diff DOCS/xml/pl/usage.xml @ 31890:d335ceb31507

Merge CD/DVD chapter into the usage chapter for all translations. This improves the overall structure of the documentation.

--- a/DOCS/xml/pl/usage.xml	Tue Aug 17 16:44:29 2010 +0000
+++ b/DOCS/xml/pl/usage.xml	Tue Aug 17 16:45:17 2010 +0000
@@ -495,6 +495,340 @@
 <!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
 
 
+<sect1 id="drives">
+<title>Napędy CD/DVD</title>
+
+<para>
+Nowoczesne napędy CD-ROM osiągają bardzo duże prędkości. Niektóre z nich są
+dodatkowo zdolne do pracy przy zredukowanych prędkościach. Oto kilka powodów,
+dla których powinniśmy zastanowić się czy nie należy zredukować prędkości
+naszego napędu:
+</para>
+
+<itemizedlist>
+<listitem><para>
+  Istnieją doniesienia o błędach odczytu przy dużych prędkościach, szczególnie
+  podczas używania uszkodzonych bądź wadliwie wytłoczonych/nagranych płyt CD.
+  Redukcja prędkości odczytu może uchronić nas przed utratą danych w takich
+  przypadkach.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+  Wiele napędów CD jest dokuczliwie głośnych. Redukcja prędkości może zmniejszyć
+  natężenie hałasu.
+</para></listitem>
+</itemizedlist>
+
+<!-- ********** -->
+
+<sect2 id="drives_linux">
+<title>Linux</title>
+
+<para>
+Możesz zredukować prędkość napędu CD z interfejsem IDE korzystając
+z <command>hdparm</command>, <command>setcd</command> lub
+<command>cdctl</command>.
+Działają one w następujący sposób:
+<screen>hdparm -E <replaceable>[prędkość]</replaceable> <replaceable>[urządzenie cdrom]</replaceable></screen>
+<screen>setcd -x <replaceable>[prędkość]</replaceable> <replaceable>[urządzenie cdrom]</replaceable></screen>
+<screen>cdctl -bS <replaceable>[speed]</replaceable></screen>
+</para>
+
+<para>
+Jeśli używasz emulacji SCSI, możesz musieć zastosować ustawienia do prawdziwego
+urządzenia IDE a nie emulowanego SCSI.
+</para>
+
+<para>
+Jeżeli masz uprawnienia roota, to pomóc może także następująca komenda:
+<screen>echo file_readahead:2000000 &gt; /proc/ide/<replaceable>[urządzenie cdrom]</replaceable>/settings</screen>
+</para>
+
+
+<para>
+Ustawiamy w ten sposób wielkość bufora odczytu na 2MB, co pomaga przy odczycie
+porysowanych płyt. Jeżeli ustawimy zbyt dużą wielkość tego bufora, napęd będzie
+stale rozkręcał się i zwalniał, co spowoduje bardzo znaczny spadek wydajności.
+Zaleca się również dostrojenie napędu CD-ROM przy użyciu
+<command>hdparm</command>:
+<screen>hdparm -d1 -a8 -u1 <replaceable>[urządzenie cdrom]</replaceable></screen>
+</para>
+
+<para>
+Włączamy w ten sposób dostęp DMA do dysku, czytanie z wyprzedzeniem i
+odmaskowanie IRQ (IRQ unmasking) (więcej przeczytasz na stronach man do
+<command>hdparm</command>)
+</para>
+
+<para>
+Proszę sprawdzić
+"<filename>/proc/ide/<replaceable>[urządzenie cdrom]</replaceable>/settings</filename>"
+by dostroić swój napędu CD-ROM.
+</para>
+
+<para>
+Dla napędów SCSI nie istnieje jednolity sposób ustawiawiania tych parametrów
+(jeżeli znasz jakiś to napisz nam o nim). Istnieje narzędzie które działa z
+<ulink url="http://das.ist.org/~georg/">napędami SCSI Plextor</ulink>.
+</para>
+</sect2>
+
+<!-- ********** -->
+
+<sect2 id="drives_freebsd">
+<title>FreeBSD</title>
+
+<para>Prędkość:
+<screen>
+cdcontrol [-f <replaceable>urządzenie</replaceable>] speed <replaceable>[prędkość]</replaceable>
+</screen>
+</para>
+
+<para>DMA:
+<screen>
+sysctl hw.ata.atapi_dma=1
+</screen>
+</para>
+</sect2>
+
+</sect1>
+
+
+<!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
+
+
+<sect1 id="dvd">
+<title>Odtwarzanie DVD</title>
+
+<para>
+Aby poznać pełną listę dostępnych opcji, proszę przeczytać odpowiednie strony
+man. Składnia do odtwarzania standardowego DVD jest następująca:
+<screen>
+mplayer dvd://<replaceable>&lt;ścieżka&gt;</replaceable> [-dvd-device <replaceable>&lt;urządzenie&gt;</replaceable>]
+</screen>
+</para>
+
+<para>
+Przykład:
+<screen>mplayer dvd://1 -dvd-device /dev/hdc</screen>
+</para>
+
+<para>
+Jeśli skompilowałeś <application>MPlayera</application> z obsługą dvdnav,
+składnia jest taka sama, tylko musisz użyć dvdnav:// zamiast dvd://.
+</para>
+
+<para>
+Domyślnym urządzeniem (device) DVD jest <filename>/dev/dvd</filename>. Jeżeli
+Twoje ustawienia są inne, stwórz odpowiedni symlink lub ustaw odpowiednie
+urządzenie (device) w linii polecenia korzystając z opcji
+<option>-dvd-device</option>.
+</para>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> używa <systemitem>libdvdread</systemitem>
+oraz <systemitem>libdvdcss</systemitem> do odtwarzania i dekodowania DVD.
+Te dwie biblioteki są zawarte
+w głównym drzewie źródłowym <application>MPlayera</application>, nie trzeba
+instalować ich osobno.
+Możesz też użyć systemowych wersji tych bibliotek, ale nie jest to zalecane,
+ponieważ może spowodować błędy, niekompatybilności bibliotek oraz zmniejszenie
+prędkości.
+</para>
+
+<note><para>
+Jeśli występują problemy z dekodowaniem DVD, spróbuj wyłączyć supermount lub
+inne tego typu usługi. Niektóre napędy RPC-2 mogą również wymagać ustawienia
+kodu regionu DVD.
+</para></note>
+
+<formalpara>
+<title>Struktura dysku DVD</title>
+<para>
+Dyski DVD mają po 2048 bajtów na sektor z ECC/CRC. Zwykle posiadają system
+plików UDF na pojedynczej ścieżce zawierającej różnorakie pliki (małe pliki .IFO
+i .BUK oraz duże (1GB) pliki .VOB).
+Są one rzeczywistymi plikami i mogą być kopiowane/odtwarzane z podmontowanego
+systemu plików niezakodowanego DVD.
+</para>
+</formalpara>
+
+<para>
+Pliki .IFO zawierają informacje nawigacyjne filmu (mapa
+rozdziałów/tytułów/kątów kamery, tablica języków, itp) i są konieczne do
+odczytu i interpretacji zawartości pliku .VOB (filmu).
+Pliki .BUK są kopiami zapasowymi plików .IFO.
+Używają <emphasis role="bold">sektorów</emphasis> wszędzie, więc aby
+zaimplementować nawigację na DVD lub rozszyfrować zawartość, należy używać
+adresowania sektorów dysku w trybie raw.
+</para>
+
+<para>
+Z tego powodu obsługa DVD wymaga
+dostępu do urządzenia w trybie raw bazującym na sektorach. Niestety wymagane
+jest (pod Linuksem) posiadanie uprawnień roota aby móc korzystać z sektorowego
+adresowania pliku.
+Dlatego też nie w ogóle używamy sterownika systemu plików pochodzącego
+z jądra, ale reimplementujemy to w przestrzeni użytkownika.
+Zajmuje się tym biblioteka <systemitem>libdvdread</systemitem> 0.9.x.
+Sterownik
+systemu plików UDF zawarty w jądrze nie jest wymagany ponieważ wspomniane
+biblioteki zawierają własny, wbudowany sterownik systemu plików UDF. DVD nie
+musi być podmontowany, bowiem używany jest jedynie dostęp w trybie raw.
+</para>
+
+<para>
+Czasami <filename>/dev/dvd</filename> nie może być czytany przez użytkowników,
+zatem autorzy <systemitem>libdvdread</systemitem> zaimplementowali warstwę
+emulacji, która tłumaczy adresowanie sektorowe na nazwy plików i offsety, aby
+emulować dostęp w trybie raw na podmontowanym systemie plików albo nawet na
+twardym dysku.
+</para>
+
+<para>
+<systemitem>libdvdread</systemitem> równie dobrze akceptuje miejsce
+podmontowania (mountpoint) jak i nazwę urządzenia przy dostępie w trybie raw i
+sprawdza <filename>/proc/mounts</filename> w celu odnalezienia odpowiedniej
+nazwy urządzenia (device). Zostało to napisane z myślą o systemie Solaris, gdzie
+nazwy urządzeń są przydzielane automatycznie.
+</para>
+
+<formalpara>
+<title>Deszyfrowanie DVD</title>
+<para>
+Do deszyfrowania DVD jest używana biblioteka
+<systemitem>libdvdcss</systemitem>. Metoda jej działania może być określona
+poprzez zmienna środowiskową <envar>DVDCSS_METHOD</envar>,
+co jest dokładniej opisane na stronie man.
+</para>
+</formalpara>
+
+<para>
+Napędy DVD RPC-1 zabezpieczają ustawienia regionu jedynie poprzez
+oprogramowanie. Napędy RPC-2 mają sprzętowe zabezpieczenie, które pozwala na co
+najwyżej 5 zmian. Jeżeli posiadamy napęd DVD RPC-2 wymagana/zalecana jest
+aktualizacja firmware'u do RPC-1.
+Nowe wersje firmware'ów można znaleźć w internecie.
+Poszukiwania radzimy rozpocząć od
+<ulink url="http://forum.rpc-1.com/dl_all.php">forum firmware'ów</ulink>.
+Jeżeli nie ma tam nowej wersji firmware'u dla naszego urządzenia, użyj
+<ulink url="http://linvdr.org/projects/regionset/">regionset tool
+(narzędzia do zmiany regionów)</ulink> aby ustawić kod regionu na swoim napędzie
+DVD (pod Linuksem). <emphasis role="bold">Ostrzeżenie</emphasis>: Możesz
+ustawić region tylko 5 razy.
+</para>
+</sect1>
+
+
+<!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
+
+
+<sect1 id="vcd">
+<title>Odtwarzanie VCD</title>
+
+<para>
+Pełna lista dostępnych opcji znajduje się na stronie man. Składnia dla
+standardowego Video CD (VCD) jest następująca:
+<screen>mplayer vcd://<replaceable>&lt;ścieżka&gt;</replaceable> [-cdrom-device <replaceable>&lt;urządzenie&gt;</replaceable>]</screen>
+Przykład:
+<screen>mplayer vcd://2 -cdrom-device /dev/hdc</screen>
+Domyślnym urządzeniem VCD jest <filename>/dev/cdrom</filename>. Jeśli
+Twoje ustawienia są inne, utwórz dowiązanie symboliczne
+lub podaj prawidłowe urządzenie w linii poleceń za pomocą opcji
+<option>-cdrom-device</option>
+</para>
+
+<note><para>
+Przynajmniej napędy CD-ROM SCSI firmy Plextor i niektóre modele Toshiby
+mają beznadziejną wydajność przy odczycie VCD. Jest to spowodowane
+niekompletną implementacją <systemitem>ioctl</systemitem>'a CDROMREADRAW dla
+tych urządzeń. Jeśli masz jakieś pojęcie o programowaniu SCSI,
+<ulink url="../../tech/patches.txt">pomóż nam</ulink> zaimplementować ogólną
+obsługę SCSI dla VCD.
+</para></note>
+
+<para>
+W międzyczasie możesz wyciągać dane z VCD za pomocą
+<ulink url="http://ftp.ntut.edu.tw/ftp/OS/Linux/packages/X/viewers/readvcd/">readvcd</ulink>
+i odtwarzać plik wynikowy za pomocą <application>MPlayera</application>
+</para>
+
+<formalpara>
+<title>Struktura VCD</title>
+<para>
+Video CD (VCD) składa się z sektorów CD-ROM XA, tzn. ścieżek CD-ROM
+mode 2 form 1 i form 2:
+<itemizedlist>
+<listitem><para>
+  Pierwsza ścieżka jest w formacie mode 2 form 2, który oznacza użycie korekcji
+  błędów L2. Ścieżka ta zawiera system plików ISO-9660 o gęstości 2048
+  bajtów/sektor.  Ten system plików z kolei zawiera metainformacje VCD, a także
+  nieruchome klatki, często używane w menu. Segmenty MPEG dla menu mogą także
+  być składowane w tejże pierwszej ścieżce, ale MPEGi muszą być podzielone na
+  kawałki po 150 sektorów. System plików ISO-9660 może zawierać inne pliki bądź
+  programy, niekonieczne dla eksploatacji VCD.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+  Druga i pozostałe ścieżki są zwykle ścieżkami video MPEG typu raw o gęstości
+  2324 bajtów/sektor, zawierającymi jeden pakiet danych MGEG PS na sektor.
+  Ścieżki te są w formacje mode 2 form 1, więc przechowują one więcej danych na
+  sektor, w zamian za słabszą korekcję błędów. Możliwe są też ścieżki CD-DA na
+  VCD poza pierwszą ścieżką. Niektóre systemy operacyjne używają pewnych
+  trików aby ścieżki nie zawierające systemu plików ISO-9660 były widoczne
+  w systemie plików. W pozostałych systemach, jak na przykład w systemie
+  GNU/Linux, nie ma takiej możliwości (jeszcze). W takim przypadku dane MPEG
+  <emphasis role="bold">nie mogą być montowane</emphasis>.
+  Jako że większość filmów znajduje się na tego typu ścieżce,
+  powinieneś spróbować na początek opcji <option>vcd://2</option>.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+  Istnieją również płyty VCD bez pierwszej ścieżki (pojedyncza ścieżka i
+  brak systemu plików w ogóle). Je również da się odtwarzać, ale nie da
+  się ich montować.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+  Definicja standardu Video CD, nazywana "Białą Księgą" Phillipsa,
+  generalnie nie jest dostępna online, musi być zakupiona u Phillipsa.
+  Bardziej szczegółowe informacje na temat Video CD można znaleźć na
+  <ulink url="http://www.vcdimager.org/pub/vcdimager/manuals/0.7/vcdimager.html#SEC4">stronie dokumentacji vcdimagera</ulink>.
+</para></listitem>
+</itemizedlist>
+</para>
+</formalpara>
+
+<formalpara>
+<title>O plikach .DAT</title>
+<para>
+Plik o rozmiarze ok. 600 MB widoczny na pierwszej ścieżce zamontowanego VCD
+nie jest prawdziwym plikiem ! Jest on tzw. bramką ISO, utworzoną by
+Windows mógł obsługiwać takie ścieżki (Windows w ogóle nie zezwala aplikacjom
+na dostęp do urządzeń w trybie raw). Pod Linuksem nie możesz kopiować ani
+odtwarzać tych plików (zawierają "śmieci"). Pod Windows jest to możliwe, gdyż
+jego sterownik iso9660 symuluje odczyt ścieżek w trybie raw za pomocą tego
+pliku. By móc odtwarzać pliki .DAT, musisz mieć sterownik do jądra, który
+dostarczany jest z linuksową wersją PowerDVD. Posiada on zmodyfikowany sterownik
+systemu plików iso9660 (<filename>vcdfs/isofs-2.4.X.o</filename>), który jest w
+stanie symulować odczyt ścieżek w trybie raw za pomocą pliku .DAT. Jeśli
+podmontujesz płytę używając ich sterownika, możesz kopiować, a nawet odtwarzać
+pliki .DAT za pomocą <application>MPlayera</application>. Ale nie będzie to
+działało za pomocą standardowego sterownika iso9660 dostarczonego z jądrem
+Linuksa! Zamiast tego użyj opcji <option>vcd://</option>. Alternatywą dla
+kopiowania VCD jest nowy sterownik:
+<ulink url="http://www.elis.rug.ac.be/~ronsse/cdfs/">cdfs</ulink> (nie jest
+częścią oficjalnego jądra), który wyświetla sesje CD jako pliki obrazów, oraz
+<ulink url="http://cdrdao.sf.net/">cdrdao</ulink>, program do zgrywania
+płyt CD bit po bicie.
+</para>
+</formalpara>
+</sect1>
+
+
+<!-- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -->
+
+
 <sect1 id="edl" xreflabel="Edit Decision Lists (EDL)">
 <title>Decyzyjne Listy Edycji (Edit Decision Lists - EDL)</title>