changeset 11176:92ea2b3d40ac

2 new translated files

--- /dev/null	Thu Jan 01 00:00:00 1970 +0000
+++ b/DOCS/xml/pl/cd-dvd.xml	Sun Oct 19 18:19:43 2003 +0000
@@ -0,0 +1,385 @@
+<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
+<!-- synced with 1.8 -->
+<chapter id="cd-dvd">
+<title>Używanie CD/DVD</title>
+
+<sect1 id="drives">
+<title>Napędy CD/DVD</title>
+<para>
+Fragment dokumentacji Linuksa:
+</para>
+
+<para>
+Nowoczesne napędy CD-ROM osiągają bardzo duże prędkości. Niektóre z nich są dodatkowo 
+zdolne do pracy przy zredukowanych prędkościach. Oto kilka powodów, dla których 
+powinniśmy zastanowić się czy nie należy zredukować prędkości naszego napędu:
+</para>
+
+<itemizedlist>
+<listitem><para>
+Istnieją doniesienia o błędach odczytu przy dużych prędkościach, szczególnie podczas 
+używania uszkodzonych bądź wadliwie wytłoczonych/nagranych płyt CD. Redukcja prędkości 
+odczytu może uchronić nas przed utratą danych w takich przypadkach.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+Wiele napędów CD jest dokuczliwie głośnych. Redukcja prędkości może zmniejszyć natężenie 
+hałasu.
+</para></listitem>
+</itemizedlist>
+
+<para>
+Redukcję prędkości napędu CD z interfejsem IDE możemy uzystać korzystając z 
+<command>hdparm</command> bądź programu <command>setcd</command>. Działają one w 
+następujący sposób:
+
+<screen>hdparm -E <replaceable>[prędkość]</replaceable> <replaceable>[urządzenie 
+cdrom]</replaceable></screen>
+<screen>setcd -x <replaceable>[prędkość]</replaceable> <replaceable>[urządzenie 
+cdrom]</replaceable></screen>
+</para>
+
+<para>
+Jeżeli masz uprawnienia roota, to pomóc może także następująca komenda: 
+<screen>echo file_readahead:2000000 &gt; /proc/ide/<replaceable>[urzÄ…dzenie 
+cdrom]</replaceable>/settings</screen>
+</para>
+
+
+<para>
+Ustawiamy w ten sposób wielkość bufora odczytu na 2MB, co pomaga przy odczycie 
+porysowanych płyt.
+Jeżeli ustawimy zbyt dużą wielkość tego bufora, napęd będzie stale rozkręcał się i 
+zwalniał, co spowoduje bardzo znaczny spadek wydajności. Zaleca się również dostrojenie 
+napędu CD-ROM przy użyciu <command>hdparm</command>:
+<screen>hdparm -d1 -a8 -u1 <replaceable>[urzÄ…dzenie cdrom]</replaceable></screen>
+</para>
+
+<para>
+Włączamy w ten sposób dostęp DMA do dysku, czytanie z wyprzedzeniem i odmaskowanie IRQ 
+(IRQ unmasking) (więcej przeczytasz na stronach man do <command>hdparm</command>)
+</para>
+
+<para>
+Proszę sprawdzić &quot;<filename>/proc/ide/<replaceable>urządzenie 
+cdrom</replaceable>/settings&quot;</filename>
+dla dostrojenia swojego napędu CD-ROM.
+</para>
+
+<para>
+Dla napędów SCSI nie istnieje jednolity sposób ustawiawiania tych parametrów (jeżeli 
+znasz jakiś to napisz nam o nim). Istnieje narzędzie które działa z 
+<ulink url="http://das.ist.org/~georg/">napędami SCSI Plextor</ulink>.
+</para>
+
+<para>FreeBSD:</para>
+<para>Prędkość: <command>cdcontrol [-f <replaceable>device</replaceable>] speed 
+<replaceable>speed</replaceable></command></para>
+<para>DMA: <command>sysctl hw.ata.atapi_dma=1</command></para>
+</sect1>
+
+<sect1 id="dvd">
+<title>Odtwarzanie DVD</title>
+<para>
+Aby poznać pełną listę dostępnych opcji, proszę przeczytać odpowiednie strony man. 
+Składnia dla standardowego DVD (Digital Versatile Disc) jest następująca:
+<screen>mplayer dvd://<replaceable>&lt;ścieżka&gt;</replaceable> [-dvd-device <replaceable>&lt;urządzenie&gt;</replaceable>]</screen>
+</para>
+
+<para>
+Przykład:
+<screen>mplayer dvd://1 -dvd-device /dev/hdc</screen>
+</para>
+
+<para>
+Domyślnym urządzeniem (device) DVD jest <filename>/dev/dvd</filename>. Jeżeli Twoje 
+ustawienia są inne, stwórz odpowiedni symlink lub ustaw odpowiednie urządzenie (device) 
+w linii polecenia korzystajÄ…c z opcji <option>-dvd-device</option>.
+</para>
+
+<formalpara>
+<title>Obsługa DVD - nowy sposób (mpdvdkit2)</title>
+<para>
+<application>MPlayer</application> używa <systemitem>libdvdread</systemitem> oraz
+<systemitem>libdvdcss</systemitem> do dekodowania i odtwarzania DVD. Te dwie 
+biblioteki sÄ… zawarte w podkatalogu <filename class="directory">libmpdvdkit2/</filename> 
+w głównym drzewie katalogów MPlayera, nie trzeba instalować ich osobno. 
+Wybraliśmy tę opcję ponieważ musieliśmy poprawić błąd <systemitem>libdvdread</systemitem> 
+i zastosować łatkę (patch), która dodaje obsługę <emphasis role="bold">buforowania 
+złamanych kluczy CSS</emphasis> do <systemitem>libdvdcss</systemitem>. Skutkuje to dużym 
+wzrostem szybkości ponieważ klucze nie muszą być łamane za każdym razem przed 
+odtwarzaniem.
+</para>
+</formalpara>
+
+<note><para>
+Jeśli występują problemy z dekodowaniem DVD, spróbuj wyłączyć supermount albo
+inne tego typu usługi.
+</para></note>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> potrafi także używać bibliotek systemowych 
+<systemitem>libdvdread</systemitem>
+oraz <systemitem>libdvdcss</systemitem>, ale to rozwiÄ…zanie jest 
+<emphasis role="bold">nie</emphasis> zalecane, gdyż może powodować błędy, 
+niekompatybilności bibliotek oraz zmniejszenie prędkości.
+</para>
+
+<formalpara>
+<title>Obsługa DVD - stary sposób - OPCJONALNE</title>
+<para>
+Użyteczne, jeżeli chcesz odtwarzać zakodowane pliki VOB z <emphasis role="bold">twardego 
+dysku</emphasis>.
+W tym celu skompiluj i zainstaluj <emphasis role="bold">libcss</emphasis> 0.0.1 (nie 
+nowsze) (Jeżeli MPlayer nie radzi sobie, użyj opcji 
+<option>-csslib  /ścieżka/do/libcss.so</option>). Aby użyć tej metody musisz mieć uprawnienia roota, 
+binarka MPlayer musi miec suid lub pozwól MPlayerowi na uruchamianie owijacza (wrapper) 
+fibmap_mplayer z suid-root.
+</para>
+</formalpara>
+
+<formalpara>
+<title>Struktura dysku DVD</title>
+<para>
+Dyski DVD mają po 2048 bajtów na sektor z ECC/CRC. Zwykle posiadają system plików UDF 
+na pojedynczej ścieżce zawierającej różnorakie pliki (małe pliki .IFO i .BUK oraz duże 
+(1GB) pliki .VOB).
+Są one rzeczywistymi plikami i mogą być kopiowane/odtwarzane z podmontowanego systemu 
+plików niezakodowanego DVD.
+</para>
+</formalpara>
+
+<para>
+Pliki .IFO zawierają informacje nawigacyjne filmu (rozdział/tytuł/mapa zaczepów/tablica 
+języków, itp) i są konieczne do odczytu i interpretacji zawartości pliku .VOB (filmu). 
+Pliki .BUK są kopiami zapasowymi plików .IFO. Używają 
+<emphasis role="bold">sektorów</emphasis> wszędzie, więc aby zaimplementować nawigację 
+na DVD lub rozszyfrować zawartość, należy używać adresowania sektorów dysku w trybie raw.
+</para>
+
+<para>
+Z tego powodu obsługa DVD w starym stylu z użyciem 
+<systemitem>libcss</systemitem> wymaga podmontowanego systemu 
+plików DVD oraz dostępu do urządzenia w trybie raw 
+bazującym na sektorach. Niestety wymagane jest (pod Linuksem) posiadanie uprawnień roota 
+aby móc korzystać z sektorowego adresowania pliku. Wybór jest następujący:
+
+<itemizedlist>
+<listitem><para>
+Posiadać uprawnienia roota lub używać programu wykonywalnego 
+<application>MPlayera</application> posiadajÄ…cego prawa suid-root.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+Pozwolić <application>MPlayerowi</application> na uruchamianie owijacza (wrapper) 
+fibmap_mplayer w trybie suid-root w celu uzyskania dostępu do DVD (używane przy 
+odtwarzaniu DVD starÄ… metodÄ… poprzez <systemitem>libcss</systemitem>).
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+Wcale nie używać sterownika systemu plików zawartego w jądrze lecz korzystać jedynie z 
+narzędzi działających w przestrzeni użytkownika.
+ZajmujÄ… siÄ™ tym biblioteki <systemitem>libdvdread</systemitem> 0.9.x 
+i <systemitem>libmpdvdkit</systemitem> (obsługa DVD nowym sposobem). Sterownik systemu 
+plików UDF zawarty w jądrze nie jest wymagany 
+ponieważ wspomniane biblioteki zawierają własny, wbudowany sterownik systemu plików UDF. 
+DVD nie musi być podmontowany, bowiem używany jest jedynie dostęp w trybie raw.
+</para></listitem>
+</itemizedlist>
+</para>
+
+<para>
+Czasami <filename>/dev/dvd</filename> nie może być czytany przez użytkowników, zatem 
+autorzy <systemitem>libdvdread</systemitem> zaimplementowali emulację warstwy, która 
+przenosi adresowanie sektorowe na nazwy plików i offsety, aby już u źródeł 
+podmontowanego systemu plików emulować dostęp w trybie raw, na równi z dostępem do dysku twardego.
+</para>
+
+<para>
+<systemitem>libdvdread</systemitem> równie dobrze akceptuje miejsce podmontowania 
+(mountpoint) jak i nazwę urządzenia przy dostępie w trybie 
+raw i sprawdza <filename>/proc/mounts</filename> w celu odnalezienia odpowiedniej nazwy 
+urządzenia (device). Zostało to napisane z myślą o systemie Solaris, gdzie nazwy 
+urządzeń są przydzielane automatycznie.
+</para>
+
+<para>
+Domyślnym urządzeniem (device) DVD jest <filename>/dev/dvd</filename>. Jeżeli Twoje 
+ustawienia są inne, stwórz odpowiedni symlink lub ustaw odpowiednie urządzenie w linii 
+polecenia korzystajÄ…c z opcji <option>-dvd-device</option>.
+</para>
+
+<formalpara>
+<title>Autoryzacja DVD</title>
+<para>
+Metoda autoryzacji i rozszyfrowywania używana gdy korzystamy z DVD przy użyciu nowego 
+sposobu polega na korzystaniu ze zmodyfikowanej biblioteki 
+<systemitem>libdvdcss</systemitem> (patrz wyżej). Ta metoda może być określona poprzez 
+zmienna środowiskową <envar>DVDCSS_METHOD</envar>, która może być ustawiona na "key", 
+"disk" albo "title".
+</para>
+</formalpara>
+
+<para>
+Jeżeli żadna wartość nie jest ustawiona, próbowane są następujące metody (domyślnie: 
+"key", "title request"):
+</para>
+
+<orderedlist>
+<listitem><para>
+<emphasis role="bold">bus key</emphasis>: Ten klucz jest ustalany podczas autoryzacji 
+(długa mieszanina ioctl'i i rozmaite wymiany kluczy, bajery kryptograficzne) oraz jest 
+używany do szyfrowania tytułu i kluczy dyskowych przed wysłaniem ich nieszyfrowaną 
+magistralą (by zapobiec podsłuchiwaniu). Bus key jest wymagany do pobrania i wstępnego 
+rozszyfrowania zaszyfrowanego klucza dyskowego (disk key).
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+<emphasis role="bold">cached key</emphasis>: <application>MPlayer</application> 
+wyszukuje już złamane klucze tytułów, które są przechowywane w katalogu 
+<filename class="directory">~/.mplayer/DVDKeys</filename> (szybkie ;) ).
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+<emphasis role="bold">key</emphasis>: Jeżeli żaden zbuforowany klucz nie jest dostępny, 
+<application>MPlayer</application> próbuje rozszyfrować klucz dyskowy korzystając z 
+garści kluczy zaszytych w odtwarzaczu.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+<emphasis role="bold">disk</emphasis>: Jeżeli metoda "key" zawodzi (np. brak kluczy 
+zaszytych w odtwarzaczu), <application>MPlayer</application> złamie klucz dyskowy 
+używając algorytmu ataku brutalnego. Proces ten jest bardzo procesorochłonny i wymaga 64 
+MB pamięci (16777216 (16*2^20) 32-bitowych pól tabeli hash) do przechowywania 
+tymczasowych danych. Ta metoda powinna zadziałać zawsze (niestety jest wolna).
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+<emphasis role="bold">title request</emphasis>: MajÄ…c klucz dyskowy 
+<application>MPlayer</application> 
+pobiera zaszyfrowane klucze tytułowe (title key), które są zawarte w 
+<emphasis>ukrytych sektorach (hidden sectors)</emphasis> używając 
+<systemitem>ioctl()</systemitem>. Ochrona 
+regionalna w napędach RPC-2 jest realizowana w tym kroku i może się nie udać na tych 
+napędach. Jeśli jednak się uda, klucze tytułowe zostają rozszyfrowane przy użyciu 
+magistrali i klucza dyskowego.
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+<emphasis role="bold">title</emphasis>: Ta metoda jest używana jeżeli zapytanie o tytuł 
+zakończyło się niepowodzeniem i nie można polegać na żadnej wymianie kluczy z napędem 
+DVD. Używa ona ataku kryptograficznego 
+w celu odgadnięcia klucza tytułowego (title key) wprost (poprzez szukanie powtarzającego 
+się ciągu znaków (wzoru) w rozszyfrowanej zawartości pliku VOB oraz poprzez zgadywanie, 
+że czysty tekst odpowiadający 
+pierwszym zaszyfrowanym bajtom jest kontynuacją wzoru). Metoda ta jest także znana jako 
+&quot;znany czysto-tekstowy atak (known plaintext attack)&quot; bądź 
+&quot;DeCSSPlus&quot;. Rzadko zdarza siÄ™, ale siÄ™ 
+zdarza, że metoda ta może zawieść ponieważ jest niewystarczająco dużo zaszyfrowanych 
+danych na dysku aby spełnić założenia statystycznego ataku lub ponieważ klucz zmienia 
+się w trakcie tytułu. Jest to jedyna 
+metoda, aby zdeszyfrować DVD przechowywane na twardym dysku lub DVD ze złym regionem na 
+napędzie RPC2 (powolne).
+</para></listitem>
+</orderedlist>
+
+<para>
+Napędy DVD RPC-1 zabezpieczają ustawienia regionu jedynie poprzez oprogramowanie. Napędy 
+RPC-2 mają sprzętowe zabezpieczenie, które pozwala na co najwyżej 5 zmian. Jeżeli 
+posiadamy napęd DVD RPC-2 wymagana/zalecana jest aktualizacja firmware'u do RPC-1 . Nowe 
+wersje firmware'ów można znaleźć na tej <ulink url="http://www.firmware-flash.com">stronie z 
+firmware'ami</ulink>. Jeżeli nie ma tam nowej wersji 
+firmware'u dla naszego urządzenia, użyj <ulink url="http://www.linuxtv.org/download/dvd/dvd_disc_20000215.tar.gz">regionset tool 
+(narzędzia do zmiany regionów)</ulink> aby ustawić kod regionu na swoim napędzie DVD (pod Linuksem).
+<emphasis role="bold">Ostrzeżenie</emphasis>: Możesz ustawić region tylko 5 razy.
+</para>
+</sect1>
+
+<sect1 id="vcd">
+<title>Odtwarzanie VCD</title>
+<para>
+Pełna lista dostępnych opcji znajduje się na stronie man. 
+Składnia dla standardowego Video CD (VCD) jest następująca: 
+<screen>mplayer vcd://<replaceable>&lt;ścieżka&gt;</replaceable> 
+[-cdrom-device <replaceable>&lt;urzÄ…dzenie&gt;</replaceable>]</screen>
+Przykład:
+<screen>mplayer vcd://2 -cdrom-device /dev/hdc</screen>
+Domyślnym urządzeniem VCD jest <filename>/dev/cdrom</filename>. Jeśli 
+Twoje ustawienia są inne, utwórz dowiązanie symboliczne 
+lub podaj prawidłowe urządzenie w linii poleceń za pomocą opcji 
+<option>-cdrom-device</option>
+</para>
+
+<note><para>
+Przynajmniej napędy CD-ROM SCSI firmy Plextor i niektóre modele Toshiby 
+mają beznadziejną wydajność przy odczycie VCD. Jest to spowodowane 
+niekompletnÄ…
+implementacją <systemitem>ioctl</systemitem>'a CDROMREADRAW dla tych urządzeń. 
+Jeśli masz jakieś pojęcie o programowaniu SCSI, 
+<ulink url="../../tech/patches.txt">pomóż nam</ulink> zaimplementować 
+ogólną obsługę SCSI dla VCD.
+</para></note>
+
+<para>
+W międzyczasie możesz wyciągać dane z VCD za pomocą
+<ulink 
+url="http://140.132.1.204/OS/Linux/packages/X/viewers/readvcd/">readvcd</ulink>
+i odtwarzać plik wynikowy za pomocą <application>MPlayera</application>
+</para>
+
+<formalpara>
+<title>Struktura VCD</title>
+<para>Płyty VCD składają się z jednej lub więcej ścieżek:</para>
+</formalpara>
+
+<itemizedlist>
+<listitem><para>
+Pierwsza ścieżka jest małą ścieżką o gęstości 2048 bajtów/sektor z danymi w 
+systemie plików iso9660, zwykle zawierająca windowsowy odtwarzacz VCD i być 
+może inne informacje (obrazy, tekst, itp.).
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+Druga i pozostałe ścieżki o gęstości 2324 bajtów/sektor zawierają po jednym 
+pakiecie czystego strumienia MPEG PS na sektor zamiast systemu plików. 
+Podobnie, jak w przypadku ścieżek audio CD, ścieżki te <emphasis role="bold">nie mogą 
+być montowane</emphasis> (Czy kiedykolwiek montowałeś płytę audio CD by 
+ją odtworzyć?). Biorąc pod uwagę, że filmy znajdują się na tej ścieżce, 
+powinieneś spróbować na początek opcji <option>vcd://2</option>. 
+</para></listitem>
+
+<listitem><para>
+Istnieją również płyty VCD bez pierwszej ścieżki (pojedyncza ścieżka i 
+brak systemu plików w ogóle). Je również da się odtwarzać, ale nie da 
+się ich montować.
+</para></listitem>
+</itemizedlist>
+
+<formalpara>
+<title>O plikach .DAT</title>
+<para>
+Plik o rozmiarze ok. 600 MB widoczny na pierwszej ścieżce zamontowanego VCD 
+nie jest prawdziwym plikiem ! Jest on tzw. bramkÄ… ISO, utworzonÄ… by 
+Windows mógł obsługiwać takie ścieżki (Windows w ogóle nie zezwala aplikacjom 
+na dostęp do urządzeń w trybie raw). Pod Linuksem nie 
+możesz kopiować ani odtwarzać 
+tych plików (zawierają "śmieci"). Pod Windows jest to możliwe, gdyż jego 
+sterownik
+iso9660 symuluje odczyt ścieżek w trybie raw za pomocą tego pliku. By móc odtwarzać 
+pliki .DAT, musisz mieć sterownik do jądra, który dostarczany jest z linuksową 
+wersją PowerDVD. Posiada on zmodyfikowany sterownik systemu plików iso9660 
+(<filename>vcdfs/isofs-2.4.X.o</filename>), który jest w 
+stanie symulować odczyt ścieżek w trybie raw za pomocą pliku .DAT. Jeśli podmontujesz 
+płytę używając ich sterownika, możesz kopiować, a nawet odtwarzać pliki .DAT za pomocą 
+<application>MPlayera</application>. Ale nie będzie to 
+działało za pomocą standardowego sterownika iso9660 dostarczonego z jądrem Linuksa !
+Zamiast tego użyj opcji <option>vcd://</option>. 
+AlternatywÄ… dla kopiowania VCD jest nowy sterownik: 
+<ulink url="http://www.elis.rug.ac.be/~ronsse/cdfs/">cdfs</ulink> (nie 
+jest częścią oficjalnego jądra), który wyświetla sesje CD jako pliki obrazów, oraz 
+<ulink url="http://cdrdao.sourceforge.net/">cdrdao</ulink>, program do 
+zgrywania płyt CD bit po bicie.
+</para>
+</formalpara>
+</sect1>
+</chapter>

--- /dev/null	Thu Jan 01 00:00:00 1970 +0000
+++ b/DOCS/xml/pl/usage.xml	Sun Oct 19 18:19:43 2003 +0000
@@ -0,0 +1,490 @@
+<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
+<!-- synced with 1.11 -->
+<chapter id="usage">
+<title>Sposób u¿ycia</title>
+
+<sect1 id="commandline">
+<title>Linia poleceñ</title>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> u¿ywa skomplikowanego drzewa odtwarzania. Sk³ada
+siê on z opcji globalnych podanych na pocz±tku, na przyk³ad:
+
+<screen>mplayer -vfm 5</screen>
+
+i opcji podanych po nazwach plików, które stosuj± siê jedynie do podanego
+pliku/URLa/czegokolwiek, na przyk³ad:
+
+<screen>mplayer -vfm 5 film1.avi film2.avi -vfm 4</screen>
+</para>
+
+<para>
+Mo¿esz pogrupowaæ nazwy plików/URLe za pomoc± <literal>{</literal> oraz
+<literal>}</literal>. Przydaje siê to przy opcji <option>-loop</option>:
+
+<screen>mplayer { 1.avi -loop 2 2.avi } -loop 3</screen>
+
+Powy¿sze polecenie odtworzy pliki w kolejno¶ci: 1, 1, 2, 1, 1, 2, 1, 1, 2.
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie pliku:
+<synopsis>
+<command>mplayer</command><!--
+--> [<replaceable>opcje</replaceable>]<!--
+--> [<replaceable>¶cie¿ka</replaceable>/]<replaceable>nazwa_pliku</replaceable>
+</synopsis>
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie wiêkszej ilo¶ci plików:
+<synopsis>
+<command>mplayer</command><!--
+--> [<replaceable>opcje domy¶lne</replaceable>]<!--
+--> [<replaceable>¶cie¿ka</replaceable>/]<replaceable>nazwa_pliku1</replaceable><!--
+--> [<replaceable>opcje dla nazwa_pliku1</replaceable>]<!--
+--> <replaceable>nazwa_pliku2</replaceable><!--
+--> [<replaceable>opcje dla nazwa_pliku2</replaceable>] ...
+</synopsis>
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie VCD:
+<synopsis>
+<command>mplayer</command> [<replaceable>opcje</replaceable>]<!--
+--> vcd://<replaceable>numer_¶cie¿ki</replaceable><!--
+--> [-cdrom-device <replaceable>/dev/cdrom</replaceable>]
+</synopsis>
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie DVD:
+<synopsis>
+<command>mplayer</command> [<replaceable>opcja</replaceable>]<!--
+--> dvd://<replaceable>numer_tytu³u</replaceable><!--
+--> [-dvd-device <replaceable>/dev/dvd</replaceable>]
+</synopsis>
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie z WWW:
+<synopsis>
+<command>mplayer</command> [<replaceable>opcje</replaceable>]<!--
+--> http://<replaceable>strona.com/plik.asf</replaceable>
+</synopsis>
+(mo¿na u¿yæ równie¿ playlist)
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie z RTSP:
+<synopsis>
+<command>mplayer</command> [<replaceable>opcje</replaceable>]<!--
+--> rtsp://<replaceable>serwer.przyklad.com/nazwa_strumienia</replaceable>
+</synopsis>
+</para>
+
+<para>
+Przyk³ady:
+<screen>
+mplayer -vo x11 /mnt/Films/Contact/contact2.mpg
+mplayer vcd://2 -cd-rom-device /dev/hdc
+mplayer -afm 3 /mnt/DVDtrailers/alien4.vob
+mplayer dvd://1 -dvd-device /dev/hdc
+mplayer -abs 65536 -delay -0.4 -nobps ~/movies/test.avi<!--
+--></screen>
+</para>
+</sect1>
+
+
+<sect1 id="control">
+<title>Sterowanie</title>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> posiada w pe³ni konfigurowaln±, opart± na
+komendach warstwê sterowania, która pozwala na sterowanie 
+<application>MPlayera</application> za pomoc± klawiatury, myszki, joysticka lub
+zdalnego sterowania (za pomoc± LIRC). Zajrzyj do strony man w celu przejrzenia
+pe³nej listy skrótów klawiszowych.
+</para>
+
+
+<sect2 id="ctrl-cfg">
+<title>Konfiguracja sterowania</title>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> pozwala Ci przypisaæ dowolny klawisz/przycisk
+do ka¿dej komendy za pomoc± prostego pliku konfiguracyjnego. Sk³adnia tego
+pliku to nazwa klawisza, po której znajduje siê komenda. Domy¶lny plik
+konfiguracyjny znajduje siê w <filename>$HOME/.mplayer/input.conf</filename>, ale
+mo¿na podaæ tak¿e inny za pomoc± opcji <option>-input <replaceable>plik</replaceable></option>
+(¶cie¿ki wzglêdne s± wzglêdem <filename>$HOME/.mplayer</filename>).
+</para>
+
+<example>
+<title>Przyk³adowy plik konfiguracji sterowania</title>
+<programlisting>
+##
+## Plik konfiguracji sterowania MPlayera
+##
+
+RIGHT seek +10
+LEFT seek -10
+- audio_delay 0.100
++ audio_delay -0.100
+q quit
+&gt; pt_step 1
+&lt; pt_step -1
+ENTER pt_step 1 1<!--
+--></programlisting>
+</example>
+
+
+<sect3 id="ctrl-cfg-keys">
+<title>Nazwy klawiszy</title>
+
+<para>
+Mo¿esz uzyskaæ pe³n± listê uruchamiaj±c
+<command>mplayer -input keylist</command>.
+</para>
+
+<itemizedlist>
+<title>Klawiatura</title>
+<listitem><simpara>Dowolny znak drukowalny</simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>SPACE</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>ENTER</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>TAB</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>CTRL</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>BS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>DEL</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>INS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>HOME</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>END</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>PGUP</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>PGDWN</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>ESC</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>RIGHT</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>LEFT</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>UP</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>DOWN</literal></simpara></listitem>
+</itemizedlist>
+
+<itemizedlist>
+<title>Myszka (obs³ugiwana tylko w Xach)</title>
+<listitem><simpara>
+  <literal>MOUSE_BTN0</literal> (Lewy przycisk)</simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>MOUSE_BTN1</literal> (Prawy przycisk)</simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>MOUSE_BTN2</literal> (¦rodkowy przycisk)</simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>MOUSE_BTN3</literal> (Rolka)</simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>MOUSE_BTN4</literal> (Rolka)</simpara></listitem>
+<listitem><simpara>...</simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>MOUSE_BTN9</literal></simpara></listitem>
+</itemizedlist>
+
+<itemizedlist>
+<title>Joystick (obs³uga musi byæ w³±czona podczas kompilacji)</title>
+<listitem><simpara>
+  <literal>JOY_RIGHT</literal> or
+  <literal>JOY_AXIS0_PLUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>JOY_LEFT</literal> or
+  <literal>JOY_AXIS0_MINUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>JOY_UP</literal> or
+  <literal>JOY_AXIS1_MINUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara>
+  <literal>JOY_DOWN</literal> or
+  <literal>JOY_AXIS1_PLUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>JOY_AXIS2_PLUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>JOY_AXIS2_MINUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara>...</simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>JOY_AXIS9_PLUS</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>JOY_AXIS9_MINUS</literal></simpara></listitem>
+</itemizedlist>
+</sect3>
+
+
+<sect3 id="ctrl-cfg-commands">
+<title>Komendy</title>
+
+<para>
+Mo¿esz uzyskaæ pe³n± listê komend uruchamiaj±c
+<command>mplayer -input cmdlist</command>.
+</para>
+
+<!-- poni¿ej przet³umaczy³em "val" na "warto¶æ", gdy¿ IMHO jest to bardziej zrozumia³e.
+Z powodów oczywistych nie t³umaczy³em parametrów (np. type). Poza tym doda³em
+<emphasis> wokó³ "warto¶æ"-->
+
+<itemizedlist>
+<listitem><para><literal>seek</literal> (int) warto¶æ [(int) type=0]</para>
+  <para>
+  Przeskok do pewnego miejsca w pliku.
+  Type=<literal>0</literal> to skok wzglêdny o +/- <emphasis>warto¶æ</emphasis> sekund.
+  Type=<literal>1</literal> to skok do <emphasis>warto¶æ</emphasis>% w filmie.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>audio_delay</literal> (float) warto¶æ</para>
+  <para>
+  Zmienia opó¼nienie o <emphasis>warto¶æ</emphasis> sekund.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>quit</literal></para>
+  <para>
+  Wychodzi z <application>MPlayera</application>
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>pause</literal></para>
+  <para>
+  Wstrzymuje/przywraca odtwarzanie
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>grap_frames</literal></para>
+  <para>
+  Nie mam pojêcia ;)
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>pt_step</literal> (int) warto¶æ [(int) force=0]</para>
+  <para>
+  Przejd¼ do nastêpnego/poprzedniego wpisu w drzewie odtwarzania. Znak warto¶ci
+  wskazuje kierunek. Je¶li nie ma ju¿ ¿adnych innych wpisów w danym kierunku,
+  komenda ta nie zrobi nic, chyba, ¿e argument force nie jest zerem.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>pt_up_step</literal> (int) warto¶æ [(int) force=0]</para>
+  <para>
+  Podobnie, jak pt_step, ale skacze do nastêpnego/poprzedniego wpisu w li¶cie
+  elementów nadrzêdnych (parent list). Jest u¿yteczne do przerywania wewnêtrznych
+  pêtli w drzewie odtwarzania.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>alt_src_step</literal> (int) warto¶æ</para>
+  <para>
+  Gdy dostêpnych jest wiêcej ni¿ jedno ¼ród³o, komenda ta wybiera
+  nastêpne/poprzednie (obs³ugiwane tylko przez playlistê asx).
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>sub_delay</literal> (float) warto¶æ [(int) abs=0]</para>
+  <para>
+  Przesuwa opó¼nienie napisów o +/- <emphasis>warto¶æ</emphasis> sekund lub
+  ustawia je na <emphasis>warto¶æ</emphasis> sekund gdy abs nie jest równe 0.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>osd</literal> [(int) level=-1]</para>
+  <para>
+  Prze³±cza tryb osd lub ostawia go na poziom <emphasis>level</emphasis>
+  gdy <emphasis>level</emphasis> &gt; 0.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>volume</literal> (int) kierunek</para>
+  <para>Zwiêksza/zmniejsza poziom g³o¶no¶ci
+  </para></listitem>
+<listitem><simpara><literal>contrast</literal> (int) warto¶æ [(int) abs=0]
+  </simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>brightness</literal> (int) warto¶æ [(int) abs=0]
+  </simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>hue</literal> (int) warto¶æ [(int) abs=0]
+  </simpara></listitem>
+<listitem><para><literal>saturation</literal> (int) warto¶æ [(int) abs=0]</para>
+  <para>
+  Ustawia/przestawia parametry video. Zasiêg warto¶ci: od -100 do 100.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>frame_drop</literal> [(int) type=-1]</para>
+  <para>
+  Prze³±cza/ustawia tryb opuszczania klatek.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>sub_visibility</literal></para>
+  <para>
+  Zmienia widoczno¶æ napisów.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>sub_pos</literal> (int) val</para>
+  <para>
+  Zmienia po³o¿enie napisów.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>vobsub_lang</literal></para>
+  <para>
+  Zmienia jêzyk napisów VobSub.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>vo_fullscreen</literal></para>
+  <para>
+  Prze³±cza tryb pe³noekranowy.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>tv_step_channel</literal> (int) kierunek</para>
+  <para>
+  Wybiera nastêpny/poprzedni kana³ TV.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>tv_step_norm</literal></para>
+  <para>
+  Zmienia normê TV.
+  </para></listitem>
+<listitem><para><literal>tv_step_chanlist</literal></para>
+  <para>
+  Zmienia listê kana³ów.
+  </para></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_loadfile</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_loadsubtitle</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_about</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_play</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_stop</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_playlist</literal></simpara></listitem>
+<listitem><simpara><literal>gui_preferences</literal></simpara></listitem>
+<listitem><para><literal>gui_skinbrowser</literal></para>
+  <para>
+  Akcje GUI
+  </para></listitem>
+</itemizedlist>
+</sect3>
+</sect2>
+
+
+<sect2 id="lirc">
+<title>Sterowanie poprzez LIRC</title>
+
+<para>
+Linux Infrared Remote Control - u¿yj ³atwego do w³asnorêcznego zbudowania
+odbiornika podczerwieni i (prawie) dowolnego pilota zdalnego sterowania i
+steruj nim swoim Linuksem!
+Wiêcej o LIRC: <ulink url="http://www.lirc.org">www.lirc.org</ulink>.
+</para>
+
+<para>
+Je¶li zainstalowa³e¶ LIRC, configure automatycznie go wykryje. Je¶li wszystko
+pójdzie dobrze, <application>MPlayer</application> wypisze komunikat typu
+"<computeroutput>Setting up lirc support...</computeroutput>" przy starcie.
+Je¶li wyst±pi b³±d, powiadomi Ciê o tym. Je¶li nic nie powie Ci na temat LIRC,
+to znaczy, ¿e jego obs³uga nie zosta³a wkompilowana. To tyle ;)
+</para>
+
+<para>
+Nazwa aplikacji dla <application>MPlayer</application> to - hmm... zgadnij ;) -
+<filename>mplayer</filename>. Mo¿esz u¿ywaæ dowolnych komend, a nawet podaæ
+wiêcej ni¿ jedn± komendê na raz oddzielaj±c je za pomoc± <literal>\n</literal>.
+Nie zapomnij o w³±czeniu flagi repeat w <filename>.lircrc</filename> je¶li
+ma to sens (skoki, g³o¶no¶æ itp). To jest fragment mojego
+<filename>.lircrc</filename>:
+</para>
+
+<programlisting>
+begin
+     button = VOLUME_PLUS
+     prog = mplayer
+     config = volume 1
+     repeat = 1
+end
+
+begin
+    button = VOLUME_MINUS
+    prog = mplayer
+    config = volume -1
+    repeat = 1
+end
+
+begin
+    button = CD_PLAY
+    prog = mplayer
+    config = pause
+end
+
+begin
+    button = CD_STOP
+    prog = mplayer
+    config = seek 0 1\npause
+end<!--
+--></programlisting>
+
+<para>
+Je¶li nie lubisz standardowej lokalizacji pliku lirc-config
+(<filename>~/.lircrc</filename>), u¿yj opcji <option>-lircconf
+<replaceable>nazwa_pliku</replaceable></option> by podaæ inny plik.
+</para>
+</sect2>
+
+
+<sect2 id="slave-mode">
+<title>Tryb s³ugi</title>
+<para>
+Tryb s³ugi pozwala Ci na utworzenie prostej nak³adki na
+<application>MPlayera</application>. Po jego w³±czeniu (opcja
+<option>-slave</option>) <application>MPlayer</application> bêdzie czyta³
+komendy oddzielone znakami nowej linii (\n) ze standardowego wej¶cia.
+</para>
+</sect2>
+</sect1>
+
+
+<sect1 id="streaming">
+<title>Strumieniowanie z sieci i potoków</title>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> potrafi odtwarzaæ pliki z sieci, u¿ywaj±c
+protoko³ów HTTP, FTP, MMS lub RTSP/RTP.
+</para>
+
+<para>
+Odtwarzanie nastêpuje po prostu przy podaniu URLa w linii poleceñ.
+<application>MPlayer</application> równie¿ zwraca uwagê na zmienn± ¶rodowiskow±
+<envar>http_proxy</envar> i u¿ywa proxy je¶li jest to mo¿liwe. Korzystanie
+z proxy mo¿e byæ równie¿ wymuszone za pomoc±:
+<screen>mplayer http_proxy://proxy.micorsops.com:3128/http://micorsops.com:80/strumien.asf</screen>
+</para>
+
+<para>
+<application>MPlayer</application> potrafi równie¿ czytaæ ze standardowego wej¶cia
+(<emphasis>nie</emphasis> z nazwanych potoków). Mo¿e to byæ wykorzystane np. do
+odtwarzania poprzez FTP:
+<screen>wget ftp://micorsops.com/cokolwiek.avi -O - | mplayer -</screen>
+</para>
+
+<note><para>
+Uwaga: zalecane jest równie¿ w³±czenie <option>-cache</option> przy odtwarzaniu z sieci:
+<screen>wget ftp://micorsops.com/cokolwiek.avi -O - | mplayer -cache 8192 -</screen>
+</para></note>
+</sect1>
+
+<sect1 id="mpst" xreflabel="Remote streams">
+<title>Strumienie zdalne</title>
+
+<para>
+Strumienie zdalne pozwalaj± na dostêp do wiêkszo¶ci strumieni obs³ugiwanych
+przez <application>MPlayera</application> ze zdalnego hosta. G³ównym celem tej
+funkcji jest umo¿liwienie bezpo¶redniego korzystania z napêdu CD lub DVD innego
+komputera w sieci (pod warunkiem posiadania odpowiedniej przepustowo¶ci). Niestety
+niektóre typy strumieni (aktualnie TV oraz MF) nie s± dostêpne zdalnie, gdy¿ s±
+zaimplementowane na poziomie demultipleksera. Jest to przykre w przypadku MF, gdy¿
+TV i tak by wymaga³o szalonej przepustowo¶ci.
+</para>
+
+<sect2 id="compile_mpst_server">
+<title>Kompilacja serwera</title>
+<para>
+Po kompilacji <application>MPlayera</application> wejd¼ do katalogu
+<filename>TOOLS/netstream</filename> i wpisz <application>make</application>
+by zbudowaæ program serwera. Mo¿esz wtedy skopiowaæ program
+<application>nestream</application> do odpowiedniego miejsca w Twoim
+systemie (przewa¿nie <filename class="directory">/usr/local/bin</filename>
+pod Linuksem).
+</para>
+</sect2>
+
+<sect2 id="use_mpst">
+<title>U¿ywanie strumieni zdalnych</title>
+<para>
+Najpierw musisz uruchomiæ serwer na komputerze, do którego masz zamiar mieæ
+dostêp zdalny. Aktualnie serwer jest bardzo podstawowy i nie posiada ¿adnych
+argumentów w linii poleceñ, wiêc po prostu wpisz <filename>netstream</filename>.
+Teraz mo¿esz np. odtworzyæ drug± ¶cie¿kê VCD na serwerze za pomoc±:
+<screen>
+mplayer -cache 5000 mpst://nazwa_serwera/vcd://2
+</screen>
+Masz równie¿ dostêp do plików na tym serwerze:
+<screen>
+mplayer -cache 5000 mpst://nazwa_serwera//usr/local/movies/lol.avi
+</screen>
+Zauwa¿, ¿e ¶cie¿ki, które nie zaczynaj± siê na "/" bêd± wzglêdne do katalogu,
+w którym uruchomiono serwer. Opcja <option>-cache</option> nie jest wymagana,
+lecz bardzo zalecana.
+</para>
+
+<para>
+Miej na uwadze to, ¿e serwer nie jest aktualnie w ogóle bezpieczny. Nie narzekaj
+wiêc na liczne nadu¿ycia, które s± przez to mo¿liwe. Zamias tego wy¶lij jak±¶
+(dobr±) ³atkê, by sta³ siê lepszy lub napisz swój w³asny serwer.
+</para>
+
+</sect2>
+
+</sect1>
+</chapter>