annotate etc/TUTORIAL.pl @ 88603:be8f9d3f6261

(RUN-EMACS): Add LC_ALL=C.
author Kenichi Handa <handa@m17n.org>
date Wed, 22 May 2002 13:29:52 +0000
parents e7e9b4581430
children b027da192726
Ignore whitespace changes - Everywhere: Within whitespace: At end of lines:
rev   line source
38915
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1 Copyright (c) 1985, 2001 Free Software Foundation, Inc.
25853
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
2 Szczegóły na końcu pliku. Czytasz właśnie krótki podręcznik Emacsa.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
3
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
4 Polecenia Emacsa ogólnie wymagają wciśnięcia klawisza CONTROL (czasami
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
5 oznaczanego CTRL lub CTL) lub klawisza META (czasami oznaczanego EDIT
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
6 lub ALT). Zamiast pisać META czy CONTROL za każdym razem, gdy masz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
7 przycisnąć ten klawisz, używać będziemy następujących skrótów:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
8
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
9 C-<znak> oznacza trzymanie klawisza CONTROL podczas wciskania klawisza <znak>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
10 Na przykład C-f będzie odpowiadało naciśnięciu f, podczas gdy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
11 klawisz CONTROL był wciśnięty.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
12 M-<znak> oznacza trzymanie klawisza META wciśniętego podczas
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
13 wciskania klawisza <znak>. Jeśli nie masz klawisza META,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
14 naciśnij i puść klawisz ESC, a potem naciśnij klawisz <znak>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
15
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
16 Uwaga: by zakończyć sesje Emacsa naciśnij C-x C-c (dwa znaki).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
17 Znaki ">>" na lewym marginesie w dalszej części tego podręcznika
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
18 oznaczają ćwiczenia dla Ciebie. Na przykład:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
19 <<Blank lines inserted here by startup of help-with-tutorial>>
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
20 >> Teraz naciśnij C-v (następny ekran), by przejść na następny ekran
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
21 podręcznika (zrób to naciskając jednocześnie klawisz CONTROL i v).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
22 Od tego momentu powinieneś robić to zawsze, gdy dojdziesz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
23 do końca ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
24
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
25 Zwróć uwagę na to, ze kilka linii powtarza się, gdy przechodzisz z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
26 ekranu na ekran; zachowanie to ma zapewnić pewna ciągłość podczas
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
27 przesuwania się w obrębie pliku.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
28
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
29 Pierwsza umiejętnością, która powinieneś opanować, jest sposób
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
30 przesuwania się z miejsca na miejsce. Już wiesz, jak przesuwać się o
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
31 jeden ekran do przodu. By przesunąć się o jeden ekran do tylu,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
32 wciśnij M-v (wciśnij META i naciśnij v, lub naciśnij <ESC>v jeśli nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
33 masz klawisza META lub EDIT).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
34
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
35 >> Spróbuj nacisnąć M-v, a potem C-v by przesunąć się w przód i w tył
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
36 kilka razy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
37
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
38
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
39 PODSUMOWANIE
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
40 ------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
41
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
42 Następujące polecenia są użyteczne do przeglądania po jednym ekranie:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
43
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
44 C-v Przesuń się o jeden ekran do przodu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
45 M-v Przesuń się o jeden ekran do tylu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
46 C-l Wyczyść ekran i wyświetl go na nowo, umieszczając
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
47 tekst z okolic kursora w środku ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
48 (Ta kombinacja to CONTROL-L, a nie CONTROL-1.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
49
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
50 >> Znajdź kursor i zapamiętaj, jaki tekst jest w jego okolicy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
51 Naciśnij następnie C-l.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
52 Znajdź kursor jeszcze raz i zwróć uwagę, że znajduje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
53 się on w okolicy tego samego tekstu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
54
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
55
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
56 PODSTAWY KIEROWANIA KURSOREM
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
57 ----------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
58
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
59 Przesuwanie się z ekranu na ekran jest użyteczne, ale jak przejść do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
60 określonego miejsca w obrębie jednego ekranu?
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
61
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
62 Można to zrobić na kilka sposobów. Najprostszym jest użycie poleceń
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
63 C-p, C-b, C-f oraz C-n. Każde z tych poleceń przesuwa kursor o jeden
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
64 wiersz lub kolumnę w określonym kierunku. Oto schemat, który to
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
65 obrazuje:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
66
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
67 Poprzednia linia, C-p
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
68 (ang. previous line)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
69 :
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
70 :
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
71 Wstecz, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
72 (ang. back) : (ang. forward)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
73 :
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
74 :
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
75 Następna linia, C-n
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
76 (ang. next line)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
77
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
78 >> Przesuń kursor na środek schematu za pomocą C-n lub C-p. Naciśnij
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
79 potem C-l, by zobaczyć cały diagram na środku ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
80
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
81 To są podstawowe polecenia kierujące położeniem kursora, których
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
82 będziesz używać nieustannnie, warto więc je zapamiętać.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
83
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
84 >> Naciśnij kilka razy C-n, by przesunąć kursor do tej linii.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
85
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
86 >> Przesuń się w głąb linii za pomocą C-f, a potem do góry za pomocą
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
87 C-p. Zwróć uwagę na zachowanie się C-p, gdy kursor jest w środku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
88 linii.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
89
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
90 Każda linia tekstu kończy się znakiem nowej linii, który oddziela ja
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
91 od następnej. Każdy Twój plik powinien kończyć się znakiem nowej
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
92 linii (ale Emacs nie zmusza Cię do tego).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
93
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
94 >> Spróbuj nacisnąć C-b na początku linii. Powinno to Cię przenieść
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
95 na koniec poprzedniej linii. Dzieje się tak dlatego, że kursor
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
96 przechodzi nad znakiem nowej linii.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
97
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
98 C-f przechodzi nad znakiem nowej linii tak samo jak C-b.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
99
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
100 >> Naciśnij kilka razy C-b, byś dostrzegł, gdzie jest kursor.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
101 Naciśnij potem C-f, by wrócić na koniec linii. W końcu naciśnij
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
102 jeszcze raz C-f, by przejść do następnej linii.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
103
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
104 Gdy przesuwasz kursor poza dolna krawędź ekranu, tekst za krawędzią
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
105 przesuwa się na ekran (ang. scrolling). Dzięki temu Emacs może
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
106 przesunąć kursor do określonego miejsca bez umieszczania go poza
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
107 ekranem.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
108
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
109 >> Spróbuj przesunąć kursor poza dolna granice ekranu za pomocą C-n i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
110 zobacz co się stanie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
111
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
112 Jeśli przesuwanie się o jeden znak na raz jest dla Ciebie za wolne,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
113 spróbuj przesuwać się o słowa. M-f (Meta-f) przesuwa kursor do przodu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
114 o słowo, a M-b przesuwa go do tylu o jedno słowo.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
115
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
116 >> Spróbuj nacisnąć kilka M-f i M-b.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
117
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
118 Gdy jesteś w środku słowa, M-f przesuwa kursor na koniec słowa. Jeśli
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
119 natomiast jesteś w przerwie miedzy słowami, M-f przesuwa kursor na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
120 koniec następnego słowa. M-b zachowuje się podobnie, jak chodzi o
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
121 ruch do tyłu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
122
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
123 >> Naciśnij M-f i M-b kilka razy na przemian z C-f i C-b tak, byś
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
124 mógł zauważyć działanie M-f i M-b naciśnietych w różnych miejscach
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
125 wewnątrz i pomiędzy słowami.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
126
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
127 Zauważ podobieństwo pomiędzy C-f i C-b oraz M-f i M-b. Bardzo często
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
128 kombinacje zawierające Meta opisują operacje związane z jednostkami
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
129 językowymi (słowa, zdania, akapity), podczas gdy kombinacje oparte o
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
130 Control działają na podstawowych jednostkach niezależnych od tego, co
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
131 edytujesz (znaki, linie, itd.).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
132
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
133 Ta zależność stosuje się do linii i zdań: C-a i C-e przesuwają kursor
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
134 na początek i koniec linii, a M-a i M-e przesuwają go na początek i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
135 koniec zdania.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
136
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
137 >> Naciśnij kilka razy C-a, a potem kilka razy C-e.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
138 Powtórz to z M-a, a potem z M-e.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
139
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
140 Czy zauważyłeś, ze powtarzanie C-a nic nie zmienia, natomiast powtórne
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
141 M-a przesuwa Cię o jedno zdanie? Chociaż nie jest to do końca
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
142 analogiczne, wydaje się jednak naturalne.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
143
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
144 Położenie kursora w tekście określane jest mianem "punktu".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
145
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
146 Oto podsumowanie prostych poleceń służących do przesuwania kursora,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
147 włącznie z operacjami dotyczącymi słów i zdań:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
148
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
149 C-f Do przodu o jeden znak
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
150 C-b W tył o jeden znak
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
151
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
152 M-f Do przodu o słowo
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
153 M-b W tył o słowo
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
154
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
155 C-n Następna linia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
156 C-p Poprzednia linia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
157
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
158 C-a Początek linii
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
159 C-e Koniec linii
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
160
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
161 M-a W tył na początek zdania
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
162 M-e Do przodu na koniec zdania
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
163
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
164 >> Przećwicz kilka razy wszystkie powyższe polecenia dla wprawy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
165 Są one najczęściej używanymi poleceniami.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
166
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
167 Dwa inne ważne polecenia przesuwające kursor to M-< (Meta i znak
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
168 mniejszości), które przesuwa kursor na początek całego tekstu i M->
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
169 (Meta i znak większości), które przesuwa kursor na koniec całego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
170 tekstu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
171
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
172 Na większości terminali "<" jest nad przecinkiem, tak wiec musisz użyć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
173 klawisza Shift by nacisnąć "<". Musisz wiec także użyć Shift by
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
174 nacisnąć M-<. Bez Shift byłoby to M-przecinek.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
175
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
176 >> Naciśnij M-< by przejść na początek podręcznika. Użyj potem C-v
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
177 kilkukrotnie, by wrócić tutaj.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
178
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
179 >> Teraz naciśnij M->, by przejść na koniec podręcznika. Wróć do tego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
180 miejsca za pomocą kilkukrotnego M-v.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
181
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
182 Jeśli Twój terminal ma klawisze strzałek, to możesz ich użyć do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
183 przesuwania kursora. Zalecamy Ci nauczenie się kombinacji C-b, C-f,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
184 C-n i C-p z trzech powodów. Po pierwsze, działają one na wszystkich
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
185 typach terminali. Po drugie, gdy już zdobędziesz pewna praktykę w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
186 posługiwaniu się Emacsem, będzie Ci szybciej nacisnąć te kombinacje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
187 niż klawisze strzałek (ponieważ nie wymaga to przenoszenia dłoni z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
188 miejsca, które zajmują podczas szybkiego pisania za pomocą 10 palców).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
189 Po trzecie wreszcie, gdy już wyrobisz sobie zwyczaj posługiwania się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
190 tymi poleceniami z klawiszem Control, będziesz mógł łatwo nauczyć się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
191 innych zaawansowanych poleceń przesuwających kursor.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
192
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
193 Większość poleceń Emacsa akceptuje argument liczbowy; dla większości
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
194 poleceń służy on jako liczba powtórzeń. Sposób, w jaki określasz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
195 liczbę powtórzeń polecenia, to naciśniecie C-u a potem cyfr, zanim
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
196 naciśniesz polecenie. Jeśli masz klawisz META (lub EDIT lub ALT),
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
197 alternatywnym sposobem jest wciskanie klawiszy cyfr podczas
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
198 wprowadzania argumentu liczbowego. Zalecamy nauczenie się metody
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
199 klawisza C-u, ponieważ działa ona na wszystkich terminalach.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
200
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
201 Na przykład C-u 8 C-f przesuwa kursor do przodu o osiem znaków.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
202
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
203 >> Spróbuj użyć C-n i C-p z argumentem liczbowym, by przesunąć kursor
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
204 do jednej z linii w pobliżu tego zdania za pomocą tylko jednego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
205 polecenia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
206
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
207 Większość poleceń używa argumentu liczbowego jako liczba powtórzeń.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
208 Jest kilka poleceń, które używają go w inny sposób. C-v i M-v są
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
209 wśród tych wyjątków. Jeśli poda się im argument, przesuwają zawartość
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
210 ekranu w gore lub w dół o podana liczbę linii zamiast o tyleż ekranów.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
211 Na przykład C-u 4 C-v przewija ekran o 4 linie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
212
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
213 >> Spróbuj nacisnąć C-u 8 C-v.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
214
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
215 To powinno było przewinąć ekran do góry o 8 linii. Jeśli chciałbyś
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
216 przewinąć go w dół, możesz podać argument przed poleceniem M-v.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
217
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
218 Jeśli używasz systemu X-Windows, prawdopodobnie po lewej stronie okna
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
219 Emacsa znajduje się prostokątny obszar, nazywany po angielsku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
220 "scrollbar". Za jego pomocą możesz przewijać tekst, używając do tego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
221 celu myszy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
222
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
223 >> Spróbuj nacisnąć środkowy klawisz myszy u góry podświetlonego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
224 obszaru na scrollbarze. To powinno przewinąć tekst do miejsca
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
225 określonego wysokością, na której nacisnąłeś klawisz myszy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
226
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
227 >> Przesuń mysz do miejsca oddalonego od górnego końca scrollbaru
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
228 mniej więcej o trzy linie i naciśnij lewy klawisz myszy kilka razy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
229
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
230
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
231 * KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
232 -----------------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
233
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
234 Jeśli masz X terminal, prawdopodobnie łatwiej Ci będzie używać
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
235 klawiszy strzałek po prawej stronie klawiatury do kierowania kursorem.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
236 Klawisze strzałek w lewo, w prawo, w górę i w dół działają zgodnie z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
237 oczekiwaniem; odpowiadają one dokładnie C-b, C-f, C-p i C-n, ale są
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
238 łatwiejsze do zapamiętania. Możesz także używać C-lewo i C-prawo by
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
239 przesuwać się o słowa oraz C-góra i C-dół, by przesuwać się o bloki
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
240 (np. akapity, jeśli edytujesz tekst). Jeśli masz klawisze oznaczone
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
241 HOME (lub BEGIN) oraz END, zaniosą Cię one na początek i koniec linii,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
242 a C-home i C-end na początek i koniec pliku. Jeśli Twoja klawiatura
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
243 ma klawisze PgUp i PgDn, możesz ich użyć do przesuwania się o jeden
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
244 ekran za jednym razem, tak jak M-v i C-v.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
245
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
246 Wszystkie te polecenia akceptują argument liczbowy, jak to jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
247 opisane powyżej. Możesz stosować pewne skróty w celu wpisania tych
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
248 argumentów: naciśnij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczbę. Na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
249 przykład, by przesunąć kursor o 12 słów w prawo naciśnij C-1 C-2
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
250 C-prawo. Zwróć uwagę, ze jest to łatwe do wpisania, ponieważ nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
251 musisz puszczać klawisza CONTROL podczas wciskania klawiszy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
252
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
253
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
254 * GDY EMACS JEST ZABLOKOWANY
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
255 ----------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
256
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
257 Jeśli Emacs przestaje odpowiadać na Twoje polecenia, możesz go
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
258 bezpiecznie zatrzymać przyciskając C-g. Możesz użyć C-g do przerwania
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
259 polecenia, które zabiera zbyt wiele czasu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
260
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
261 Możesz użyć C-g także, by anulować argument liczbowy lub początek
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
262 polecenia, którego nie chcesz dokańczać.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
263
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
264 >> Napisz C-u 100 jako argument liczbowy, po czym naciśnij C-g.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
265 Teraz naciśnij C-f. Powinno przesunąć to kursor o tylko jeden
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
266 znak, ponieważ anulowałeś argument za pomocą C-g.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
267
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
268 Jeśli nacisnąłeś <ESC> przez pomyłkę, możesz tego się pozbyć za pomocą
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
269 C-g.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
270
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
271
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
272 * ZABLOKOWANE POLECENIA
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
273 -----------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
274
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
275 Pewne polecenia Emacsa są "zablokowane", tak by początkujący
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
276 użytkownicy nie mogli ich wywołać przez przypadek.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
277
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
278 Jeśli wywołasz jedno z zablokowanych poleceń, Emacs wypisze komunikat
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
279 informujący o tym, co to za polecenie, i zapyta Cię, czy chcesz je
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
280 wywołać.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
281
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
282 Jeśli naprawdę chcesz wywołać to polecenie, naciśnij spacje w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
283 odpowiedzi na pytanie. Jeśli nie chcesz wywołać zablokowanego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
284 polecenia, odpowiedz na pytanie naciskając "n".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
285
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
286 >> Napisz `C-x n p' (co jest zablokowanym poleceniem) i odpowiedz "n"
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
287 na zadane pytanie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
288
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
289
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
290 * OKNA
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
291 ------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
292
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
293 Emacs może mięć kilka okien, każde wyświetlające własny tekst. Zwróć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
294 uwagę, ze "okno" jeśli chodzi o Emacsa, nie odnosi się do osobnego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
295 okienka systemu okienkowego, ale do pojedynczego panelu wewnątrz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
296 okienka systemu X-Windows. (Emacs może mięć kilka X-okien, lub
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
297 "ramek" w terminologii Emacsa. Opisane jest to poniżej.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
298
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
299 Na tym etapie lepiej jest się nie zagłębiać w techniki wykorzystujące
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
300 kilka okien. Powinieneś jedynie wiedzieć, w jaki sposób pozbyć się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
301 nadmiaru okien, które mogą pojawić się jako składniki systemu pomocy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
302 lub wynik pewnych poleceń. Robi się to w prosty sposób:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
303
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
304 C-x 1 Jedno okno (tzn. zabij wszystkie inne okna).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
305
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
306 Kombinacja ta to Control-x, po którym występuje cyfra 1. C-x 1
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
307 powiększa okno, w którym jest kursor tak, by zajęło cały ekran.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
308 Kasuje to wszystkie inne okna Emacsa.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
309
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
310 >> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
311
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
312 (C-l, jak pamiętasz odświeża zawartość ekranu. Jeśli poda się temu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
313 poleceniu argument liczbowy, będzie to oznaczało "odśwież zawartość
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
314 ekranu i umieść bieżąca linie o tyle linii od góry ekranu". Tak wiec
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
315 C-u 0 C-1 oznacza "odśwież ekran, umieszczając bieżąca linie na samej
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
316 górze".)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
317
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
318 >> Naciśnij Control-x 2
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
319 Zauważ jak okno się kurczy, podczas gdy nowe okno pojawia się,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
320 wyświetlając zawartość tego bufora.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
321
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
322 >> Naciśnij C-x 1 i nowe okno zniknie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
323
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
324
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
325 * WSTAWIANIE I USUWANIE
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
326 -----------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
327
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
328 Jeśli chcesz wstawiać tekst, po prostu go napisz. Znaki, które da się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
329 wyświetlić, takie jak A, 7, *, itd, Emacs traktuje jako tekst i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
330 wstawia natychmiast do bufora. Naciśnij <Return> (znak powrotu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
331 karetki), by wstawić znak nowej linii.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
332
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
333 Ostatni znak, który napisałeś możesz skasować przez naciśniecie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
334 klawisza <Delete>. Klawisz ten może być oznaczony "Del". W pewnych
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
335 wypadkach klawisz "Backspace" może służyć za <Delete>, ale nie jest to
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
336 regułą!
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
337
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
338 Ogólniej, <Delete> usuwa znak bezpośrednio przed bieżąca pozycją
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
339 kursora.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
340
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
341 >> Zrób to teraz: wstaw kilka znaków, po czym usuń je za pomaca
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
342 kilkukrotnego naciśnięcia <Delete>. Nie przejmuj się tym,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
343 że zmieniasz ten plik; nie zmienisz w ten sposób głównego pliku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
344 podręcznika. To jest Twoja własna kopia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
345
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
346 Gdy linia tekstu staje się zbyt długa, by zmieścić się w jednym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
347 wierszu na ekranie, jest ona "kontynuowana" w następnym wierszu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
348 ekranu. Znak "backslash" (`\') na prawym marginesie pozwala Ci
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
349 rozpoznać takie linie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
350
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
351 >> Wpisuj jakiś tekst tak długo, aż dojdziesz do prawego marginesu, i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
352 potem nie przestawaj. Zauważysz, ze pojawi się linia kontynuacji.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
353
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
354 >> Użyj <Delete> by usunąć tekst tak, by linia znowu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
355 mieściła się na ekranie. Linia kontynuacji zniknie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
356
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
357 Znak nowej linii może być kasowany tak, jak każdy inny znak.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
358 Usuniecie znaku nowej linii łączy je w jedna. Jeśli powstała w wyniku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
359 tego linia jest zbyt długa, by zmieścić się na szerokość ekranu,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
360 zostanie ona wyświetlona z linią kontynuacji.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
361
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
362 >> Przesuń kursor na początek linii i naciśnij <Delete>. Bieżąca
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
363 linia zostanie połączona z poprzednia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
364
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
365 >> Naciśnij <Return>, by z powrotem wstawić znak nowej linii, który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
366 skasowałeś.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
367
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
368 Pamiętaj, ze większość poleceń Emacsa może zostać wywołanych z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
369 parametrem liczby powtórzeń; dotyczy to także znaków tekstu. Argument
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
370 liczbowy powoduje wstawienie znaku kilkukrotnie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
371
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
372 >> Spróbuj zrobić to teraz -- naciśnij C-u 8 * by uzyskać ********.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
373
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
374 Nauczyłeś się już większej części podstawowych sposobów pisania oraz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
375 poprawiania błędów. W Emacsie możesz usuwać również cale słowa lub
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
376 cale linie. Oto podsumowanie operacji usuwania znaków:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
377
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
378 <Delete> usuń znak bezpośrednio przed kursorem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
379 C-d usuń znak bezpośrednio za kursorem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
380
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
381 M-<Delete> wytnij słowo bezpośrednio przed kursorem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
382 M-d wytnij następne słowo bezpośrednio za kursorem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
383
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
384 C-k wytnij zawartość linii od kursora do jej końca
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
385 M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do końca zdania
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
386
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
387 Zauważ, ze <Delete> i C-d w połączeniu z M-<Delete> i M-d rozszerzają
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
388 regule rozpoczętą przez C-f i M-f (Cóż, <Delete> tak naprawdę nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
389 wymaga wciśnięcia Control, ale pomińmy to milczeniem). C-k i M-k są
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
390 podobne do C-e i M-e w sensie, że linie są odpowiednikami zdań.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
391
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
392 Gdy usuwasz więcej niż jeden znak naraz, Emacs zachowuje usunięty
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
393 tekst tak, byś mógł go gdzieś wstawić z powrotem. Wstawianie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
394 usuniętego tekstu to "wklejanie". Możesz wklejać usunięty tekst bądź
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
395 to w to samo miejsce, z którego został usunięty, bądź to w inne
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
396 miejsca. Ten sam tekst możesz wklejać kilkukrotnie, w celu uzyskania
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
397 wielu kopii. Poleceniem, które wkleja tekst jest C-y.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
398
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
399 Zauważ różnicę pomiędzy "wycinaniem" i "usuwaniem", polegającą na tym,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
400 ze wycięte rzeczy mogą być wklejone na nowo, natomiast usunięte nie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
401 W ogólności, polecenia, które kasują dużo tekstu zachowują go, podczas
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
402 gdy polecenia, które usuwają po prostu jeden znak lub puste linie i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
403 przerwy, nie zachowują usuniętego tekstu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
404
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
405 >> Przesuń kursor na początek linii, która nie jest pusta. Naciśnij
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
406 C-k, by wyciąć tekst z tej linii.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
407
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
408 >> Naciśnij C-k jeszcze raz. Zauważ, ze wycina to znak nowej linii,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
409 który znajduje się za ta linia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
410
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
411 Zwróć uwagę, ze pojedyncze C-k wycina zawartość linii, a powtórne C-k
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
412 wycina samą linie tak, że pozostałe linie przesuwają się do góry. C-k
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
413 traktuje argument liczbowy w specjalny sposób: wycina ono tyle linii
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
414 ORAZ ich zawartość. To nie jest samo powtarzanie kilka razy C-k. C-u
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
415 2 C-k wycina dwie linie i ich znaki nowej linii; dwukrotne naciśniecie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
416 C-k nie zrobiłoby tego.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
417
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
418 By odzyskać ostatnio wycięty tekst i wstawić go w miejsce kursora,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
419 naciśnij C-y.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
420
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
421 >> Twoja kolej. Naciśnij C-y, by z powrotem wstawić tekst.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
422
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
423 Zwróć uwagę, ze jeśli naciśniesz C-k kilka razy pod rząd, cały wycięty
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
424 tekst jest zachowywany w jednym kawałku tak, że jedno C-y wklei
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
425 wszystkie linie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
426
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
427 >> Naciśnij C-k kilka razy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
428
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
429 By odzyskać ten wycięty tekst...
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
430
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
431 >> ...naciśnij C-y. Przesuń potem kursor o kilka linii w dół i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
432 naciśnij C-y jeszcze raz. Widzisz, ze wstawia to ten sam tekst.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
433
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
434 Co zrobić, jeśli chcesz wstawić tekst, który wcześniej wyciąłeś, a
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
435 potem wycinasz cos innego? C-y wstawia tekst ostatnio wycięty.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
436 Poprzedni fragment nie jest jednak stracony. Możesz wrócić do niego,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
437 używając polecenia M-y. Po tym, jak naciśniesz C-y, by wstawić
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
438 ostatnio wycięty tekst, naciśniecie M-y zastępuje wstawiony tekst
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
439 poprzednio wyciętym. Dalsze naciskanie M-y przywołuje coraz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
440 wcześniejsze fragmenty tekstu. Gdy dojdziesz do tekstu, którego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
441 szukałeś, nie musisz robić nic, by został on we właściwym miejscu. Po
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
442 prostu kontynuuj edycję tekstu, pozostawiając wklejony tekst tam,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
443 gdzie się znajduje.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
444
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
445 Jeśli będziesz naciskał M-y wystarczająco wiele razy, dojdziesz do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
446 punktu, z którego wystartowałeś (tekst ostatnio wycięty).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
447
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
448 >> Wytnij jakąś line, zmień pozycję kursora i wytnij inna. Naciśnij
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
449 potem C-y by wstawić druga z wyciętych linii. Potem naciśnij M-y,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
450 i linia ta zostanie zastąpiona przez ta pierwsza. Naciśnij M-y
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
451 jeszcze kilka razy, by zobaczyć co się dzieje. Powtarzaj to tak
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
452 długo, aż druga z linii pojawi się z powrotem. Jeśli chcesz,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
453 możesz podąć M-y dodatnie i ujemne argumenty.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
454
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
455
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
456 * COFNIJ
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
457 --------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
458
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
459 Jeśli wprowadzisz zmiany do tekstu, a potem dojdziesz do wniosku, że
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
460 to była pomyłka, możesz cofnąć te zmiany za pomocą polecenia "cofnij"
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
461 (ang. undo), C-x u.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
462
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
463 C-x u cofa zmiany wprowadzone przez jedno polecenie; jeśli powtórzysz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
464 C-x u kilka razy pod rząd, każde powtórzenie cofa koleje polecenie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
465
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
466 Od tej reguły są dwa wyjątki: polecenia, które nie zmieniają tekstu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
467 nie liczą się jako polecenia, które można cofnąć (zarówno przesunięcia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
468 kursora, jak i przewijanie tekstu), oraz znaki wstawiane do tekstu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
469 (np. litery) łączone są w grupy do 20. (Ma to na celu zredukowanie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
470 liczby naciśnięć C-x u, które musiałbyś wykonać, by cofnąć wstawianie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
471 tekstu.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
472
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
473 >> Wytnij te linie za pomocą C-k, a potem naciśnij C-x u i linia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
474 powinna pojawić się tu z powrotem.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
475
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
476 C-_ jest innym sposobem wywołania polecenia "cofnij"; działa to
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
477 dokładnie tak samo jak C-x u, jest jedynie łatwiejsze do naciśnięcia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
478 kilka razy pod rząd. Wada C-_ jest to, ze nie jest to oczywiste w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
479 jaki sposób nacisnąć te kombinacje na niektórych klawiaturach. To
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
480 właśnie dlatego C-x u jest także dostępne. Na niektórych terminalach
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
481 możesz nacisnąć C-_ poprzez przytrzymanie CTRL i naciśniecie /.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
482
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
483 Argument liczbowy podany przed C-_ lub C-x u określa liczbę powtórzeń
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
484 tego polecenia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
485
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
486
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
487 * PLIKI
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
488 -------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
489
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
490 Aby edytowny przez Ciebie tekst został nma trwałe zachowany, musisz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
491 umieścić go w pliku. W przeciwnym wypadku zniknie on, gdy Emacs w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
492 którym go edytowałeś zostanie zamknięty. Zachowywanie Twojego tekstu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
493 w pliku nazywane bywa "odwiedzaniem" lub "znajdywaniem" pliku (ang.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
494 "visiting" lub "finding").
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
495
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
496 Odwiedzanie pliku oznacza, że jego zawartość zostaje wyświetlona w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
497 Emacsie. Bardzo często sprowadza się to do edycji samego pliku.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
498 Jednakże zmiany, które wprowadzasz nie są trwałe do momentu, w którym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
499 "zachowasz" plik (ang. save). Zapobiega to sytuacji, w której
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
500 zostawiasz w systemie plik, który został tylko w połowie zmieniony, a
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
501 tego nie chcesz zrobić. Nawet wtedy, gdy zachowujesz plik, Emacs
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
502 zostawia oryginał zachowany pod inna nazwa na wypadek, gdybyś doszedł
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
503 do wniosku, że wprowadzone zmiany były błędne.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
504
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
505 Jeśli popatrzysz na dół ekranu, zauważysz linie, która zaczyna i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
506 kończy się myślnikami i zawiera tekst "Emacs: TUTORIAL". W tej
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
507 części ekranu zawsze możesz znaleźć nazwę pliku, który właśnie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
508 odwiedzasz. W tej chwili odwiedzasz plik o nazwie "TUTORIAL", który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
509 jest Twoja własną kopią podręcznika Emacsa. Obojętnie jaki plik
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
510 odwiedzisz, jego nazwa pojawi się dokładnie w tym miejscu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
511
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
512 Polecenia, które służą do odwiedzania i zachowywania plików różnią się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
513 od innych poleceń, które poznałeś tym, że składają się one z dwóch
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
514 znaków. Obydwa zaczynają się od znaku Control-x. Jest mnóstwo
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
515 poleceń, które zaczynają się od tego właśnie znaku; wiele z nich
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
516 dotyczy plików, buforów i z tym związanych rzeczy. Polecenia te mają
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
517 długość dwóch, trzech lub czterech znaków.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
518
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
519 Kolejną nowa rzeczą odnośnie polecenia odwiedzania pliku jest to, że
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
520 musisz mu podąć nazwę pliku, który chcesz znaleźć. Mówimy o tym, że
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
521 polecenie "czyta argument z terminala" (w tym wypadku argument jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
522 nazwa pliku). Po tym, gdy wpiszesz polecenie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
523
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
524 C-x C-f znajdź plik (ang. find a file)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
525
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
526 Emacs poprosi Cię o wpisanie nazwy pliku. Nazwa ta pojawia się w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
527 dolnej linii ekranu. Linię tę nazywa się "minibuforem" (ang.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
528 "minibuffer") wtedy, gdy jest używana do wprowadzania tego typu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
529 danych. Do edycji nazwy pliku używasz zwykłych poleceń Emacsa.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
530
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
531 Wprowadzanie nazwy pliku (lub jakichkolwiek innych danych w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
532 minibuforze) może zostać anulowane za pomocą C-g.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
533
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
534 >> Naciśnij C-x C-f, po czym naciśnij C-g. Na skutek tego zniknie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
535 minibufor oraz przerwane zostanie polecenie C-x C-f, które tego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
536 minibufora używało. W rezultacie więc nie odwiedzisz żadnego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
537 pliku.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
538
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
539 Gdy skończysz wpisywać nazwę pliku, naciśnij <Return>, po czym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
540 polecenie C-x C-f zabierze się do roboty i znajdzie plik, który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
541 wybrałeś. Minibufor znika z chwilą zakończenia wykonywania polecenia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
542 C-x C-f.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
543
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
544 Po chwili zawartość pliku pojawia się na ekranie i możesz ją edytować.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
545 Gdy chcesz zachować zmiany, tak by je utrwalić, wydaj polecenie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
546
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
547 C-x C-s zachowaj plik (ang. save).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
548
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
549 Kopiuje to tekst z Emacsa do pliku. Za pierwszym razem gdy to robisz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
550 Emacs zmienia nazwę oryginalnego pliku poprzez dodanie "~" na końcu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
551 jego nazwy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
552
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
553 Gdy zachowywanie skończy się, Emacs wypisuje nazwę zapisanego pliku.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
554 Pliki powinieneś zachowywać stosunkowo często, tak by nie stracić za
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
555 dużo w przypadku załamania systemu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
556
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
557 >> Naciśnij C-x C-s by zachować swoja kopie podręcznika. Emacs
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
558 powinien wypisać "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
559
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
560 UWAGA: W niektórych systemach naciśniecie C-x C-s zamrozi ekran i nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
561 zobaczysz żadnego tekstu z Emacsa. Oznacza to, że składowa systemu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
562 operacyjnego, zwana kontrolą przepływu (ang. flow control)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
563 przechwyciła C-s i nie pozwoliła mu dojść do Emacsa. By odzyskać
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
564 kontrole nad ekranem, naciśnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
565 rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podręczniku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
566 Emacsa.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
567
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
568 Możesz odwiedzić istniejące pliki w celu ich edycji lub czytania.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
569 Możesz także odwiedzić plik, który jeszcze nie istnieje. W ten
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
570 właśnie sposób tworzy się w Emacsie nowe pliki: odwiedź plik, co da Ci
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
571 nowe puste miejsce, a potem zacznij wstawiać tekst. Gdy zażądasz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
572 zachowania pliku, wtedy Emacs naprawdę utworzy plik z tekstem, który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
573 wpisałeś. Od tego momentu możesz uważać, że edytujesz istniejący
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
574 plik.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
575
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
576
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
577 * BUFORY
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
578 --------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
579
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
580 Jeśli odwiedzisz inny plik za pomocą C-x C-f, poprzedni plik pozostaje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
581 w Emacsie. Możesz przełączyć się do niego, odwiedzając go jeszcze raz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
582 za pomocą C-x C-f. W ten sposób możesz w Emacsie mięć całkiem dużo
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
583 plików.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
584
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
585 >> Utwórz plik o nazwie "foo" za pomocą C-x C-f foo <Return>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
586 Wpisz w niego jakiś tekst i zachowaj "foo" za pomocą C-x C-s.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
587 W końcu napisz C-x C-f TUTORIAL <Return>, by wrócić do podręcznika.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
588
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
589 Emacs przechowuje tekst każdego pliku w obiekcie, zwanym "buforem".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
590 Odwiedzenie pliku tworzy nowy bufor wewnątrz Emacsa. By zobaczyć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
591 listę buforów, które istnieją w Twoim Emacsie, naciśnij
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
592
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
593 C-x C-b lista buforów (ang. list buffers).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
594
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
595 >> Naciśnij C-x C-b.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
596
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
597 Zwróć uwagę, ze każdy bufor ma własną nazwę, może także mieć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
598 skojarzoną z sobą nazwę pliku, który zawiera. Pewne bufory nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
599 odpowiadają żadnym plikom. Na przykład bufor "*Buffer List*" nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
600 odwiedza żadnego pliku. Jest to bufor, który zawiera listę buforów
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
601 stworzona przez Twoje naciśniecie C-x C-b. DOWOLNY tekst, który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
602 oglądasz w oknie Emacsa jest zawsze częścią jakiegoś bufora.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
603
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
604 >> Naciśnij C-x 1 by pozbyć się listy buforów.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
605
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
606 Jeśli dokonujesz zmian tekstu w jakimś pliku, a potem odwiedzisz inny
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
607 plik, zawartość tego pierwszego NIE jest automatycznie zachowywana.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
608 Zmiany, które wprowadziłeś pozostają w Emacsie, w buforze tegoż pliku.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
609 Tworzenie czy edytowanie innego bufora nie ma żadnego wpływu na ten
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
610 pierwszy. Jest to bardzo przydatne, ale oznacza także, że potrzebny
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
611 jest Ci wygodny sposób zachowywania zawartości Twoich buforów.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
612 Przełączanie się z powrotem do pierwszego bufora zawsze przy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
613 wykonywaniu C-x C-f tylko po to, by nacisnąć tam C-x C-s byłoby
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
614 niewygodne. Dlatego istnieje polecenie:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
615
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
616 C-x s Zachowaj bufory (ang. save some buffers)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
617
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
618 C-x s pyta Cię, czy chcesz zachować każdy z buforów, w którym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
619 dokonałeś pewnych nie zachowanych jeszcze zmian.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
620
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
621 >> Wstaw jakąś linię tekstu, a potem naciśnij C-x s.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
622 Powinieneś zostać zapytany o to, czy chcesz zachować bufor
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
623 TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdząco naciskając "y".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
624
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
625 * UŻYWANIE MENU
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
626 ---------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
627
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
628 Jeśli siedzisz przy X-terminalu zauważysz u góry okna Emacsa pasek
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
629 menu. Możesz używać menu by dotrzeć do najpopularniejszych poleceń
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
630 Emacsa, takich jak "find file". Na początku będziesz sądził, ze jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
631 to łatwiejsze niż klawiatura, ponieważ nie musisz uczyć się na pamięć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
632 kombinacji klawiszy uruchamiających jakieś polecenie. Gdy już
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
633 zaznajomisz się z Emacsem, będziesz mógł zacząć uczyć się klawiszy ---
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
634 elementy menu pokazują kombinacje klawiszy, która wywołuje dane
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
635 polecenie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
636
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
637 Zwróć uwagę, ze pewne polecenia w menu nie maja jednoznacznych
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
638 odpowiedników klawiszowych. Na przykład menu "Buffers" zawiera listę
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
639 wszystkich dostępnych buforów. Możesz przełączyć się do dowolnego z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
640 nich wybierając jego nazwę z menu Buffers.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
641
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
642
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
643 * UŻYWANIE MYSZY
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
644 ----------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
645
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
646 Emacs potrafi w pełni wykorzystywać mysz, jeśli tylko jest uruchomiony
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
647 pod X-Windows. Możesz zmieniać pozycje kursora poprzez naciśniecie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
648 lewego klawisza myszy w pożądanym miejscu, możesz także zaznaczać
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
649 tekst przez przesuniecie myszy z wciśniętym lewym klawiszem nad
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
650 tekstem, który chcesz zaznaczyć. (Innym sposobem jest kliknięcie na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
651 jednym z końców obszaru, przesunięcie myszy na drugi koniec i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
652 kliknięcie tam z jednoczesnym wciśnięciem klawisza Shift.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
653
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
654 By wyciąć zaznaczony tekst możesz nacisnąć C-w lub wybrać Cut z menu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
655 Edit. Zwróć uwagę na to, ze *nie* są to równoważne polecenia: C-w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
656 zapamiętuje zaznaczony tekst tylko wewnątrz Emacsa (podobnie jak
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
657 omówione powyżej C-k), natomiast Cut robi to oraz umieszcza ten tekst
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
658 w schowku systemu X, skąd może on zostać pobrany przez inne programy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
659
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
660 By wkleić tekst ze schowka systemu X-Windows użyj polecenia Paste z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
661 menu Edit.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
662
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
663 Środkowy klawisz myszy jest często używany do wybierania elementów,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
664 które są wyświetlone na ekranie. Na przykład, jeśli uruchomisz Info
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
665 (system dokumentacji Emacsa) naciskając C-h i, lub wybierając ten
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
666 element z menu Help, przejście podświetlonym połączeniem (ang. link)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
667 odbywa się poprzez naciśniecie środkowego klawisza myszy. Podobnie,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
668 jeśli wpisujesz nazwę pliku (np. podczas wykonywania "Find File") i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
669 naciśniesz TAB, by zobaczyć wszystkie możliwe dokończenia nazwy,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
670 możesz wybrać jedno z nich z wyświetlonej listy, właśnie naciskając
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
671 środkowy klawisz myszy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
672
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
673 Prawy klawisz myszy pokazuje lokalne menu. Zawartość tego menu zależy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
674 od trybu pracy Emacsa, w którym aktualnie jesteś, i zawiera kilka
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
675 często używanych poleceń, tak by były one łatwiejsze w dostępie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
676
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
677 >> Naciśnij prawy klawisz myszy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
678
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
679 Prawy klawisz myszy musi być trzymany, by menu nie znikło
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
680 automatycznie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
681
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
682
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
683 * ROZSZERZANIE ZESTAWU POLECEN
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
684 ------------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
685
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
686 Poleceń Emacsa jest dużo dużo więcej, niż można by skojarzyć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
687 kombinacjami zwykłych klawiszy oraz META czy CTRL. Emacs radzi sobie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
688 z tym za pomocą polecenia X (ang. eXtend). Istnieją jego dwa rodzaje:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
689
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
690 C-x Rozszerzenie o znak. Następuje po nim jeden znak.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
691 M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Następuje po nim
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
692 pełna długa nazwa polecenia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
693
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
694 Polecenia te w ogólności są użyteczne, ale są używane nie tak często
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
695 jak polecenia, których już się nauczyłeś. Miałeś już okazje poznać
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
696 dwa z nich: C-x C-f służące do odwiedzania plików oraz C-x C-s do ich
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
697 zachowywania. Innym przykładem może być polecenie, które kończy sesje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
698 Emacsa C-x C-c. (Nie martw się, ze możesz w ten sposób stracić
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
699 zmiany, które dokonałeś; C-x C-c oferuje Ci możliwość zachowania
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
700 każdego ze zmodyfikowanych plików przed zamknięciem Emacsa.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
701
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
702 C-z jest poleceniem, które wychodzi z Emacsa *na chwile*, tak byś mógł
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
703 wrócić do tej samej sesji Emacsa po jakimś czasie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
704
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
705 W systemach, w których jest to możliwe, C-z zawiesza proces Emacsa;
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
706 powoduje to powrót do powłoki (ang. shell), ale nie niszczy Emacsa.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
707 W najpopularniejszych powłokach możesz wrócić do Emacsa za pomocą
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
708 polecenia `fg' lub `%emacs'.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
709
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
710 W systemach, w których zawieszanie procesów nie działa, C-z tworzy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
711 proces podpowłoki (ang. "subshell"), który działa pod Emacsem i daje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
712 Ci szansę uruchamiania innych programów i powrotu do Emacsa po ich
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
713 skończeniu; w tych systemach C-z nie wychodzi naprawdę z Emacsa. W
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
714 tych wypadkach normalnym poleceniem powrotu do Emacsa jest wyjście z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
715 podpowłoki za pomocą "exit".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
716
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
717 Polecenia C-x C-c powinieneś używać, gdy masz się wylogować. Zalecane
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
718 jest także wychodzenie z Emacsa wystartowanego przez np. programy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
719 obsługujące pocztę elektroniczna lub innego rodzaju narzędzia,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
720 ponieważ mogą one nie wiedzieć jak sobie poradzić z zawieszeniem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
721 Emacsa. Jednakże w zwykłych okolicznościach, jeśli nie musisz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
722 wylogowywać się z systemu, lepiej jest zawiesić Emacsa za pomocą C-z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
723 niż z niego wyjść.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
724
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
725 Istnieje wiele poleceń zaczynających się od C-x. Oto lista tych,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
726 których się już nauczyłeś:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
727
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
728 C-x C-f odwiedź plik
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
729 C-x C-s zachowaj plik
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
730 C-x C-b wyświetl listę buforów
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
731 C-x C-c wyjdź z Emacsa
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
732 C-x u cofnij
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
733
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
734 Poleceń podawanych za pomocą nazwy używa się jeszcze rzadziej lub
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
735 używa się tylko w pewnych trybach. Przykładem może być polecenie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
736 replace-string, które globalnie zastępuje jeden łańcuch innym. Gdy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
737 naciskasz M-x, Emacs czeka na ciąg dalszy, wyświetlając "M-x" na dole
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
738 ekranu. Powinieneś po tym wpisać nazwę polecenia, w tym wypadku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
739 "replace-string". Napisz tylko "repl s<TAB>", a Emacs dokończy nazwę.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
740 Zakończ wprowadzanie nazwy przez naciśniecie klawisza <Return>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
741
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
742 Polecenie replace-string wymaga dwóch argumentów: łańcucha, który ma
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
743 zostać zastępowany i łańcucha, który ma być wstawiony w miejsce tegoż.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
744 Obydwa łańcuchy musza być zakończone przyciśnięciem <Return>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
745
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
746 >> Przesuń kursor do czystej linii, dwie linie poniżej tej.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
747 Naciśnij M-x repl s<Return>zmieni<Return>zmodyfikuje<Return>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
748
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
749 Zwróć uwagę na to, jak ta linia się zmieni: zastąpiłeś słowem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
750 "zmodyfikuje" każde wystąpienie słowa z-m-i-e-n-i poniżej początkowej
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
751 pozycji kursora.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
752
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
753
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
754 * AUTOMATYCZNE ZACHOWYWANIE
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
755 ---------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
756
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
757 Gdy wprowadzisz zmiany do pliku i ich nie zachowasz, mogą one zostać
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
758 stracone, jeśli Twój komputer przestanie działać. By uchronić Cię
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
759 przed tym, Emacs okresowo zapisuje specjalny plik z wprowadzonymi
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
760 zmianami. Plik ten ma znak # na początku i na końcu swojej nazwy. Na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
761 przykład, załóżmy, ze Twój plik nazywa się "hello.c". Odpowiadający
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
762 mu plik automatycznie zachowywany będzie nosił nazwę "#hello.c#". Gdy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
763 zachowujesz plik w zwykły sposób, Emacs kasuje plik automatycznie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
764 zachowany.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
765
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
766 Jeśli Twój komputer przestanie działać, możesz odzyskać Twoje dane z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
767 pliku automatycznie zachowanego przez zwykle odwiedzenie pliku (tego,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
768 który edytowałeś, a nie pliku automatycznie zachowanego) i napisanie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
769 M-x recover file<return>. Gdy Emacs zapyta o potwierdzenie, napisz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
770 yes<return> by odzyskać dane, które zostały automatycznie zachowane.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
771
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
772
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
773 * OBSZAR ECHA
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
774 -------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
775
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
776 Jeśli polecenia dla Emacsa wpisujesz dostatecznie wolno, zostaną one
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
777 pokazywane w specjalnym obszarze na dole ekranu, zwanym obszarem echa
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
778 (ang. echo area). Obszar echa zawiera ostatnia dolna linie ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
779
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
780
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
781 * LINIA STANU
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
782 -------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
783
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
784 Linia, która znajduje się bezpośrednio nad obszarem echa, zwana jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
785 "linią trybu" (ang. modeline). Pokazuje ona tekst podobny do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
786 następującego:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
787
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
788 --:** TUTORIAL (Fundamental)--L670--58%----------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
789
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
790 Linia ta podaje użyteczne informacje o stanie Emacsa i tekstu, który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
791 edytujesz. Wiesz już, jakie jest znaczenie nazwy pliku: jest to plik,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
792 który odwiedziłeś. --NN%-- opisuje Twoja bieżącą pozycje wewnątrz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
793 tekstu; oznacza to, że NN procent tekstu znajduje się ponad górnym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
794 brzegiem ekranu. Jeśli początek pliku znajduje się na początku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
795 ekranu, zamiast liczby --00%-- zobaczysz w tym miejscu --Top--.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
796 Podobnie dla końca tekstu pojawi się tam napis --Bot-- (od
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
797 ang. bottom). Jeśli wyświetlasz tekst na tyle krótki, ze mieści się w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
798 całości na ekranie, linia stanu pokaże --All--.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
799
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
800 Gwiazdki blisko początku linii trybu oznaczają, ze wprowadziłeś do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
801 tekstu jakieś zmiany. Bezpośrednio po odwiedzeniu lub po zachowaniu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
802 pliku nie będzie w tym miejscu żadnych gwiazdek, a tylko myślniki.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
803
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
804 Wewnątrz nawiasów znajdziesz informacje na temat trybu edycji, w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
805 którym właśnie jest Emacs. Domyślnym trybem edycji jest tryb
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
806 podstawowy (ang. fundamental), który jest trybem (właśnie w tej chwili
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
807 używanym--) używanym właśnie w tej chwili. Jest to przykład "trybu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
808 głównego" (ang. major mode).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
809
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
810 Emacs może działać w wielu trybach głównych. Pewne z nich zostały
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
811 zaprojektowane do edycji rozmaitych języków i/lub rodzajów tekstu,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
812 takie jak tryb Lispu, tryb tekstowy, itd. W danej chwili może być
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
813 aktywny tylko jeden główny tryb pracy, i to jego nazwa jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
814 wyświetlana w linii trybu w miejscu, w którym teraz jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
815 "Fundamental".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
816
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
817 Każdy z głównych trybów edycyjnych może zmienić zachowanie niektórych
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
818 poleceń. Na przykład, w Emacsie istnieją polecenia służące do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
819 tworzenia komentarzy w programach. Każdy język programowania na swój
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
820 sposób określa, jak powinien wyglądać komentarz, tak wiec każdy z
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
821 głównych trybów edycyjnych musi wstawiać komentarze w specyficzny
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
822 sposób. Każdy tryb edycyjny jest nazwą polecenia, które możesz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
823 wykonać, by przełączyć się w ten tryb lub wyłączyć ten tryb.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
824 Przykładem może być M-x fundamental-mode, które jest poleceniem
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
825 przełączającym tryb podstawowy.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
826
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
827 Jeśli zamierzasz edytować tekst w języku angielskim, taki jak na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
828 przykład oryginalna wersja tego podręcznika, prawdopodobnie powinieneś
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
829 używać trybu tekstowego (ang. text mode).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
830
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
831 >> Napisz M-x text-mode<Return>.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
832
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
833 Nie musisz się martwić, żadne z poleceń, które do tej pory poznałeś,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
834 nie zmienia Emacsa w poważny sposób. Możesz jednak zauważyć, ze teraz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
835 M-f i M-b traktują apostrofy jako części słów. Poprzednio, w trybie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
836 podstawowym, polecenia te traktowały apostrofy jako separatory słów.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
837
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
838 Główne tryby edycji wprowadzają zwykle subtelne zmiany, takie jak
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
839 opisana powyżej: większość poleceń robi dalej "to samo", robi to
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
840 jednak w sposób troszeczkę inny.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
841
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
842 By zobaczyć dokumentację na temat bieżącego głównego trybu edycji,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
843 naciśnij C-h m.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
844
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
845 >> Naciśnij C-u C-v raz lub więcej razy tak, by ta linia znalazła się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
846 blisko góry ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
847
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
848 >> Naciśnij C-h m, by zobaczyć jak tryb tekstowy różni się od trybu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
849 podstawowego.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
850
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
851 >> Naciśnij q, by usunąć dokumentacje z ekranu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
852
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
853 Główne tryby edycji nazywają się "głównymi", ponieważ są także
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
854 podrzędne tryby edycji (ang. minor modes). Podrzędne tryby edycji nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
855 są alternatywą dla głównych trybów edycji, a jedynie ich niewielką
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
856 modyfikacją. Każdy podrzędny tryb edycji może zostać włączony lub
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
857 wyłączony niezależnie od pozostałych podrzędnych trybów edycji oraz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
858 niezależnie od głównego trybu edycji. Możesz wiec używać jednego,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
859 kombinacji dowolnych, lub nie używać żadnego trybu podrzędnego.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
860
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
861 Jednym z podrzędnych trybów edycji, który jest bardzo użyteczny
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
862 szczególnie do edycji tekstu angielskiego, jest tryb automatycznego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
863 wypełniania (ang. auto fill mode). Jeśli ten tryb jest włączony,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
864 Emacs lamie linie pomiędzy słowami automatycznie, gdy wstawiasz tekst
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
865 i linia robi się za szeroka.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
866
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
867 Tryb automatycznego wstawiania włącza się na przykład poprzez
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
868 wywołanie polecenia M-x auto-fill-mode<Return>. Jeśli ten tryb jest
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
869 włączony to samo polecenie wyłącza go, i vice versa. Mówimy, ze
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
870 polecenie to "przełącza ten tryb".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
871
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
872 >> Napisz M-x auto-fill-mode<Return>. Wstawiaj potem linię pełną
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
873 "asdf " tak długo, aż zobaczysz, że się podzieli na dwie linie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
874 Musisz wstawić spacje pomiędzy znaki, ponieważ tryb automatycznego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
875 wypełniania łamie linie tylko tam, gdzie są spacje.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
876
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
877 Margines jest zazwyczaj ustawiony na 70 znaków, ale możesz go zmienić
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
878 za pomocą polecenia C-x f. Powinieneś podać mu argument liczbowy
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
879 mówiący, w której kolumnie ma zostać ustawiony margines.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
880
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
881 >> Wywołaj C-x f z argumentem równym 20. (C-u 2 0 C-x f).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
882 Napisz potem jakiś tekst i zauważ, ze Emacs wypełnia linie do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
883 długości co najwyżej 20 znaków. Ustaw margines z powrotem na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
884 70 znaków, wywołując jeszcze raz C-x f.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
885
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
886 Jeśli dokonujesz zmian wewnątrz akapitu, tryb
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
887 automatycznego wypełniania nie wyrówna marginesu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
888 sam z siebie. By wywołać polecenie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
889 wyrównania marginesu, naciśnij M-q (Meta-q),
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
890 podczas gdy kursor znajduje się wewnątrz akapitu.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
891
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
892 >> Przesuń kursor do poprzedniego akapitu i naciśnij M-q.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
893
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
894
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
895 * SZUKANIE
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
896 ----------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
897
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
898 Emacs potrafi szukać łańcuchów (zwartych ciągów znaków lub słów)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
899 zarówno wstecz jaki i do przodu. Szukanie łańcucha jest poleceniem,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
900 które przesuwa kursor; przesuwa ono kursor do następnego miejsca, w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
901 którym dany łańcuch występuje.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
902
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
903 Polecenie Emacsa "search" różni się od podobnych poleceń innych
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
904 edytorów w tym sensie, ze jest ono przyrostowe. Znaczy to, ze
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
905 szukanie odbywa się w trakcie, gdy Ty wpisujesz kolejne znaki
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
906 łańcucha, który ma zostać odnaleziony.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
907
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
908 Poleceniami zapoczątkowującymi szukanie są: C-s dla szukania w przód
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
909 oraz C-r dla szukania wstecz. POCZEKAJ PROSZĘ! Nie próbuj ich w tej
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
910 chwili.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
911
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
912 Gdy naciśniesz C-s zauważysz, ze tekst "I-search" pojawi się w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
913 obszarze echa. Informuje Cię to, że Emacs znajduje się w trybie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
914 "incremental search", czekając byś napisał tekst, który ma on znaleźć.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
915 Naciśniecie <Return> kończy proces szukania.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
916
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
917 >> Teraz naciśnij C-s, by rozpocząć szukanie. POWOLI, litera po
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
918 literze, napisz słowo "kursor", zatrzymując się po każdym znaku i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
919 obserwując, gdzie zatrzymuje się kursor. Gdy naciśniesz drugie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
920 "r", będzie można powiedzieć, że szukałeś słowa "kursor"
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
921 jednokrotnie. Naciśnij C-s jeszcze raz, by znaleźć następne
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
922 wystąpienie słowa "kursor". Naciśnij teraz <Delete> cztery
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
923 razy i zobacz, co się dzieje z kursorem. Naciśnij <RET>, by skończyć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
924 szukanie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
925
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
926 Widziałeś, co się działo? Emacs podczas szukania przyrostowego próbuje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
927 przejść do miejsca wystąpienia łańcucha, który do tej pory wpisałeś,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
928 podświetlając go dla Twojej wygody. By znaleźć następne wystąpienie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
929 słowa "kursor", po prostu naciśnij C-s jeszcze raz. Jeśli takiego nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
930 ma, Emacs zapiszczy i powie Ci, ze szukanie "skończyło się porażką".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
931 Naciśniecie C-g także przerywa proces szukania.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
932
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
933 UWAGA: W niektórych systemach naciśniecie C-s zamrozi ekran i nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
934 zobaczysz żadnego tekstu z Emacsa. Oznacza to, że składowa systemu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
935 operacyjnego, zwana kontrolą przepływu (ang. "flow control")
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
936 przechwyciła C-s i nie pozwoliła mu dojsć do Emacsa. By odzyskać
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
937 kontrole nad ekranem, nacisnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
938 rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podręczniku
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
939 Emacsa.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
940
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
941 Jesli podczas szukania przyrostowego naciśniesz <Delete> zauważysz, ze
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
942 ostatni znak, który wcisnąłes znika i kursor wraca do poprzedniego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
943 miejsca. Na przykład, załóżmy, ze nacisnąłes "k" i znalazłes pierwsze
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
944 wystąpienie tej litery. Jesli teraz naciśniesz "u", kursor przesunie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
945 się do pierwszego wystąpienia "ku". Teraz nacisnij <Delete>. Skasuje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
946 to "u" z łańcucha, którego poszukujesz, a kursor wróci do pierwszego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
947 wystąpienia "k".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
948
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
949 Jeśli podczas szukania nacisniesz jakiś klawisz razem z META lub CTRL
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
950 (z nielicznymi wyjątkami --- znakami, które mają specjalne znaczenie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
951 podczas szukania, takimi jak C-s i C-r) szukanie zostanie przerwane.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
952
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
953 C-s rozpoczyna proces szukania, który poszukuje łańcucha, który
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
954 znajduje się ZA bieżącą pozycja kursora. Jeśli chcesz szukać czegoś
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
955 wcześniej w tekście, naciśnij C-r. Wszystko, co powiedzieliśmy o C-s
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
956 stosuje się do C-r, oczywiście ze zmianą kierunku szukania na wstecz.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
957
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
958
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
959 * WIELE OKIEN
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
960 -------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
961
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
962 Jedną z przyjemnych cech Emacsa jest możliwość wyświetlania więcej niż
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
963 jednego okna na raz.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
964
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
965 >> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
966
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
967 >> Naciśnij teraz C-x 2, co podzieli ekran na dwa okna. Obydwa okna
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
968 wyświetlają ten podręcznik. Kursor pozostaje w górnym oknie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
969
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
970 >> Naciśnij C-M-v by przewinąć dolne okno. (Jeśli nie masz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
971 prawdziwego klawisza Meta, naciśnij ESC C-v.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
972
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
973 >> Naciśnij C-x o ("o" jak angielskie "other") by przesunąć kursor do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
974 dolnego okna. Użyj C-v i M-v w dolnym oknie by przewinąć jego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
975 zawartość. Polecenia, które masz wykonać czytaj w górnym oknie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
976
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
977 >> Naciśnij C-x o jeszcze raz tak, by kursor wrócił do górnego okna.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
978 Kursor w górnym oknie nie zmienił położenia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
979
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
980 Każde okno pamięta położenie swojego własnego kursora, lecz tylko
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
981 jedno okno w danej chwili wyświetla kursor. Wszystkie polecenia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
982 edycyjne stosują się do okna, w którym jest kursor. To okno nazywane
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
983 jest "wybranym oknem".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
984
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
985 Polecenie C-M-v jest bardzo użyteczne gdy edytujesz tekst w jednym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
986 oknie, a drugiego używasz tylko jako punkt odniesienia. Dzięki temu
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
987 kursor może zawsze znajdować się w oknie, zawartość którego edytujesz,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
988 a Ty możesz przesuwać drugie okno za pomocą C-M-v.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
989
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
990 C-M-v to przykład znaku, który uzyskuje się za pomocą CONTROL-META.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
991 Jeśli masz prawdziwy klawisz META, C-M-v możesz uzyskać przytrzymując
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
992 jednocześnie CTRL oraz META i naciskając v. Nie jest ważne, co
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
993 zostało naciśniete wcześniej, CTRL czy META, ponieważ obydwa te
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
994 klawisze działają jako modyfikatory znaczenia klawiszy, które
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
995 naciskasz.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
996
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
997 Jeśli nie masz klawisza META i używasz w jego zastępstwie ESC,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
998 kolejność naciskania klawiszy jest znacząca: musisz najpierw nacisnąć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
999 i puścić ESC, po czym nacisnąć CTRL-v; CTRL-ESC v nie będzie działać.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1000 Dzieje się tak dlatego, ze ESC jest znakiem, a nie modyfikatorem.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1001
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1002 >> Naciśnij C-x 1 (w górnym oknie), by pozbyć się dolnego okna.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1003
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1004 (Jeśli nacisnąłbyś C-x 1 w dolnym oknie, to znikłoby górne. Możesz
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1005 sobie tłumaczyć to polecenie jako "zatrzymaj tylko jedno okno --- to w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1006 którym właśnie jestem".)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1007
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1008 Nie musisz wyświetlać tego samego bufora w obydwu oknach. Jeśli
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1009 użyjesz C-x C-f by wyświetlić plik w jednym z okien, zawartość
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1010 drugiego nie zmieni się. W każdym oknie możesz wyświetlać różne pliki
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1011 niezależnie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1012
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1013 Oto inny sposób używania dwóch okien do wyświetlania dwóch różnych
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1014 rzeczy:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1015
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1016 >> Naciśnij C-x 4 C-f i nazwę jednego z Twoich plików. Zakończ
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1017 wprowadzanie klawiszem <Return>. Podany plik pojawi się w dolnym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1018 oknie razem z kursorem, który tam przeskakuje.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1019
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1020 >> Naciśnij C-x o, by wrócić do górnego okna, oraz C-x 1 by
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1021 usunąć dolne okno.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1022
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1023
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1024 * REKURSYWNE POZIOMY EDYCJI
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1025 ---------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1026
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1027 Czasami możesz znaleźć się w czymś, co nazywa się "rekursywnym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1028 poziomem edycji". Możesz to rozpoznać po nawiasach kwadratowych w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1029 linii trybu, obejmujących nawiasy okrągłe zawierające nazwę głównego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1030 trybu edycji. Na przykład, mógłbyś widzieć [(Fundamental)] zamiast
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1031 (Fundamental).
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1032
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1033 By wyjść z rekursywnego poziomu edycji naciśnij ESC ESC ESC. Jest to
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1034 ogólnego przeznaczenia "wychodzimy". Możesz go użyć także by pozbyć
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1035 się nadmiaru okien lub wyjść z minibufora.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1036
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1037 >> Naciśnij M-x by wejść do minibufora; naciśnij potem ESC ESC ESC, by
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1038 z niego wyjść.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1039
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1040 Nie możesz użyć C-g, by wyjść z rekursywnego poziomu edycji. Dzieje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1041 się tak dlatego, ze C-g jest używane do anulowania poleceń i
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1042 argumentów WEWNĄTRZ rekursywnego poziomu edycji.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1043
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1044
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1045 SZUKANIE DODATKOWEJ POMOCY
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1046 --------------------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1047
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1048 W tym podręczniku spróbowaliśmy dostarczyć tylko tyle informacji, ile
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1049 jest niezbędne, byś mógł zacząć używać Emacsa. Emacs jest istną
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1050 kopalnią najróżniejszych rzeczy, których nie sposób tutaj opisać.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1051 Zapewne będziesz chciał dowiedzieć się więcej o Emacsie, ponieważ
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1052 posiada on wiele pożądanych cech, o których na razie nic nie wiesz.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1053 Jest w nim zaszyte mnóstwo wewnętrznej dokumentacji, która może być
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1054 osiągnięta za pomocą Control-h, które określamy mianem "znaku pomocy"
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1055 z powodu spełnianej przez niego roli.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1056
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1057 By uzyskać pomoc, naciśnij C-h a potem znak, który określa jakiego
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1058 typu pomocy oczekujesz. Jeśli poczujesz się NAPRAWDĘ zagubiony,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1059 napisz C-h ? i Emacs spróbuje powiedzieć Ci, jakiego typu pomocy może
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1060 Ci dostarczyć. Jeśli naciśniesz C-h a potem zadecydujesz, że pomoc
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1061 nie jest Ci jednak potrzebna, po prostu wciśnij C-g by anulować C-h.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1062
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1063 Najprostszą pomoc możesz uzyskać naciskając C-h c. Naciśnij C-h a
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1064 potem c, po czym kombinacje klawiszy polecenia, i Emacs wyświetli
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1065 bardzo krótki opis polecenia.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1066
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1067 >> Naciśnij C-h c Control-p.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1068 Powinno to przywołać komunikat, o treści podobnej do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1069
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1070 C-p runs the command previous-line
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1071
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1072 W ten sposób możesz uzyskać "nazwę funkcji". Przydaje się to podczas
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1073 pisania kodu w Lispie, który rozszerza Emacsa; wystarcza to także do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1074 przypomnienia Ci, co dane polecenie robi, jeśli widziałeś je już
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1075 wcześniej, ale nie zapamiętałeś go.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1076
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1077 Polecenia wywoływane za pomocą wieloznakowej kombinacji klawiszy, na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1078 przykład C-x C-s oraz (jeśli nie masz klawisza META lub EDIT) <ESC>v,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1079 są także dopuszczalne po C-h c.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1080
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1081 By uzyskać więcej informacji na temat polecenia, naciśnij C-h k
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1082 zamiast C-h c.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1083
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1084 >> Naciśnij C-h k Control-p.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1085
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1086 To polecenie wyświetla dokumentację na temat danej funkcji oraz jej
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1087 nazwę w oknie Emacsa. Gdy skończysz śledzić wynik tego polecenia
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1088 naciśnij C-x 1, by pozbyć się tekstu pomocy. Nie musisz tego robić od
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1089 razu. Możesz wykonać pewne operacje w oparciu o tekst pomocy zanim
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1090 naciśniesz C-x 1.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1091
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1092 Oto kilka innych użytecznych wariantów C-h:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1093
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1094 C-h f Opisz funkcje o podanej nazwie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1095
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1096 >> Napisz C-h f previous-line<Return>. Wypisze to na ekranie całą
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1097 informacje, jaką Emacs ma na temat funkcji, która implementuje
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1098 polecenie C-p.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1099
38915
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1100 Podobnie komenda C-h v pokazuje na ekranie dokumentację zmiennych, których
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1101 wartosci mozesz zmienić, aby dostosować Emacsa do swoich
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1102 preferencji. Wpisz nazwę zmiennej, gdy Emacs o nią poprosi.
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1103
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1104
25853
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1105 C-h a Apropos. Wpisz słowo kluczowe, a Emacs wypisze listę
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1106 wszystkich poleceń, których nazwa zawiera to słowo.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1107 Polecenia te mogą zostać wywołane za pomocą Meta-x.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1108 Dla niektórych poleceń Apropos wypisze jedno- lub
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1109 dwuznakowe sekwencje, które wywołują dane polecenie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1110
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1111 >> Napisz C-h a file<Return>. Zobaczysz listę wszystkich poleceń,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1112 dostępnych za pomocą M-x, które maja słowo "file" w swojej nazwie.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1113 Zauważysz tam także polecenia takie, jak C-x C-f oraz C-x C-w,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1114 umieszczone obok nazw poleceń "find-file" i "write-file".
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1115
38915
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1116 >> Napisz C-M-v, aby przewinąć okno pomocy. Zrób to kilka razy.
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1117 >> Napisz C-x 1, aby usunąć okno pomocy.
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1118
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1119 C-h i Czytanie elektronicznych podręczników (w formacie Info). To
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1120 polecenie przełączy cię do specjalnego bufora o nazwie
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1121 *info*, gdzie bedziesz mógł przeczytać podręczniki
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1122 dotyczące pakietów zainstalowanych w twoim
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1123 systemie. Napisz m emacs <Return>, aby zapoznać się z
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1124 podręcznikiem Emacsa. Jeżeli nigdy wczesniej nie używałes
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1125 Info, napisz ? a Emacs przedstawi ci możliwości
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1126 tego trybu. Po tym, jak zapoznasz się z tym krótkim
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1127 podręcznikiem w dalszej pracy podstawową dokumentację
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1128 stanowić będzie właśnie Emacs Info.
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1129
25853
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1130
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1131 PODSUMOWANIE
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1132 ------------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1133
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1134 Pamiętaj, że by wyjść z Emacsa na stałe, używaj C-x C-c. By wyjść do
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1135 powłoki na chwilę tak, byś mógł wrócić, użyj C-z. (To nie działa pod
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1136 X-Windows, ponieważ tam nie ma prawdziwego konceptu przejścia na
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1137 chwile do powłoki. Zamiast tego C-z ikonizuje okno Emacsa.)
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1138
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1139 Ten podręcznik był pisany tak, by wszyscy nowi użytkownicy mogli go
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1140 zrozumieć. Jeśli coś pozostawił niejasnym, nie siedź cicho i nie
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1141 obwiniaj siebie, tylko daj nam znać!
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1142
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1143
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1144 KOPIOWANIE
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1145 ----------
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1146
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1147 Niniejszy podręcznik jest potomkiem w długiej linii podręczników
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1148 Emacsa, która rozpoczyna się od tego, który został napisany przez
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1149 Stuarta Cracrafta dla oryginalnego Emacsa. Został on zmodyfikowany we
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1150 wrześniu 1994 przez Bena Winga, który zaktualizował go, jeśli chodzi o
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1151 X-Windows.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1152
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1153 Tłumaczenia na język polski dokonał Remek Trzaska z pomocą Ryszarda
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1154 Kubiaka. Jesli polskie znaki nie byly poprawnie wyswietlane w tym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1155 buforze, oznacza to, ze nie masz zainstalowanych polskich fontow.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1156 Pomoc w tym zakresie mozesz znalezc pod adresem:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1157 <URL:http://www.agh.edu.pl/ogonki>
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1158
38915
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1159 Tłumaczenie to zostało uaktualnione dla wersji GNU Emacs 21
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1160 przez Beatę Wierzchołowską <beataw@orient.uw.edu.pl> z pomocą
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1161 Janusza S. Bienia <jsbien@mail.uw.edu.pl>
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1162
25853
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1163 Ta wersja podręcznika, podobnie jak GNU Emacs, jest zastrzeżona, a
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1164 pozwolenie na kopiowanie udzielone jest pod następującymi warunkami:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1165
38915
e7e9b4581430 Update per the English version.
Eli Zaretskii <eliz@gnu.org>
parents: 25853
diff changeset
1166 Copyright (c) 1985, 1994, 2001 Free Software Foundation
25853
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1167
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1168 Permission is granted to anyone to make or distribute verbatim
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1169 copies of this document as received, in any medium, provided that
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1170 the copyright notice and permission notice are preserved,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1171 and that the distributor grants the recipient permission
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1172 for further redistribution as permitted by this notice.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1173
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1174 Permission is granted to distribute modified versions
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1175 of this document, or of portions of it,
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1176 under the above conditions, provided also that they
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1177 carry prominent notices stating who last altered them.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1178
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1179 Warunki kopiowania samego Emacsa są w pewnym stopniu inne, aczkolwiek
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1180 zachowują te sama idee. Proszę, przeczytaj plik COPYING, po czym
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1181 rozdaj swoim znajomym kopie Emacsa. Pomóż zwalczyć przeszkody w
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1182 rozpowszechnianiu oprogramowania przez tworzenie i dzielenie się
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1183 oprogramowaniem.
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1184
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1185 ;;; Local Variables:
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1186 ;;; mode: fundamental
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1187 ;;; coding: latin-2
Dave Love <fx@gnu.org>
parents:
diff changeset
1188 ;;; End: