�zyku angielskim, taki jak na
|
|
828 przyk�ad oryginalna wersja tego podr�cznika, prawdopodobnie powiniene�
|
|
829 u�ywa� trybu tekstowego (ang. text mode).
|
|
830
|
|
831 >> Napisz M-x text-mode<Return>.
|
|
832
|
|
833 Nie musisz si� martwi�, �adne z polece�, kt�re do tej pory pozna�e�,
|
|
834 nie zmienia Emacsa w powa�ny spos�b. Mo�esz jednak zauwa�y�, ze teraz
|
|
835 M-f i M-b traktuj� apostrofy jako cz蟠ci s鞄w. Poprzednio, w trybie
|
|
836 podstawowym, polecenia te traktowa�y apostrofy jako separatory s鞄w.
|
|
837
|
|
838 G鞄wne tryby edycji wprowadzaj� zwykle subtelne zmiany, takie jak
|
|
839 opisana powy�ej: wi�kszo倶 polece� robi dalej "to samo", robi to
|
|
840 jednak w spos�b troszeczk� inny.
|
|
841
|
|
842 By zobaczy� dokumentacj� na temat bie娠cego g鞄wnego trybu edycji,
|
|
843 naci�nij C-h m.
|
|
844
|
|
845 >> Naci�nij C-u C-v raz lub wi�cej razy tak, by ta linia znalaz�a si�
|
|
846 blisko g�ry ekranu.
|
|
847
|
|
848 >> Naci�nij C-h m, by zobaczy� jak tryb tekstowy r鷽ni si� od trybu
|
|
849 podstawowego.
|
|
850
|
|
851 >> Naci�nij q, by usun掩 dokumentacje z ekranu.
|
|
852
|
|
853 G鞄wne tryby edycji nazywaj� si� "g鞄wnymi", poniewa� s� tak�e
|
|
854 podrz�dne tryby edycji (ang. minor modes). Podrz�dne tryby edycji nie
|
|
855 s� alternatyw� dla g鞄wnych tryb�w edycji, a jedynie ich niewielk�
|
|
856 modyfikacj�. Ka�dy podrz�dny tryb edycji mo�e zosta� w咳czony lub
|
|
857 wy咳czony niezale�nie od pozosta�ych podrz�dnych tryb�w edycji oraz
|
|
858 niezale�nie od g鞄wnego trybu edycji. Mo�esz wiec u�ywa� jednego,
|
|
859 kombinacji dowolnych, lub nie u�ywa� �adnego trybu podrz�dnego.
|
|
860
|
|
861 Jednym z podrz�dnych tryb�w edycji, kt�ry jest bardzo u�yteczny
|
|
862 szczeg�lnie do edycji tekstu angielskiego, jest tryb automatycznego
|
|
863 wype�niania (ang. auto fill mode). Je�li ten tryb jest w咳czony,
|
|
864 Emacs lamie linie pomi�dzy s�owami automatycznie, gdy wstawiasz tekst
|
|
865 i linia robi si� za szeroka.
|
|
866
|
|
867 Tryb automatycznego wstawiania w咳cza si� na przyk�ad poprzez
|
|
868 wywo�anie polecenia M-x auto-fill-mode<Return>. Je�li ten tryb jest
|
|
869 w咳czony to samo polecenie wy咳cza go, i vice versa. M�wimy, ze
|
|
870 polecenie to "prze咳cza ten tryb".
|
|
871
|
|
872 >> Napisz M-x auto-fill-mode<Return>. Wstawiaj potem lini� pe�n�
|
|
873 "asdf " tak d�ugo, a� zobaczysz, �e si� podzieli na dwie linie.
|
|
874 Musisz wstawi� spacje pomi�dzy znaki, poniewa� tryb automatycznego
|
|
875 wype�niania �amie linie tylko tam, gdzie s� spacje.
|
|
876
|
|
877 Margines jest zazwyczaj ustawiony na 70 znak�w, ale mo�esz go zmieni�
|
|
878 za pomoc� polecenia C-x f. Powiniene� poda� mu argument liczbowy
|
|
879 m�wi�cy, w kt�rej kolumnie ma zosta� ustawiony margines.
|
|
880
|
|
881 >> Wywo�aj C-x f z argumentem r�wnym 20. (C-u 2 0 C-x f).
|
|
882 Napisz potem jaki� tekst i zauwa�, ze Emacs wype�nia linie do
|
|
883 d�ugo�ci co najwy�ej 20 znak�w. Ustaw margines z powrotem na
|
|
884 70 znak�w, wywo�uj�c jeszcze raz C-x f.
|
|
885
|
|
886 Je�li dokonujesz zmian wewn�trz akapitu, tryb
|
|
887 automatycznego wype�niania nie wyr�wna marginesu
|
|
888 sam z siebie. By wywo�a� polecenie
|
|
889 wyr�wnania marginesu, naci�nij M-q (Meta-q),
|
|
890 podczas gdy kursor znajduje si� wewn�trz akapitu.
|
|
891
|
|
892 >> Przesu� kursor do poprzedniego akapitu i naci�nij M-q.
|
|
893
|
|
894
|
|
895 * SZUKANIE
|
|
896 ----------
|
|
897
|
|
898 Emacs potrafi szuka� �a�cuch�w (zwartych ci�g�w znak�w lub s鞄w)
|
|
899 zar�wno wstecz jaki i do przodu. Szukanie �a�cucha jest poleceniem,
|
|
900 kt�re przesuwa kursor; przesuwa ono kursor do nast�pnego miejsca, w
|
|
901 kt�rym dany �a�cuch wyst�puje.
|
|
902
|
|
903 Polecenie Emacsa "search" r鷽ni si� od podobnych polece� innych
|
|
904 edytor�w w tym sensie, ze jest ono przyrostowe. Znaczy to, ze
|
|
905 szukanie odbywa si� w trakcie, gdy Ty wpisujesz kolejne znaki
|
|
906 �a�cucha, kt�ry ma zosta� odnaleziony.
|
|
907
|
|
908 Poleceniami zapocz�tkowuj�cymi szukanie s�: C-s dla szukania w prz�d
|
|
909 oraz C-r dla szukania wstecz. POCZEKAJ PROSZ�! Nie pr�buj ich w tej
|
|
910 chwili.
|
|
911
|
|
912 Gdy naci�niesz C-s zauwa�ysz, ze tekst "I-search" pojawi si� w
|
|
913 obszarze echa. Informuje Ci� to, �e Emacs znajduje si� w trybie
|
|
914 "incremental search", czekaj�c by� napisa� tekst, kt�ry ma on znale惹.
|
|
915 Naci�niecie <Return> ko�czy proces szukania.
|
|
916
|
|
917 >> Teraz naci�nij C-s, by rozpocz掩 szukanie. POWOLI, litera po
|
|
918 literze, napisz s�owo "kursor", zatrzymuj�c si� po ka�dym znaku i
|
|
919 obserwuj�c, gdzie zatrzymuje si� kursor. Gdy naci�niesz drugie
|
|
920 "r", b�dzie mo�na powiedzie�, �e szuka�e� s�owa "kursor"
|
|
921 jednokrotnie. Naci�nij C-s jeszcze raz, by znale惹 nast�pne
|
|
922 wyst�pienie s�owa "kursor". Naci�nij teraz <Delete> cztery
|
|
923 razy i zobacz, co si� dzieje z kursorem. Naci�nij <RET>, by sko�czy�
|
|
924 szukanie.
|
|
925
|
|
926 Widzia�e�, co si� dzia�o? Emacs podczas szukania przyrostowego pr�buje
|
|
927 przej倶 do miejsca wyst�pienia �a�cucha, kt�ry do tej pory wpisa�e�,
|
|
928 pod�wietlaj�c go dla Twojej wygody. By znale惹 nast�pne wyst�pienie
|
|
929 s�owa "kursor", po prostu naci�nij C-s jeszcze raz. Je�li takiego nie
|
|
930 ma, Emacs zapiszczy i powie Ci, ze szukanie "sko�czy�o si� pora�k�".
|
|
931 Naci�niecie C-g tak�e przerywa proces szukania.
|
|
932
|
|
933 UWAGA: W niekt�rych systemach naci�niecie C-s zamrozi ekran i nie
|
|
934 zobaczysz �adnego tekstu z Emacsa. Oznacza to, �e sk�adowa systemu
|
|
935 operacyjnego, zwana kontrol� przep�ywu (ang. "flow control")
|
|
936 przechwyci�a C-s i nie pozwoli�a mu dojs� do Emacsa. By odzyska�
|
|
937 kontrole nad ekranem, nacisnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
|
|
938 rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podr�czniku
|
|
939 Emacsa.
|
|
940
|
|
941 Jesli podczas szukania przyrostowego naci�niesz <Delete> zauwa�ysz, ze
|
|
942 ostatni znak, kt�ry wcisn嘘es znika i kursor wraca do poprzedniego
|
|
943 miejsca. Na przyk�ad, za鞄�my, ze nacisn嘘es "k" i znalaz�es pierwsze
|
|
944 wyst�pienie tej litery. Jesli teraz naci�niesz "u", kursor przesunie
|
|
945 si� do pierwszego wyst�pienia "ku". Teraz nacisnij <Delete>. Skasuje
|
|
946 to "u" z �a�cucha, kt�rego poszukujesz, a kursor wr�ci do pierwszego
|
|
947 wyst�pienia "k".
|
|
948
|
|
949 Je�li podczas szukania nacisniesz jaki� klawisz razem z META lub CTRL
|
|
950 (z nielicznymi wyj�tkami --- znakami, kt�re maj� specjalne znaczenie
|
|
951 podczas szukania, takimi jak C-s i C-r) szukanie zostanie przerwane.
|
|
952
|
|
953 C-s rozpoczyna proces szukania, kt�ry poszukuje �a�cucha, kt�ry
|
|
954 znajduje si� ZA bie娠c� pozycja kursora. Je�li chcesz szuka� czego�
|
|
955 wcze�niej w tek�cie, naci�nij C-r. Wszystko, co powiedzieli�my o C-s
|
|
956 stosuje si� do C-r, oczywi�cie ze zmian� kierunku szukania na wstecz.
|
|
957
|
|
958
|
|
959 * WIELE OKIEN
|
|
960 -------------
|
|
961
|
|
962 Jedn� z przyjemnych cech Emacsa jest mo�liwo倶 wy�wietlania wi�cej ni�
|
|
963 jednego okna na raz.
|
|
964
|
|
965 >> Przesu� kursor do tej linii i naci�nij C-u 0 C-l.
|
|
966
|
|
967 >> Naci�nij teraz C-x 2, co podzieli ekran na dwa okna. Obydwa okna
|
|
968 wy�wietlaj� ten podr�cznik. Kursor pozostaje w g�rnym oknie.
|
|
969
|
|
970 >> Naci�nij C-M-v by przewin掩 dolne okno. (Je�li nie masz
|
|
971 prawdziwego klawisza Meta, naci�nij ESC C-v.)
|
|
972
|
|
973 >> Naci�nij C-x o ("o" jak angielskie "other") by przesun掩 kursor do
|
|
974 dolnego okna. U�yj C-v i M-v w dolnym oknie by przewin掩 jego
|
|
975 zawarto倶. Polecenia, kt�re masz wykona� czytaj w g�rnym oknie.
|
|
976
|
|
977 >> Naci�nij C-x o jeszcze raz tak, by kursor wr�ci� do g�rnego okna.
|
|
978 Kursor w g�rnym oknie nie zmieni� po�o�enia.
|
|
979
|
|
980 Ka�de okno pami�ta po�o�enie swojego w�asnego kursora, lecz tylko
|
|
981 jedno okno w danej chwili wy�wietla kursor. Wszystkie polecenia
|
|
982 edycyjne stosuj� si� do okna, w kt�rym jest kursor. To okno nazywane
|
|
983 jest "wybranym oknem".
|
|
984
|
|
985 Polecenie C-M-v jest bardzo u�yteczne gdy edytujesz tekst w jednym
|
|
986 oknie, a drugiego u�ywasz tylko jako punkt odniesienia. Dzi�ki temu
|
|
987 kursor mo�e zawsze znajdowa� si� w oknie, zawarto倶 kt�rego edytujesz,
|
|
988 a Ty mo�esz przesuwa� drugie okno za pomoc� C-M-v.
|
|
989
|
|
990 C-M-v to przyk�ad znaku, kt�ry uzyskuje si� za pomoc� CONTROL-META.
|
|
991 Je�li masz prawdziwy klawisz META, C-M-v mo�esz uzyska� przytrzymuj�c
|
|
992 jednocze�nie CTRL oraz META i naciskaj�c v. Nie jest wa�ne, co
|
|
993 zosta�o naci�niete wcze�niej, CTRL czy META, poniewa� obydwa te
|
|
994 klawisze dzia�aj� jako modyfikatory znaczenia klawiszy, kt�re
|
|
995 naciskasz.
|
|
996
|
|
997 Je�li nie masz klawisza META i u�ywasz w jego zast�pstwie ESC,
|
|
998 kolejno倶 naciskania klawiszy jest znacz�ca: musisz najpierw nacisn掩
|
|
999 i pu�ci� ESC, po czym nacisn掩 CTRL-v; CTRL-ESC v nie b�dzie dzia�a�.
|
|
1000 Dzieje si� tak dlatego, ze ESC jest znakiem, a nie modyfikatorem.
|
|
1001
|
|
1002 >> Naci�nij C-x 1 (w g�rnym oknie), by pozby� si� dolnego okna.
|
|
1003
|
|
1004 (Je�li nacisn嘘by� C-x 1 w dolnym oknie, to znik�oby g�rne. Mo�esz
|
|
1005 sobie t�umaczy� to polecenie jako "zatrzymaj tylko jedno okno --- to w
|
|
1006 kt�rym w�a�nie jestem".)
|
|
1007
|
|
1008 Nie musisz wy�wietla� tego samego bufora w obydwu oknach. Je�li
|
|
1009 u�yjesz C-x C-f by wy�wietli� plik w jednym z okien, zawarto倶
|
|
1010 drugiego nie zmieni si�. W ka�dym oknie mo�esz wy�wietla� r鷽ne pliki
|
|
1011 niezale�nie.
|
|
1012
|
|
1013 Oto inny spos�b u�ywania dw�ch okien do wy�wietlania dw�ch r鷽nych
|
|
1014 rzeczy:
|
|
1015
|
|
1016 >> Naci�nij C-x 4 C-f i nazw� jednego z Twoich plik�w. Zako�cz
|
|
1017 wprowadzanie klawiszem <Return>. Podany plik pojawi si� w dolnym
|
|
1018 oknie razem z kursorem, kt�ry tam przeskakuje.
|
|
1019
|
|
1020 >> Naci�nij C-x o, by wr�ci� do g�rnego okna, oraz C-x 1 by
|
|
1021 usun掩 dolne okno.
|
|
1022
|
|
1023
|
|
1024 * REKURSYWNE POZIOMY EDYCJI
|
|
1025 ---------------------------
|
|
1026
|
|
1027 Czasami mo�esz znale惹 si� w czym�, co nazywa si� "rekursywnym
|
|
1028 poziomem edycji". Mo�esz to rozpozna� po nawiasach kwadratowych w
|
|
1029 linii trybu, obejmuj�cych nawiasy okr�g�e zawieraj�ce nazw� g鞄wnego
|
|
1030 trybu edycji. Na przyk�ad, m�g�by� widzie� [(Fundamental)] zamiast
|
|
1031 (Fundamental).
|
|
1032
|
|
1033 By wyj倶 z rekursywnego poziomu edycji naci�nij ESC ESC ESC. Jest to
|
|
1034 og�lnego przeznaczenia "wychodzimy". Mo�esz go u�y� tak�e by pozby�
|
|
1035 si� nadmiaru okien lub wyj倶 z minibufora.
|
|
1036
|
|
1037 >> Naci�nij M-x by wej倶 do minibufora; naci�nij potem ESC ESC ESC, by
|
|
1038 z niego wyj倶.
|
|
1039
|
|
1040 Nie mo�esz u�y� C-g, by wyj倶 z rekursywnego poziomu edycji. Dzieje
|
|
1041 si� tak dlatego, ze C-g jest u�ywane do anulowania polece� i
|
|
1042 argument�w WEWN�TRZ rekursywnego poziomu edycji.
|
|
1043
|
|
1044
|
|
1045 SZUKANIE DODATKOWEJ POMOCY
|
|
1046 --------------------------
|
|
1047
|
|
1048 W tym podr�czniku spr�bowali�my dostarczy� tylko tyle informacji, ile
|
|
1049 jest niezb�dne, by� m�g� zacz掩 u�ywa� Emacsa. Emacs jest istn�
|
|
1050 kopalni� najr鷽niejszych rzeczy, kt�rych nie spos�b tutaj opisa�.
|
|
1051 Zapewne b�dziesz chcia� dowiedzie� si� wi�cej o Emacsie, poniewa�
|
|
1052 posiada on wiele po娠danych cech, o kt�rych na razie nic nie wiesz.
|
|
1053 Jest w nim zaszyte mn�stwo wewn�trznej dokumentacji, kt�ra mo�e by�
|
|
1054 osi�gni�ta za pomoc� Control-h, kt�re okre�lamy mianem "znaku pomocy"
|
|
1055 z powodu spe�nianej przez niego roli.
|
|
1056
|
|
1057 By uzyska� pomoc, naci�nij C-h a potem znak, kt�ry okre�la jakiego
|
|
1058 typu pomocy oczekujesz. Je�li poczujesz si� NAPRAWD� zagubiony,
|
|
1059 napisz C-h ? i Emacs spr�buje powiedzie� Ci, jakiego typu pomocy mo�e
|
|
1060 Ci dostarczy�. Je�li naci�niesz C-h a potem zadecydujesz, �e pomoc
|
|
1061 nie jest Ci jednak potrzebna, po prostu wci�nij C-g by anulowa� C-h.
|
|
1062
|
|
1063 Najprostsz� pomoc mo�esz uzyska� naciskaj�c C-h c. Naci�nij C-h a
|
|
1064 potem c, po czym kombinacje klawiszy polecenia, i Emacs wy�wietli
|
|
1065 bardzo kr�tki opis polecenia.
|
|
1066
|
|
1067 >> Naci�nij C-h c Control-p.
|
|
1068 Powinno to przywo�a� komunikat, o tre�ci podobnej do
|
|
1069
|
|
1070 C-p runs the command previous-line
|
|
1071
|
|
1072 W ten spos�b mo�esz uzyska� "nazw� funkcji". Przydaje si� to podczas
|
|
1073 pisania kodu w Lispie, kt�ry rozszerza Emacsa; wystarcza to tak�e do
|
|
1074 przypomnienia Ci, co dane polecenie robi, je�li widzia�e� je ju�
|
|
1075 wcze�niej, ale nie zapami�ta�e� go.
|
|
1076
|
|
1077 Polecenia wywo�ywane za pomoc� wieloznakowej kombinacji klawiszy, na
|
|
1078 przyk�ad C-x C-s oraz (je�li nie masz klawisza META lub EDIT) <ESC>v,
|
|
1079 s� tak�e dopuszczalne po C-h c.
|
|
1080
|
|
1081 By uzyska� wi�cej informacji na temat polecenia, naci�nij C-h k
|
|
1082 zamiast C-h c.
|
|
1083
|
|
1084 >> Naci�nij C-h k Control-p.
|
|
1085
|
|
1086 To polecenie wy�wietla dokumentacj� na temat danej funkcji oraz jej
|
|
1087 nazw� w oknie Emacsa. Gdy sko�czysz �ledzi� wynik tego polecenia
|
|
1088 naci�nij C-x 1, by pozby� si� tekstu pomocy. Nie musisz tego robi� od
|
|
1089 razu. Mo�esz wykona� pewne operacje w oparciu o tekst pomocy zanim
|
|
1090 naci�niesz C-x 1.
|
|
1091
|
|
1092 Oto kilka innych u�ytecznych wariant�w C-h:
|
|
1093
|
|
1094 C-h f Opisz funkcje o podanej nazwie.
|
|
1095
|
|
1096 >> Napisz C-h f previous-line<Return>. Wypisze to na ekranie ca咳
|
|
1097 informacje, jak� Emacs ma na temat funkcji, kt�ra implementuje
|
|
1098 polecenie C-p.
|
|
1099
|
|
1100 C-h a Apropos. Wpisz s�owo kluczowe, a Emacs wypisze list�
|
|
1101 wszystkich polece�, kt�rych nazwa zawiera to s�owo.
|
|
1102 Polecenia te mog� zosta� wywo�ane za pomoc� Meta-x.
|
|
1103 Dla niekt�rych polece� Apropos wypisze jedno- lub
|
|
1104 dwuznakowe sekwencje, kt�re wywo�uj� dane polecenie.
|
|
1105
|
|
1106 >> Napisz C-h a file<Return>. Zobaczysz list� wszystkich polece�,
|
|
1107 dost�pnych za pomoc� M-x, kt�re maja s�owo "file" w swojej nazwie.
|
|
1108 Zauwa�ysz tam tak�e polecenia takie, jak C-x C-f oraz C-x C-w,
|
|
1109 umieszczone obok nazw polece� "find-file" i "write-file".
|
|
1110
|
|
1111
|
|
1112 PODSUMOWANIE
|
|
1113 ------------
|
|
1114
|
|
1115 Pami�taj, �e by wyj倶 z Emacsa na sta�e, u�ywaj C-x C-c. By wyj倶 do
|
|
1116 pow�oki na chwil� tak, by� m�g� wr�ci�, u�yj C-z. (To nie dzia�a pod
|
|
1117 X-Windows, poniewa� tam nie ma prawdziwego konceptu przej�cia na
|
|
1118 chwile do pow�oki. Zamiast tego C-z ikonizuje okno Emacsa.)
|
|
1119
|
|
1120 Ten podr�cznik by� pisany tak, by wszyscy nowi u�ytkownicy mogli go
|
|
1121 zrozumie�. Je�li co� pozostawi� niejasnym, nie sied� cicho i nie
|
|
1122 obwiniaj siebie, tylko daj nam zna�!
|
|
1123
|
|
1124
|
|
1125 KOPIOWANIE
|
|
1126 ----------
|
|
1127
|
|
1128 Niniejszy podr�cznik jest potomkiem w d�ugiej linii podr�cznik�w
|
|
1129 Emacsa, kt�ra rozpoczyna si� od tego, kt�ry zosta� napisany przez
|
|
1130 Stuarta Cracrafta dla oryginalnego Emacsa. Zosta� on zmodyfikowany we
|
|
1131 wrze�niu 1994 przez Bena Winga, kt�ry zaktualizowa� go, je�li chodzi o
|
|
1132 X-Windows.
|
|
1133
|
|
1134 T�umaczenia na j�zyk polski dokona� Remek Trzaska z pomoc� Ryszarda
|
|
1135 Kubiaka. Jesli polskie znaki nie byly poprawnie wyswietlane w tym
|
|
1136 buforze, oznacza to, ze nie masz zainstalowanych polskich fontow.
|
|
1137 Pomoc w tym zakresie mozesz znalezc pod adresem:
|
|
1138 <URL:http://www.agh.edu.pl/ogonki>
|
|
1139
|
|
1140 Ta wersja podr�cznika, podobnie jak GNU Emacs, jest zastrze�ona, a
|
|
1141 pozwolenie na kopiowanie udzielone jest pod nast�puj�cymi warunkami:
|
|
1142
|
|
1143 Copyright (c) 1985, 1994 Free Software Foundation
|
|
1144
|
|
1145 Permission is granted to anyone to make or distribute verbatim
|
|
1146 copies of this document as received, in any medium, provided that
|
|
1147 the copyright notice and permission notice are preserved,
|
|
1148 and that the distributor grants the recipient permission
|
|
1149 for further redistribution as permitted by this notice.
|
|
1150
|
|
1151 Permission is granted to distribute modified versions
|
|
1152 of this document, or of portions of it,
|
|
1153 under the above conditions, provided also that they
|
|
1154 carry prominent notices stating who last altered them.
|
|
1155
|
|
1156 Warunki kopiowania samego Emacsa s� w pewnym stopniu inne, aczkolwiek
|
|
1157 zachowuj� te sama idee. Prosz�, przeczytaj plik COPYING, po czym
|
|
1158 rozdaj swoim znajomym kopie Emacsa. Pom鷽 zwalczy� przeszkody w
|
|
1159 rozpowszechnianiu oprogramowania przez tworzenie i dzielenie si�
|
|
1160 oprogramowaniem.
|
|
1161
|
|
1162 ;;; Local Variables:
|
|
1163 ;;; mode: fundamental
|
|
1164 ;;; coding: latin-2
|
|
1165 ;;; End:
|